นักวิทย์ค้นพบหลุมดำมวลมหาศาล "วัตถุที่สว่างที่สุดในจักรวาล"

นักดาราศาสตร์เชื่อว่าอาจพบวัตถุที่สว่างที่สุดที่มีอยู่แล้ว วัตถุที่ลุกไหม้ซึ่งดูเหมือนจะเป็นควอซาร์ มันขับเคลื่อนโดยหลุมดำที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วจนกินปริมาณดวงอาทิตย์ของเราในแต่ละวัน

ผลการศึกษาใหม่ซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Nature Astronomy ระบุว่า ควอซาร์ J0529-4351 ที่เพิ่งค้นพบ ไม่เพียงแต่เป็นควอซาร์ที่สว่างที่สุดเท่าที่เคยเห็นมา แต่ยังเป็นวัตถุทางดาราศาสตร์ที่สว่างที่สุดเท่าที่เคยพบเห็นมาอีกด้วย มันขับเคลื่อนโดยหลุมดำที่หิวโหยและเติบโตเร็วที่สุดเท่าที่เคยมีมา ซึ่งเป็นหลุมดำที่กลืนกินมวลเทียบเท่ากับมวลดวงอาทิตย์มากกว่าหนึ่งดวงต่อวัน

ควอซาร์ J0529-4351 ตั้งอยู่ไกลจากโลกซึ่งแสงของมันใช้เวลามาถึงเราถึง 12 พันล้านปี ซึ่งหมายความว่า เมื่อเปรียบเทียบกับเอกภพอายุ 13.8 พันล้านปี มันก่อตัวขึ้นหลังการกำเนิดของเอกภพเพียงไม่ถึง 2 พันล้านปี

หลุมดำมวลมหาศาลที่ใจกลางควอซาร์แห่งนี้ ถูกประมาณว่าจะมีมวลอยู่ระหว่าง 17 พันล้านถึง 19 พันล้านเท่าของมวลดวงอาทิตย์ ในแต่ละปี มันจะกินหรือ "สะสม" ก๊าซและฝุ่นเทียบเท่ากับ 370 มวลดวงอาทิตย์

สิ่งนี้ทำให้ J0529-4351 ส่องสว่างมากจนหากวางไว้ใกล้ดวงอาทิตย์ มันจะสว่างกว่าดวงอาทิตย์ของเราถึง 500 ล้านล้านเท่า

นักวิทยาศาสตร์ได้จัดทำรายชื่อควอซาร์ไว้ประมาณล้านแห่งแล้ว แต่สิ่งที่ยากที่สุดในการค้นหาดูเหมือนจะเป็นดาวที่สว่างที่สุด รวมถึงตัวอย่างที่เพิ่งค้นพบซึ่งตอนแรกเข้าใจผิดว่าเป็นดาวฤกษ์ด้วยจานหมุนรอบหลุมดำของควอซาร์ - ก๊าซหมุนวนเรืองแสงและสสารอื่นๆ จากดาวฤกษ์ที่ถูกกลืนกิน - เปรียบเสมือนพายุเฮอริเคนในจักรวาล

“ควอซาร์แห่งนี้เป็นสถานที่ที่มีความรุนแรงมากที่สุดที่เรารู้จักในจักรวาล” คริสเตียน วูล์ฟ นักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย ระบุ

หอดูดาวยุโรปตอนใต้พบวัตถุ J0529-4351 ระหว่างการสำรวจท้องฟ้าในปี 1980 แต่ก็คิดว่าน่าจะเป็นดาวฤกษ์ มันจึงไม่ได้ถูกระบุว่าเป็นควอซาร์ ซึ่งเป็นแกนกลางดาราจักรที่มีกัมมันตภาพรังสีและส่องสว่างอย่างมาก จนกระทั่งปีที่แล้ว การสังเกตการณ์ด้วยกล้องโทรทรรศน์ในออสเตรเลียและทะเลทรายอาตากามาของชิลีก็แสดงให้เห็นตัวตนที่แท้จริงของมัน

จากการสังเกตการณ์และการสร้างแบบจำลองด้วยคอมพิวเตอร์ในเวลาต่อมาได้ระบุได้ว่า ควอซาร์แห่งนี้กำลังกลืนกินดาวฤกษ์ขนาดเท่าดวงอาทิตย์ปีละ 370 ดวง หรือประมาณหนึ่งดวงต่อวัน ทีมงานวิเคราะห์เพิ่มเติมแสดงให้เห็นว่ามวลของหลุมดำมีมวลประมาณ 17 ถึง 19 พันล้านเท่าของดวงอาทิตย์ จำเป็นต้องมีการสังเกตเพิ่มเติมเพื่อทำความเข้าใจอัตราการเติบโตของมัน

ติดตามเทรนด์ AI เปลี่ยนโลก หรือ แนวทางป้องกันความปลอดภัยไซเบอร์ของคนไทย หรือ เทรนด์ความยั่งยืนกู้โลกจากกูรูชั้นนำของเมืองไทย ในงานสัมมนาใหญ่ Next Step Thailand Tech & Sustain 2024 “อนาคตประเทศไทย ก้าวต่อไปของนวัตกรรม และ ความยั่งยืน” พบกันวันที่ 11 มีนาคม 2567 ณ โรงแรมอีสติน แกรนด์ พญาไท

ที่มา : pbs.org 

เครดิตภาพ : NASA

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• ภาพถ่ายหลุมดำภาพแรกของโลก มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6,500 ล้านเท่า
• อินเดียปล่อยยานอวกาศ XpoSat ออกสู่วงโคจรต่ำของโลก เพื่อมุ่งศึกษา "หลุมดำ"
• NARIT เปิดภาพแรก ของหลุมดำ ณ ใจกลางทางช้างเผือก Sagittarius A*