สปริงชวนทุกคนทำความรู้จัก บ้านหลังสำคัญแห่งโลกใต้ทะเลที่เรียกว่า "แนวปะการัง" ทำไมถึงสำคัญต่อระบบนิเวศ เกิดขึ้นได้ยังไง พบได้ที่ไหน ปัจจุบัน ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทำร้ายพวกมันไปมากน้อยแค่ไหนแล้ว ติดตามได้ที่บทความนี้
ขณะนี้ ท้องทะเลสีครามกำลังเกิดสงครามที่เรียกว่า “ปรากฏการณ์ปะการังฟอกขาว” หรือ Coral bleaching จากแนวปะการังที่เคยสวยอร่ามงามตา อุดมไปด้วยสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด ปัจจุบัน หากดำน้ำลงไป คุณอาจเห็นพวกมันกลับกลายเป็นสีขาวแล้ว ซึ่งนี่ไม่ใช่เรื่องดีเลย...
สปริงถือโอกาสนี้ชวนทุกคนทำความรู้จัก “แนวปะการัง” เกิดจากอะไร เมื่อชำแหละลึกลงไปแล้วเราจะพบกับสิ่งมีชีวิตใดบ้าง ปัจจุบันแนวปะการังในไทยอยู่ที่แหล่งใดบ้างในประเทศไทย และตบท้ายกันไปด้วยผลพวงของปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เป็นตัวการทำให้เกิดปะการังฟอกขาว
ข้อมูลจาก กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ระบุนิยามของแนวปะการังไว้ว่า แนวปะการังเกิดจากการร่วมกลุ่มกันของแนวปะการัง กระทั่งเกิดเป็นแนวหินปูนใต้ท้องทะเล สามารถพบได้ที่บริเวณน้ำตื้นตามชายฝั่ง
แนวปะการังถือเป็นระบบนิเวศที่สำคัญมาก ในแง่ของการเป็นที่อิงอาศัยให้กับสิ่งมีชีวิตใต้ท้องทะเล ปลาเล็กปลาน้อยต่างใช้แนวปะการังเป็นที่หลบภัย เหมือนที่เราเคยเห็นในภาพยนตร์เรื่อง Finding Nemo นั่นแหละ
1. สาหร่าย (algae)
2. หญ้าทะเล (seagrass)
3. ฟองน้ำ (sponge)
4. ปะการังอ่อน (soft coral)
5. กัลปังหา และแส้ทะเล (sea fan and sea whip)
6. ดอกไม้ทะเล (sea anemone)
7. หนอนทะเล (Polychaete)
8. หอยและหมึก (molluse)
9. ครัสเตเชียน (crustacean) เช่น กุ้ง ปู
10. สัตว์ที่มีผิวหนังเป็นปุ่ม (echinoderm) เช่น เม่นทะเล ปลิงทะเล ดาวทะเล
11. เพรียงหัวหอม (ascidians)
12. ปลา (fish)
เว็บไซต์ ระบบเตือนภัยท่องเที่ยวทางทะเล ได้ฉายให้เห็นภาพรวมแนวปะการังไทยไว้อย่างละเอียด โดยระบุว่า ประเทศไทยมีพื้นที่ปะการังทั้งสิ้น 149,182 ไร่ พบปะการังทั้งหมด 18 วงศ์ 71 สกุล 273 ชนิด โดยปะการังชนิดที่เด่นที่สุดได้แก่ ปะการังโขด (Porites lutea) ปะการังเขากวาง (Acropora spp.)
ปัจจุบัน สามารถพบแนวปะการังได้ทั้งหมด 17 จังหวัดทั่วประเทศ โดยจังหวัดฝั่งทะเลอันดามันมีแนวปะการังทั้งหมด 73,756 ไร่ และฝั่งอ่าวไทยมีทั้งสิ้น 75,426 ไร่ โดยจังหวัดที่พบแนวปะการังมากที่สุดได้แก่ สุราษฎร์ธานี 35,982 ไร่ และแนวปะการังที่ดูจะมีปัญหามากที่สุดอยู่ที่ ตราดและพังงา
จังหวัดที่มีแนวปะการังมีทั้งหมด 17 จังหวัด ดังนี้
อย่างไรก็ดี ไทย “เคย” เป็นพื้นที่ซึ่งมีแนวปะการังที่อุดมสมบูรณ์ แต่ปัจจุบันดูจะไม่เป็นเช่นนั้นอีกแล้ว เพราะปัญหาเรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศกำลังทำให้ท้องทะเลเดือด
ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านนิเวศทางทะเล และรองคณบดี คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เปิดเผยผ่านเฟสบุ๊ค Thorn Thamrongnawasawat ว่า ขณะนี้น้ำทะเลไทยเดือดเหมือนแช่อยู่ในออนเซน
“ผมลงดำน้ำดูปะการังฟอกขาวตั้งแต่ปี 2534 ถือเป็นครั้งแรกที่ปะการังฟอกขาวในทะเลไทยที่ถูกบันทึกไว้อย่างเป็นทางการ”
“หนที่หนักที่สุดคือช่วงปี 2541 ปะการังเขากวางที่อ่าวไทยตายเกือบทั้งอ่าว และบางแห่งยังไม่ฟื้นคืนกลับมาเลย”
“ปัญหาคือปีนี้น้ำยังร้อนจัดต่อไป ฟ้ายังใสแดดยังแรงฝนยังไม่มา หากเป็นแบบนี้ อีก 7-8 วัน ปะการังภาคตะวันออกจะเข้าจุดพีค และถ้าฝนยังไม่มาอีก ความตายครั้งใหญ่จะมาเยือนทะเลไทย”
“ปรากฏการณ์ปะการังฟอกขาว 2567 ยังไม่จบ เพิ่งเริ่มเท่านั้น ฟอกขาว 30% วันนี้ อีก 5-6 วันอาจกลายเป็น 80-90%”
ปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศไม่ใช่เรื่องไกลตัวเลย มันใกล้ตัวเรามากกว่าที่คิด...
ที่มา: กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง, ระบบเตือนภัยท่องเที่ยวทางทะเล
ข่าวที่เกี่ยวข้อง