โลกร้อนทำน้ำบริเวณปากแม่น้ำแอมะซอนมีรสเค็ม ชาวบ้านเดือดร้อนไม่มีน้ำใช้

การเพิ่มขึ้นของน้ำในมหาสมุทรและการเปลี่ยนแปลงในแม่น้ำแอมะซอนกำลังทำลายวิถีชีวิตของชาวบ้านบริเวณปากแม่น้ำแอมะซอน ซึ่งเป็นหมู่เกาะใกล้กับจุดที่แม่น้ำแอมะซอนไหลลงสู่มหาสมุทรแอตแลนติก

แม่น้ำแอมะซอนกำลังเปลี่ยนไป

ชาวบ้านในเมือง Bailique ซึ่งอยู่บริเวณปากแม่น้ำแอมะซอน กำลังประสบปัญหาน้ำเค็มมาเป็นเวลานานขึ้น ซึ่งเป็นเหตุการณ์นี้เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ แต่ในช่วงไม่กี่ปีมานี้เหตุการณ์รุนแรงขึ้นกว่าเดิม นอกจากน้ำจะมีรสเค็มยากลำบากต่อการอุปโภคบริโภคแล้ว ยังไม่สามารถใช้ในการเกษตรด้วย

อาซาอิเบอร์รี่ซึ่งเป็นพืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจของชุมชนในแถบนี้ เกษตรกรผู้ปลูกกำลังพบปัญหาความเค็มในน้ำมากขึ้น และต้นปาล์มก็ถูกกัดกินเนื่องจากการกัดเซาะที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของกระแสน้ำในแม่น้ำแอมะซอน ทำให้ประชากรส่วนหนึ่งออกจากพื้นที่ไปในภูมิภาคที่เหลือกำลังพยายามปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์

โลกร้อนส่งผลให้แอมะซอนแปรปรวน

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศประกอบกับการกระทำของมนุษย์ในหมู่เกาะ Bailique ซึ่งเป็นหมู่เกาะบริเวณปากแม่น้ำแอมะซอนของบราซิล ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงวัฏจักรของน้ำและในช่วง 4 ปีที่ผ่านมาประสบปัญหาเรื่องน้ำมากขึ้น ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติกำลังทวีความรุนแรงและคาดได้ยากมากขึ้น และผู้คนที่อยู่อาศัยในเกาะแห่งนี้ต้องดิ้นรนและปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมใหม่ซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ  

เส้นทางลำห้วยและลำน้ำสาขาไปยังแม่น้ำแอมะซอนกำลังเปลี่ยน กระแสน้ำที่เพิ่มขึ้นกำลังเร่ง ทำให้เกิดแผ่นดินถล่มบริเวณริมฝั่งแม่น้ำ นอกจากนี้ยังส่งผลกระทบกับส่วนอื่นด้วย จากการเปลี่ยนแปลงนี้เป็นผลให้น้ำจากมหาสมุทรแอตแลนติก กำลังแทรกซึมเข้าไปในเกาะต่างๆ เป็นระยะเวลานานขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ในน้ำมีเกลือมากและนานขึ้นซึ่งโดยปกติเกิดขึ้นอยู่แล้ว แต่ช่วงหลังมานี้เกิดขึ้นนานผิดปกติ

การเปลี่ยนแปลงในวงกว้างของป่าแอมะซอนก็มีบทบาทสำคัญเช่นกัน ในฤดูฝนของป่าฝนแอมะซอนในอดีต อุณหภูมิจะสูงกว่าปกติ และแอมะซอนก็มีฤดูแล้งที่รุนแรงที่สุดด้วยเช่นกัน โดยในปี 2023 ทำให้เกิดความแห้งแล้งที่เลวร้ายที่สุด

ปัญหาน้ำเค็มกำลังระบาด

พืชผลทางเศรษฐกิจหลักของหมู่เกาะ ได้แก่ ผลเบอร์รี่อาซาอิกำลังกำลังได้รับผลกระทบจากน้ำเค็ม และต้นปาล์มอาซาอิริมฝั่งแม่น้ำแอมะซอนก็กำลังถูกกัดกินจากการกัดเซาะชายฝั่ง

