เนลสัน แมนเดลา ผู้นำสร้างความสามัคคีของแอฟริกาใต้ ด้วยฟุตบอล

เมื่อพูดถึงเนลสัน แมนเดลา หลายคนมีภาพจำว่าเขาคือประธานาธิบดีผิวดำคนแรกของแอฟริกาใต้ และเป็นผู้เรียกร้องความเท่าเทียมกันระหว่างคนผิวสีกับคนขาวที่ปกครองแอฟริกาใต้มาอย่างยาวนาน

ภาพลักษณ์ของเขาถูกให้จดจำว่าคือผู้นำทางจิตวิญญาณทางการเมืองของชาวแอฟริกาใต้ที่มุ่งสร้างการเมืองผ่านการปรองดอง

หนึ่งในวิธีการที่เขาใช้คือการดึงฟุตบอลมาสร้างความสามัคคีให้กับคนในประเทศจนแอฟริกาใต้มีชื่อเสียงโด่งดัง และเป็นประเทศที่ถูกพูดถึงในเรื่องของฟุตบอลและสามารถเป็นเจ้าภาพแข่งบอลโลกได้

SPRiNG พาไปรู้จักวิธีการของเนลสัน แมนเดลา ว่าเขาสามารถสร้างความสามัคคีของคนในชาติได้อย่างไร

 

บริบทความขัดแย้งเรื่องผิวสีในแอฟริกาใต้

ประวัติศาสตร์ถูกเขียนด้วยคนผิวขาวฉันใด แอฟริกาใต้ก็ถูกปกครองด้วยคนผิวขาวฉันนั้น

ย้อนไปในอดีตศตวรรษที่ 17 ยุโรปได้มีการล่องเรือข้ามแดนเพื่อแสวงหาดินแดนและทรัพยากร ดินแดนที่ใกล้ยุโรปอย่างแอฟริกามีความเชื่อมโยงกับยุโรปมาตลอดเวลาแต่ส่วนใหญ่อยู่บริเวณแอฟริกาเหนือ

แต่เมื่อมีการพัฒนาเทคโนโลยีชาวยุโรปสามารถล่องเรือไปถึงดินแดนแอฟริกาใต้ได้

 

ชาติแรกที่เข้ามาเยือนดินแดนแอฟริกาใต้ คือดัตช์ หรือเนเธอร์แลนด์เข้ามาในปี ค.ศ.1652 มาในรูปแบบบริษัท Dutch East India จัดตั้งสถานีเล็กๆ สำหรับเสบียงบนแหลม ในปีต่อมาผู้ตั้งถิ่นฐานชาวฝรั่งเศส ดัตช์ และเยอรมันได้เริ่มเข้ามาในแอฟริกาใต้มากขึ้น

ในช่วงปลายทศวรรษ 1700 การตั้งถิ่นฐานของชาวยุโรปได้ขยายตัวไปทั่วแหลม ปลายศตวรรษที่ 18 อังกฤษได้ควบคุมภูมิภาค Cape of Good Hope ทั้งหมด

ทำให้ต้นปี 1800 มีกลุ่มคนที่พยายามหลบหนีการปกครองของอังกฤษ ชาวนาพื้นเมืองจำนวนมากที่เรียกว่าชาวบัวร์ อพยพไปทางเหนือ และในปี 1852 และ 1854 ชาวบัวร์ได้สร้างสาธารณรัฐอิสระของ Transvaal และ Orange Free State

และเมื่อค้นพบเพชรและทองคำในช่วงปลายทศวรรษ 1800 ชาวยุโรปจำนวนมากเดินทางมาถึงแอฟริกาใต้นำไปสู่สงครามแองโกล-โบเออร์ลงเอยด้วยชัยชนะของอังกฤษ ทำให้สาธารณรัฐกลายเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิอังกฤษ

ค.ศ.1910 สาธารณรัฐทั้งสองและอังกฤษได้ก่อตั้งสหภาพแอฟริกาใต้ ซึ่งเป็นดินแดนปกครองตนเองของจักรวรรดิอังกฤษ

แน่นอนว่าการปกครองของอังกฤษย่อมตักตวงทรัพยากรจากแอฟริกาใต้ผู้ที่รักษาผลประโยชน์ได้ดีที่สุดก็คือคนยุโรปเอง และผู้ที่ถูกจับมาเป็นแรงงานนั่นก็คือคนผิวสีพื้นถิ่นแอฟริกาใต้ที่ต้องกลายเป็นทาสในแผ่นดินของตนเอง และถูกขายต่อเพื่อไปเป็นทาสในทวีปอเมริกา

