JUDGE ตัดสินคนอื่น เราหลายๆคนอาจเคยทำ จริงหรอ?
การตัดสินคนอื่น (Judging)อาจเรียกได้ว่าเป็นสัญชาตญาณของมนุษย์เรา เพราะถึงแม้บางครั้งจะรู้ว่าการตัดสินคนอื่นแล้วด่วนสรุป โดยยังไม่รู้จักคนคนนั้นดีพอ จะเป็นเรื่องที่ไม่ควรทำ แต่การห้ามใจไม่ให้ด่วนตัดสิน ก็เป็นเรื่องยากเกินกว่าจะควบคุมได้
การ “ตัดสิน”คนอื่น คือการที่เราเชื่อและพูดอะไรที่เกี่ยวกับคนอื่นโดยปราศจากข้อมูลที่ครบถ้วนหรือมากเพียงพอ หลายคนอาจจะเคยโดนคำพูดที่มา “ตัดสิน”ตัวเราโดยที่คนที่พูดนั้นไม่ได้เคยอยู่ในสถานการณ์แบบเรา ซึ่งหลายครั้งก็อาจจะเกิดจากการพูดโดยที่ไม่ได้คิดอย่างรอบคอบก่อน และหลายๆคนอาจจะเคยทำลงไปแบบไม่รู้ตัว จริงมั้ย?
เราทุกคนอาจจะเคยตัดสินคนอื่นแบบไม่รู้ตัว
หลายๆคนอาจจะคิดว่าเรามักตัดสินคนจากใบหน้าและความสวยก่อน แต่ตามหลักจิตวิทยาแล้วไม่ใช่ ลึกๆ ในใจเราแล้ว 2 เรื่องที่เรามักตัดสินคนอื่น ได้แก่
1.ตัดสินผ่าน สิ่งที่พบเจอ ยกตัวอย่างเช่น
- เด็กที่โดดเรียนคือเด็กขี้เกียจ
- เด็กที่อยู่หลังห้องเรียนไม่เก่ง
- คนสวยจะทำงานสบายกว่าคนอื่น
- คนที่ไม่ทำงานคือคนที่มีคนเลี้ยง
2.ตัดสินผ่านการเข้าสังคม ยกตัวอย่างเช่น
- คนนี้เฟรนลี่แกล้งได้ไม่ต้องคิดมาก
- คนนี้ไม่เคยอยากไปไหนหรอกไม่ต้องชวน
บางทีสิ่งที่ยกตัวอย่างไปนั้น เราอาจจะเผลอตัดสินคนบางคนไปแบบไม่รู้ตัว เพราะเราเห็นแค่อีกด้าน แต่อีกด้านหนึ่งเรากลับไม่เคยรู้เรื่องเลย แต่ตัดสินเขาไปแล้ว ไม่ว่าจะผ่านรูปลักษณ์หรือการเข้าสังคม แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ต่อให้อีกด้านหนึ่งจะดีหรือไม่ดีก็ตาม ก็จะมีคนบางจำพวกที่ไม่ให้โอกาสได้แก้ไข หรืออะไรอธิบายอะไรเลย หรือไม่ก็รับฟังแต่ก็คิดว่าเรา เฟค... เพราะนี่คือ สัญชาตญาณของมนุษย์
ความรู้สึกไม่มั่นคงในจิตใจ อาจเป็นสาเหตุของการตัดสินผู้คนโดยที่เราไม่รู้ตัว
การตัดสินมักมาพร้อมกับการเปรียบเทียบ เมื่อตัดสินเรากำลังใช้มาตรฐานของคนอื่นมาชี้วัดตัวตนของเราว่า ‘ดีกว่า’ หรือ ‘ด้อยกว่า’ ทั้งที่จริงๆ แล้ว ความเป็นปัจเจกของมนุษย์ ไม่สามารถวัดกันได้ ทุกคนต่างดีและด้อยในด้านที่แตกต่างกัน ซึ่งหากเรามีตัวตนที่แข็งแรงพอ รู้ว่าเป้าหมายคืออะไร และต้องการอะไรในชีวิต ก็ไม่จำเป็นต้องเปรียบเทียบตัวเองกับใคร เลือกเอามุมมองบางมุมมองมาใช้ ไม่จำเป็นต้องทั้งหมด และบางมุมมองเราอาจจะเลือกที่จะมองผ่าน และให้โอกาสกันและกันได้
การเผื่อใจให้กับความเป็นไปได้อื่นๆ จึงน่าจะช่วยให้ตัวเราและคนรอบข้างอาศัยอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างราบรื่นมากขึ้น ถึงแม้ว่าตัวเราเองจะโดนตัดสินเองก็ตามให้มองว่าเราทำเพื่อตัวเอง เราไม่ควรลืมว่าเราจะไปตัดสินให้ใครเข้าใจเราเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ยาก
แล้วอย่าลืมไปว่า มุมมองของเรามุมเดียว ไม่มีทางถูกต้อง 100% เวลาเจอใครก็ตามก็ควร ระวังเรื่องการตัดสินคนอื่น ถึงแม้เราจะมีความคิดเหมารวมกับคนอื่นไปแล้ว แต่ก็อย่าให้ความคิดเหล่านั้นมาทำให้เราต้องเกิดความผิดพลาดในการทำความรู้จักกับคนนั้น เพราะเขาอาจจะไม่ใช่คนแบบที่เราคิดก็ได้ หรือถ้าเราโดนคนอื่นตัดสินไปแล้ว ให้คิดว่ามันเป็นเรื่องปกติ ถ้ามีโอกาสได้พิสูจน์ตัวเองก็ทำให้เต็มที่ ทำให้คนอื่นเขาเห็นไปเลยว่าเขาตัดสินเราผิดแล้วนะ เรามีดีกว่านั้นเยอะ เพียงคิดแค่นี้ ชีวิตเราก็จะอยู่ง่ายขึ้นและสบายใจมากขึ้นแน่นอน
มีคำกล่าวว่า “เมื่อเราตัดสินคนอื่น เราไม่ได้กำลังพูดถึงพวกเขา แต่เราพูดถึงตัวเราเอง” ดังนั้น วิธีที่เราประเมินผู้อื่น จึงสะท้อนตัวตนของเราที่ถูกหล่อหลอมจากประสบการณ์ชีวิต, เป้าหมาย, ค่านิยม รวมถึงความปรารถนาที่แอบแฝง และความกลัวที่ซ่อนเร้นของเราด้วย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