ในขณะเดียวกัน รัฐบาลประจำรัฐอามาปาและเทศบาลมาคาปา ซึ่งเป็นเมืองหลวงของรัฐที่บริหารจัดการ Bailique ไม่สามารถบรรเทาผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมได้ ซึ่งส่งผลให้ประชากรส่วนหนึ่งต้องออกจากหมู่เกาะ

เมื่อปีที่แล้วว่ามีผู้คนราว 13,000 คนอาศัยอยู่ตามเกาะทั้ง 8 เกาะของหมู่เกาะแห่งนี้ ซึ่งอยู่ห่างจากมากาปาประมาณ 180 กม. และใช้เวลานั่งเรือ 12 ชั่วโมงจากมากาปา อย่างไรก็ตามการสำรวจสำมะโนประชากรอย่างเป็นทางการของบราซิลในปี 2023 ระบุว่ามีผู้คนอาศัยอยู่ใน Bailique ไม่เกิน 7,300 คน

“มีความสนใจอย่างมากเกี่ยวกับป่าฝนอเมซอน แต่มีเพียงชายฝั่งเท่านั้นที่ทอดยาวตั้งแต่รัฐมารันเยาไปจนถึงเวเนซุเอลา ซึ่งเป็นหนึ่งในระบบนิเวศที่มีพลวัตมากที่สุดในโลกในแง่ของความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลง” วัลเดนิรา เฟอร์ไรรา นักวิชาการ จากสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์แห่งรัฐอามาปา (IEPA) ซึ่งค้นคว้าเกี่ยวกับ Bailique มาเป็นเวลาสองทศวรรษ 

“เรากำลังพูดถึงพื้นที่ที่เปราะบางที่สุดแห่งหนึ่งในทวีป แต่รัฐบาลกำลังมองในความมืด ไม่มีการวัดผลหรือข้อมูลใด ๆ นอกเหนือจากเพียงผิวเผินในการจัดทำแผนเพื่อปรับให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ซึ่งกำลังกลายเป็นเรื่องปกติมากขึ้นในแต่ละปี” วัลเดนิรา กล่าว

เมื่อปลายปี 2023 พื้นที่นี้ถูกแยกออกจากโลกภายนอกเป็นเวลา 2-3 ชั่วโมงต่อวัน ไม่มีเรือเข้าหรือออกได้เนื่องจากความแห้งแล้งของแม่น้ำแอมะซอน ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ไม่มีถนนเข้าหรือเข้าสู่หมู่เกาะ

ภาวะที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออกเกี่ยวกับการอยู่หรือการจากไปนั้นได้รับแรงหนุนจากสภาพความเป็นอยู่ที่ลดลงเมื่อเร็ว ๆ นี้ ชุมชน Filadélfia ซึ่งอยู่ทางเหนือของ Livramento ต้องทนทุกข์ทรมานในช่วง 7 เดือนสุดท้ายของปี 2023 โดยไม่มีฝนตก ชาวบ้านจำเป็นต้องทนต่อช่วงที่แม่น้ำมีน้ำเค็มมากขึ้น ไม่มีน้ำจืดสำหรับดื่มและปรุงอาหาร

ที่มา : Mongabay

 

เนื้อหาที่น่าสนใจ : 

• ป่าฝนแอมะซอนอาจเสื่อมโทรมเร็วภายในปี 2050 เพราะโลกร้อนและน้ำมือมนุษย์

• ป่าฝนแอมะซอนแย่แล้ว แล้งรุนแรงขึ้น 30 เท่า ทำสัตว์ใกล้สูญพันธุ์

• โลมาแอมะซอนตายนับร้อย ผลพวงภัยแล้งเอลนีโญ ทำทะเลสาบร้อน 39 องศาฯ