ถึงแม้จะมีการเรียกร้องและต่อสู้เพื่อสิทธิของคนผิวสีมาตลอดเวลา นโยบายการแบ่งแยกทางเชื้อชาติที่เรียกว่าการแบ่งแยกสีผิว มีการสั่งห้าม และเนลสัน แมนเดลา เคลื่อนไหว และผู้นำต่อต้านการแบ่งแยกสีผิวคนอื่นๆ ถูกตัดสินว่ามีความผิดฐานกบฏและถูกคุมขัง

ทำให้เกิดรอยร้าวฝังรากลึกในแอฟริกาใต้เรื่อยมาแต่กระนั้นไม่สามารถต้านทานกระแสความเปลี่ยนแปลง ค.ศ.1994 เนลสัน แมนเดลา ได้รับเลือกให้เป็น ประธานาธิบดีคนผิวสีคนแรกของ แอฟริกาใต้และในระหว่างที่เขาดำรงตำแหน่ง เขามุ่งมั่นที่จะปฏิรูปความสัมพันธ์ทางเชื้อชาติในประเทศและเสริมสร้างเศรษฐกิจและสถานที่ในโลก

ฟุตบอลสร้างความปรองดองให้กับคนในชาติ

สิ่งที่ เนลสัน แมนเดลา สร้างความปรองดองในชาติได้ก็คือการใช้กีฬา และแน่นอนว่ากีฬาที่ถูกใจคนและเป็นสากลนั่นคือกีฬาฟุตบอล

เขาสนับสนุนการเป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลกปี 2010 เพราะมองเห็นศักยภาพของฟุตบอลที่จะรวมผู้คนจากทุกเชื้อชาติเข้าด้วยกัน

เขารณรงค์อย่างหนักเพื่อให้แอฟริกาใต้เป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลกครั้งแรกของทวีปแอฟริกา ความสำเร็จของการเสนอตัวเป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลกถือเป็นสัญลักษณ์สำคัญของความสามัคคีและความก้าวหน้าของแอฟริกาใต้หลังยุคการแบ่งแยกสีผิว

เนลสัน แมนเดลา มักสวมเสื้อทีมชาติแอฟริกาใต้ไปร่วมงานต่างๆ ภาพลักษณ์ของเขากับเสื้อฟุตบอลช่วยส่งเสริมความสามัคคีของชาติและสร้างแรงบันดาลใจให้ประชาชน

เนลสัน แมนเดลา ใช้ฟุตบอลเป็นเครื่องมือส่งเสริมสันติภาพและการปรองดอง ตัวอย่างที่โด่งดังคือการสวมเสื้อฟุตบอลที่มีหมายเลข 67 บนหลัง หมายเลขนี้สื่อถึงจำนวนปีที่เขาถูกจำคุกเพื่อต่อสู้กับการแบ่งแยกสีผิว

เรียกได้ว่า เนลสัน แมนเดลา ประสบความสำเร็จเป็นอย่างยิ่งที่ใช้ฟุตบอลสร้างความปรองดองให้กับคนในชาติ เพราะเมื่อเราเห็นภาพการแข่งขันฟุตบอลที่มีทีมชาติแอฟริกาใต้ ไม่ว่านักกีฬาคนนั้นจะเป็นคนผิวสี ผิวขาว หรืออะไรก็ตามขอเพียงเขาใส่เสื้อทีมชาติแอฟริกาใต้ เสียงโห่ร้องชื่นชมจากคนแอฟริกาใต้ทั้งในสนามหรือดูผ่านทีวี ล้วนภาคภูมิใจในตัวเขาที่เป็นตัวแทนของชาวแอฟริกาใต้นั่นเอง

อ้างอิง

ดิษยุตม์ ธนบุญชัย / BBC / Greelane /

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• 2 ก.พ. 1990 เนลสัน แมนเดล่า นักต่อต้านการเหยียดผิว ถูกปล่อยตัวหลังถูกขัง 27 ปี
• กุ้งล็อบสเตอร์เกยหาด 500 ตันบนชายฝั่งแอฟริกาใต้
• แอฟริกาใต้พบแรด 24 ตัวถูกลอบฆ่าเอา นอ ภายใน 2 สัปดาห์