"พืชน้ำ" ตัวช่วยบำบัดน้ำ ไอเดียจากชาวมายา ที่อาจช่วยเราเข้าถึงน้ำสะอาดได้
"ดอกบัว" คือพืชน้ำชนิดสำคัญที่ชาวมายาโบราณใช้บำบัดน้ำในอ่างเก็บน้ำให้สะอาด และสามารถบริโภคได้ นักโบราณคดีเร่งศึกษาเพิ่มเติม จ่อศึกษาวิธีการในเชิงลึกพร้อมนำมาปรับใช้กับปัจจุบัน
การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศในปัจจุบัน ทำให้สถานการณ์ของโลกทวีความรุนแรงด้านภัยพิบัติมากขึ้นเรื่อย ๆ และไม่มีวี่แววจะดีขึ้น บรรดาผู้เชี่ยวชาญจึงทำทุกวิถีทางเพื่อที่จะหาวิธีในการช่วยให้มนุษย์รอดพ้นจากสถานการณ์อันย่ำแย่แบบที่กำลังเผชิญอยู่
ล่าสุด นักโบราณคดีศึกษาว่า ชาวมายาทำอย่างไรในการรักษาความสะอาดของอ่างเก็บน้ำโบราณในยุค ค.ศ. 250 – 900 ซึ่งมีการสันนิษฐานว่าชาวมายาปลูกพืชน้ำเพื่อรักษาแหล่งน้ำให้สะอาด จนชาวมายาสามารถมีน้ำสะอาดบริโภคและใช้ดำรงชีวิตมาอย่างยาวนาน
“หลายปีมานี้ ฉันครุ่นคิดถึงเรื่องนี้อย่างจริงจังมากขึ้น และคิดว่าเราควรต้องมีพืชน้ำกันมากขึ้น” Lisa Lucero ศาสตราจารย์ด้านมานุษวิทยาจากมหาวิทยาลัยอิลลินอยส์ กล่าว
อ่างเก็บน้ำของชางมายาเช่นเดียวกันกับ อ่างเก็บน้ำโบราณในกัมพูชาและศรีลังกา ที่สามารถให้แหล่งน้ำสะอาดและให้ประชากรใช้ชีวิตกันได้มากว่าพันปี แต่คำถามใหญ่ในเรื่องนี้คือ อ่างเก็บน้ำเหล่านั้นยังคงรักษาความสะอาดได้อย่างไร?
การศึกษาใหม่ของ Lisa Lucero ศาสตราจารย์ด้านมานุษวิทยาจากมหาวิทยาลัยอิลลินอยส์ ชี้ให้เห็นว่าชาวมายาใช้พืชน้ำเช่น ดอกบัว เพื่อรักษาความสะอาดของอ่างเก็บน้ำของตัวเอง
Lisa ได้เริ่มต้นศึกษาวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของชาวมายาเมื่อ 35 ปีที่แล้ว พร้อมกับความรู้สึกสงสัย ว่าเหตุใดวัฒนธรรมของชาวมายามีอิทธิพลเหนืออารยธรรมอื่น ๆ ในโลก
งานศึกษาของเธอระบุว่า แหล่งน้ำมีความสำคัญอย่างมากในพื้นที่ราบลุ่มทางตอนใต้ของอเมริกากลาง
แม้ในพื้นที่ดังกล่าวจะมีฝนตกชุกอยู่ตลอด แต่น้ำที่ซึมลงผิวดินเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เนื่องจากความพรุนของพื้นหืน ฉะนั้น หากต้องการน้ำไว้ใช้ดำรงชีวิต ประชาชนต้องกักเก็บน้ำเอาไว้เพื่อให้รอดพ้นช่วงหน้าแล้งประจำปี
“ฉันรู้สึกหลงใหลในอ่างเก็บน้ำของชาวมายาเป็นอย่างมาก ว่าจำเป็นต่อการดำรงชีวิตและอำนาจของอารายธรรมอย่างไร พร้อมทั้งรักษาแหล่งน้ำให้สะอาดได้อย่างไร และความรู้โบราณเช่นนี้ เราสามารถนำมาปรับใช้อะไรได้หรือไม่” Lisa กล่าว
งานศึกษาของ Lisa ลงไปดูถึงหลักฐานการขุดค้นเช่น แกนตะกอนและแผนที่การตั้งถิ่นฐาน ตลอดจนพื้นที่ชุ่มน้ำในปัจจุบัน
บรรพบุรุษของชาวมายาแก้ไขปัญหาดังกล่าวด้วยการ สร้างอ่างเก็บน้ำเอาไว้ใช้บริโภค โดยอ่างเก็บน้ำที่ใหญ่ที่สุดตั้งอยู่ที่เมืองติกัล ซึ่งสามารถกักเก็บน้ำได้ถึง 900,000 ลบ.ม.
การศึกษานี้ค้นพบว่า อ่างเก็บน้ำโบราณแห่งนี้เรียงรายไปด้วยทรายจากภูเขาไฟ ซึ่งทำหน้าที่กรอกสิ่งสกปรกและเชื้อโรคออกจากน้ำ
นอกจากนี้ ยังพบว่ามีการปลูกพืชอาทิ หญ้าพุ่ม ธูปฤาษี ผักตบชวา และดอกบัว เพื่อป้องกันไม่ให้แหล่งน้ำนิ่ง จนอาจจะทำให้สาหร่ายเจริญเติบโต และยังช่วยกำจัดสารจำพวกไนโตรเจนและฟอสฟอรัสออกจากน้ำ
ความรู้ของชนเผ่ามายาเกี่ยวกับวิธีการบำรุงรักษาอ่างเก็บน้ำ ด้วยวิธีธรรมชาติ ไม่ใช้สารเคมี อาจสร้างความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ให้กับมนุษย์เพื่อเข้าถึงน้ำสะอาดได้มากยิ่งขึ้น
แหล่งเก็บน้ำโบราณของชาวมายาและความรู้เกี่ยวกับพืชพรรณที่ใช้เพื่อบำบัดน้ำ คือตัวอย่างชั้นเลิศ ที่เราสามารถนำไปใช้เพื่อสร้างระบบนิเวศของแหล่งน้ำในปัจจุบันให้สะอาด
ที่มา: theartnewspaper
เนื้อหาที่น่าสนใจ
