คอลัมน์ Keep the world พาไปดูเมืองแห่งหนึ่งในฝรั่งเศส ที่ออกมาตรการใช้คนส่งสาธารณะฟรี เพื่อต่อสู้กับวิกฤตสภาพอากาศ มงต์เปลลิเยร์ ทำสำเร็จได้อย่างไร มาถอดบทเรียนกัน
ว่ากันตามตรง การเดินทางไปไหนมาไหนด้วยรถยนต์ส่วนตัวนั้นสะดวกสบาย และคล่องตัวกว่าการพึ่งพาขนส่งสาธารณะ แต่สำหรับคนทำงานประจำ ที่ต้องเดินทางไปออฟฟิศที่อยู่ตามเส้นรถไฟฟ้า หรือใจกลางเมือง การหลีกเลี่ยงขนส่งสาธารณะหลัก เป็นสิ่งซึ่งยากจะหลีกเลี่ยง
แต่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าการเดินทางโดยรถยนต์ส่วนตัวนั้นคือหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิด ‘มลพิษ’ ในเมือง ประเทศไทยเอง แม้จะมีระบบขนส่งสาธารณะให้เลือกใช้หลากหลาย แต่มลพิษกลับไม่ลดลง แถม 10 ปีที่แล้วรถติดยังไง ก็ยังติดเหมือนเดิม อาจอนุมานได้ว่าคนส่วนใหญ่ยังเดินทางด้วยรถยนต์ส่วนตัวกันอยู่
กระนี้ หลายประเทศรวมถึงไทยจึงมีการสนับสนุนให้คนลดใช้รถยนต์ส่วนตัว และหันมาใช้ขนส่งสาธารณะกันมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการจัดกิจกรรม วันปลอดรถ (Car free day) หรือแม้แต่ออกมาตรการจูงใจ อาทิ เกาหลีใต้แจกบัตรขึ้นรถเมล์ฟรี อย่างหลังเป็นสิ่งที่ไทยยังขาด
หนึ่งในเคสที่มีการพูดถึงมากที่สุดคือ ‘มงต์เปลลิเยร์’ (Montpellier) เมืองทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส ที่ออกมาตรการให้ชาวเมืองสามารถขึ้นรถราง และรถบัส ฟรี เพื่อต่อสู้กับวิกฤตสภาพอากาศ และบรรเทาค่าครองชีพ
เมืองมงต์เปลลิเยร์ ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส มีประชากรราว 510,000 คน ราว 1 ปีก่อน เมืองแห่งนี้ ประกาศว่าตั้งแต่ 21 ธ.ค. 66 เป็นต้นไป ชาวเมืองสามารถขึ้นรถลาง และรถบัสฟรี
แต่ละคนจะได้รับบัตรที่หน่วยงานรัฐออกให้ และต้องพกไว้ทุกครั้งที่ใช้ขนส่งสาธารณะ แล้วนักท่องเที่ยวล่ะ ฟรีไหม? คำตอบคือ ไม่ นักท่องเที่ยวต้องจ่ายเงินราว 1.6 ยูโร หรือประมาณ 56 บาทต่อเที่ยว
ตลอดเวลา 1 ปี เมืองมงต์เปลลิเยร์ ระบุว่า ปี 2023 มีคนใช้ขนส่งสาธารณะแล้ว 110 ล้านครั้ง ขณะที่ปี 2019 ตัวเลขอยู่ที่ 84 ล้านครั้ง
ทางเมืองมงต์เปลลิเยร์ เปิดเผยว่า มาตรการนี้ถูกคิดขึ้นเพื่อต้องการช่วยแบ่งเบาค่าครองชีพของผู้คน ทั้งนี้ ครอบครัวที่มีสมาชิก 4 คน สามารถประหยัดค่าเดินทางได้ถึง 1,470 ยูโรต่อปี หรือประมาณ 5.2 หมื่นบาท
คุณอาจสงสัยว่าแล้วมงต์เปลลิเยร์หาเงินด้วยวิธีการใด SPRiNG สรุปได้ทั้งหมด 3 ทางด้วยกัน ได้แก่ 1. ขายตั๋วโดยสาร 2. เก็บภาษีจากนายจ้างที่มีพนักงานในบริษัท 11 คนขึ้นไป 3. เก็บเงินจากหน่วยงานท้องถิ่น
เงินที่ได้นอกจากนำมาบริหารขนส่งสาธารณะแล้ว เพื่อให้ตอบโจทย์ด้านสิ่งแวดล้อมขึ้นไปอีก ทางเมืองมงต์เปลลิเยร์ ระบุว่า จะปันเงินบางส่วนไปสร้างเลนส์สำหรับจักรยานให้ทั่วทั้งเมือง
การออกนโยบานขึ้นขนส่งสาธารณะฟรีถือเป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตรูปแบบหนึ่ง ค่าเดินทางที่ต้องจ่ายทุกเดือนเป็น fixed cost สามารถนำไปใช้ทำสิ่งอื่น ๆ ในชีวิตได้อีกหลายอย่าง นั่นเป็นเพราะเมืองแห่งนี้คำนึงถึงความเป็นอยู่ของประชาชนเป็นที่ตั้ง
เมื่อมองกลับมายังไทย จึงเป็นเรื่องที่น่าขบคิดว่า ขนส่งสาธารณะไทยถูกออกแบบมาให้บริการคนทุกคนแล้วหรือยัง ?
ที่มา: euro news
ข่าวที่เกี่ยวข้อง