รู้จัก ยุคสมัย Anthropocene ยุคมนุษย์โลกร้อน ยุคสมัยใหม่ของโลก
Anthropocene ยุคสมัยใหม่ของมนุษย์ ยุคเบื้องหลังของกิจกรรมมนุษย์ที่ทำไว้กับธรรมชาติ แอนโทรโปซีน คืออะไร สำคัญอย่างไรต่อมนุษยชาติ?
Homo Sapiens อย่างเรา ๆ รู้หรือไม่ว่า ตอนนี้โลกของเรากำลังกำเนิดยุคสมัยใหม่ทางธรณีวิทยาขึ้น (epoch) และนี่คือครั้งแรกในประวัติศาสตร์อารยธรรมมนุษย์ที่เราอาจได้เห็นการเปลี่ยนผ่านยุคสมัยด้วยสายตาของมนุษย์เอง
ยุคสมัยใหม่กำลังอุบัติขึ้น?
ย้อนกลับไป นับตั้งแต่สิ้นสุดยุคน้ำแข็ง หรือสิ้นสุดสมัยไพรโตซีน (Pleistocene) เมื่อราว ๆ 11,700 ปีก่อน โลกของเราเริ่มเข้าสู่ยุคสมัยโฮโลซีน (Holocene) ในสมัยนั้นโลกมีสภาพภูมิอากาศที่ค่อนข้างเสถียร มีทั้งอบอุ่นและหนาวเย็นสลับกันไป ซึ่งมันเอื้อให้มนุษย์สามารถเริ่มตั้งต้นได้ในการดำรงชีพ เช่น ล่าสัตว์ ทำการเกษตร สร้างชุมชนและสร้างอารยธรรมของตนขึ้น ซึ่งยุคสมัยดังกล่าวมันก็ดำเนินมาเรื่อย ๆ จนถึงปัจจุบัน
แอนโทรโปซีนคืออะไร?
แอนโทรโปซีน คือนิยามของยุคสมัยที่มนุษย์อย่างเรามีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกอย่างมหาศาล เช่น การทำให้โลกร้อนขึ้นจากการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศปีละหลายล้านตัน การทิ้งขยะลงในมหาสมุทร การถางพื้นที่ป่า เปลี่ยนเป็นพื้นที่ทางการเกษตรและพื้นที่เมือง หรือการทำให้สัตว์ในระบบนิเวศสูญพันธุ์ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศที่เกิดขึ้นก็ได้ทำให้ภัยพิบัติที่ผิดเพี้ยนเริ่มทำหน้าที่ชะล้างมนุษย์ออกจากโลก เป็นต้น
ที่มายุคสมัย Anthropocene
จุดเริ่มต้นของยุคสมัยแอนโทรโปซีนไม่แน่ใจเหมือนกันว่ามาจากไหน แต่จากที่สืบค้น จุดแรกเริ่มสุด ที่น่าจะเป็นไปได้ คือมาจากเมื่อปี 2000 หรือ พ.ศ.2543 โดยคุณพอล ครูตเซน (Paul Crutzen) นักวิทยาศาสตร์เคมีชาวเนเธอแลนด์ผู้โด่งดังและถูกกล่าวขานมากที่สุดในขณะนั้น ในฐานะผู้ได้รับรางวัลโมเดลจากการค้นพบผลกระทบของสารเคมีที่มีต่อโอโซนในชั้นบรรยากาศโลก และทฤษฎีผลกระทบของฤดูหนาวนิวเคลียร์
ยุคสมัยที่มนุษย์กำลังสร้างขึ้นในอนาคต ที่ชื่อว่า Anthropocene เป็นยุคที่ดาวเคราะห์ที่เราอาศัยอยู่มีกิจกรรมมากมายเกิดขึ้น ซึ่งกิจกรรมเหล่านั้นทำให้การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศรุนแรงขึ้น
ตอนนั้นยังไม่มีใครให้ความสนใจเท่าไหร่ แต่ไม่นานคำ ๆ นี้ก็ถูกใช้ในการทำรายงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์มากมาย และสื่อก็เริ่มนำมาเขียนประกอบข่าวมากขึ้น จนถึงปัจจุบันก็มีการพูดถึงอยู่เยอะเหมือนกัน เพราะมันกำลังเกิดขึ้นจริง
ยุคสมัย แอนโทรโปซีน เริ่มหรือยัง เริ่มเมื่อไหร่?
