การเดินเข้าซูเปอร์มาร์เก็ต หรือแม้แต่ร้านขายของชำใกล้ ๆ บ้าน แล้วไม่เห็นพลาสติกอยู่ในสายตา แทบเป็นไปไม่ได้ แต่รู้หรือไม่ว่า ที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ มีซูเปอร์มาร์เก็ตแห่งหนึ่ง มีชื่อว่า “Ekoplaza” ที่บริหารด้วยแนวคิดแบบสุดโต่งคือ บอกลาพลาสติกแบบร้อยเปอร์เซ็นต์
ในปี 2018 Ekoplaza เปิดสาขาใหม่กลางกรุงอัมสเตอร์ดัม ประเทศเนเธอร์แลนด์ ความพิเศษของซูเปอร์มาร์เก็ตแห่งนี้คือ สินค้ากว่า 700 รายการ ได้ถูกส่งให้กับลูกค้าแบบไม่ใช้พลาสติกแม้แต่น้อย นี่ยังรวมถึงวัสดุ หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ บนชั้นวางขายที่ใช้วัสดุจากธรรมชาติทั้งหมด
จุดเริ่มต้นไอเดียนี้คือ Ekoplaza ร่วมมือกับกลุ่มรณรงค์ด้านสิ่งแวดล้อม A Plastic Planet ที่ต้องการให้ผู้คนเปลี่ยนแปลงทัศนคติเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์อาหาร และหันมาช่วยกันลดขยะพลาสติกที่กำลังล้นโลกแบบที่เป็นอยู่
“ดิสเพลย์อาหารในชั้นวางโซนไร้พลาสติกนี้จะประกอบขึ้นจากวัสดุประเภทแก้ว โลหะ กล่องกระดาษ และวัสดุทดแทนพลาสติกที่ย่อยสลายได้ในธรรมชาติเท่านั้น และแม้ว่าบรรจุภัณฑ์บางอย่างจะดูคล้ายกับพลาสติกมาก แต่แท้จริงแล้วมันคือวัสดุทดแทนที่ผลิตมาจากต้นไม้และพืช” Erik Does ผู้บริหารสูงสุดของ Ekoplaza กล่าว
ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2023 เป็นต้นมา Ekoplaza ได้ยุติการขนส่ง หรือนำเข้าผัก ผลไม้ และสินค้าทุกชนิด ทางเครื่องบิน และเปลี่ยนมาใช้การขนส่งโดยเรือ และทางถนน เหตุผลเพราะว่า ทางบริษัทต้องการลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนลง
นั่นจึงทำให้ Ekoplaza คัดสรรผัก และผลไม้ในท้องถิ่น เพื่ออุดหนุนเกษตรกรในประเทศเนเธอร์แลนด์ก่อนเป็นอันดับแรก
Ekoplaza อธิบายไว้บนเว็บไซต์บริษัทว่า ต้องการย่นระยะทางการขนส่งเพื่อลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอน ด้วยเหตุนี้เอง ทางซูเปอร์มาร์เก็ตจึงร่วมมือกับเกษตรกรในชุมชนทั่วประเทศในการจัดหาผัก และผลไม้ มาวางขายที่ Ekoplaza ในทุก ๆ วัน
สำหรับผัก หรือผลไม้บางชนิดที่หาไม่ได้ในเนเธอร์แลนด์ Ekoplaza ก็จำเป็นต้องนำเข้าสินค้าอยู่ แต่ทำด้วยวิธีที่ยั่งยืนขึ้น คือ หันมาใช้การขนส่งทางเรือ และทางถนน ซึ่งตั้งแต่ ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2023 เป็นต้นมา Ekoplaza ได้ยุติการลำเลียงสินค้าทางอากาศ เนื่องจากปล่อยก๊าซคาร์บอนเกินความจำเป็น
ฟังหัวข้อแล้วอาจดูแปลก ๆ ไปบ้าง แต่ Ekoplaza ได้จัดหาเกษตรกรในประเทศ เพื่อทำหน้าที่ดักจับก๊าซคาร์บอนด้วยวิธีการต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ปลูกต้นไม้ บำรุงรักษาดิน รักษาสนามหญ้าให้อุดมสมบูรณ์ ฯลฯ
ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2023 ถึง เมษายน 2024 เกษตรกรสามารถดักจับคาร์บอนไปได้กว่า 1,182,8 ตัน ผลงานดีขนาดนี้ ทาง Ekoplaza จึงตบรางวัลด้วยการมอบเงินสนับสนุนให้กับเกษตรกร เป็นเงินกว่า 94,662 ยูโร หรือประมาณ 3.4 ล้านบาท
Steven IJzerman ผู้จัดการฝ่ายคุณภาพของ Ekoplaza กล่าว ว่า "ด้วยความร่วมมือนี้ เรากำจัดก๊าซเรือนกระจกออกจากอากาศได้มากขึ้น และช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกพืชอินทรีย์ของเราเติบโตได้อย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพมากขึ้น”
“เราตั้งเป้าหมายที่จะทำให้โครงการเกษตรกรผู้ปลูกพืชคาร์บอนมีขนาดใหญ่ขึ้นสามเท่า เพื่อที่จะสามารถดำเนินกลยุทธ์ของเราเพื่อดำเนินการให้เป็นกลางทางสภาพภูมิอากาศ 100% ได้โดยเร็วที่สุด”
Ekoplaza คือหนึ่งกรณีศึกษาที่คอลัมน์ Keep The World หยิบนำเรื่องราวมาเล่าสู่กันฟัง เพื่อให้เห็นว่าหากตั้งใจขายสินค้าแบบไร้พลาสติก ก็ทำได้ เพราะมีคนทำแล้ว แถมหลาย ๆ ประเทศก็ให้ความสนใจ และกำลังรับแนวคิดไปปฏิบัติตาม ถึงตรงนี้คงไม่ต้องอธิบายกันอีกแล้วว่าพลาสติกเป็นภัยต่อสิ่งแวดล้อมอย่างไร