แต่คำถามสำคัญคือ ยุคแอนโทรโปซีนได้มาถึงรึยัง เค้าประกาศยุคกันไปเมื่อไหร่? ซึ่งก็ต้องบอกว่าเรื่องนี้ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่
ส่วนใหญ่การกำหนดยุคสมัยเราจะอ้างอิงจากการขุดพบฟอสซิลในแต่ละชั้นหินใต้เท้าของเรา เช่น ไดโนเสาร์ ก็จะเป็นยุคสมัยจูราสสิค การเปลี่ยนแปลงไปขององค์ประกอบทางเคมีในมหาสมุทรเพราะนั่นคือหลักฐานของยุคบรรพกาลที่เราพอจะนำไปตรวจสอบอายุของโลกได้
หน้าที่ในการกำหนดยุคสมัยต่าง ๆ ของโลกในปัจจุบันเป็นหน้าที่ของสหพันธ์วิทยาศาสตร์ธรณีวิทยาระหว่างประเทศ หรือ (IUGS) และคณะทำงานทำงานการลำดับชั้นหินสากล (International Commission on Stratigraphy) ซึ่งยุคสมัยแอนโทรโปซีนยังไม่มีประกาศใช้คำนี้อย่างเป็นทางการ
ปัจจัยพิจารณาการเกิดของยุคแอนโทรโปซีน
ปัจจัยในการพิจารณาการแต่งตั้งยุคใหม่กำลังเกิดขึ้น โดยปัจจัยในการพิจารณา มี 3 แนวทาง ว่าจะเริ่มนับยุคสมัยแอนโทรโปซีนกันเมื่อไหร่ดี
- ปัจจัยที่ 1 คือ มันเกิดขึ้นตั้งแต่โลกเข้าสู่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ในช่วงศตวรรษที่ 18 ในยุคที่มนุษย์เริ่มรู้จักกับเชื้อเพลิงฟอสซิลและเริ่มเผาผลาญเชื้อเพลิงนี้มาเรื่อย ๆ มีการผลิตสินค้าออกมาจำนวนมาก และเริ่มมีการถางพื้นที่ป่ามากขึ้น มีสิ่งประดิษฐ์แปลกใหม่มากมายที่ส่วนใหญ่ย่อยสลายไม่ได้และก็ยังเป็นขยะอยู่ในโลกปัจจุบัน
- ปัจจัยที่ 2 คือ เมื่อราว ๆ พ.ศ. 2488-2493 ช่วงที่เกิดสงครามและมนุษย์ได้มีการทิ้งระเบิดนิวเคลียร์ สร้างรอยแผลเป็นให้กับพื้นโลก ชั้นหิน ต้นไม้ มหาสมุทร สัตว์ป่า และชั้นบรรยากาศ
- ปัจจัยที่ 3 ก็เกิดขึ้นตั้งแต่มนุษย์ยุคแรกเริ่มตั้งรกราก และทำการเกษตร เป็นต้น
ซึ่งถ้าหากโลกมีการประกาศเข้าสู่ยุคแอนโทรโปซีนเมื่อไหร่ นั่นหมายความว่า เรายอมรับแล้วว่า อารยธรรมของมนุษย์กำลังถดถอย เพราะเรากำลังร่วมกันฆาตกรรมโลกใบนี้ด้วยกิจกรรมที่เราชินชาในปัจจุบันโดยไม่กระตือรือร้นที่จะเข้าใจและเร่งแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมเหล่านี้เลย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
