การ offline คือ privilege เมื่อวางมือถือ = การพักผ่อนต้องมีต้นทุน

เคยรู้สึกอยากหายไปจากการออนไลน์ แต่สุดท้ายก็ไม่ได้...เคยเป็นกันไหม ?

มากกว่าทศวรรษแล้วที่การเช็กโทรศัพท์เกือบจะตลอดเวลา กลายเป็นกิจวัตรหลังตื่นนอนของผู้คน และไม่ใช่เพียงแค่เวลาตื่นนอน แต่มันอาจจะเกินเลยไปทุกช่วงเวลาของแต่ละวัน

ไม่จะว่าเช็กเพื่ออัพเดตข่าวสาร ดูฟีดแบ็กในโซเชียลมีเดีย ติดต่อพูดคุย เลื่อนดูเฉยๆ อ่านไลน์ในกลุ่มทำงานในวันหยุด ซึ่งอาจจะเพราะความเคยชิน หรือด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม โลกออนไลน์ได้เข้ามาเป็นเงาทับซ้อนโลกความเป็นจริงอย่างไม่อาจเลี่ยงได้ไปแล้ว 

ชีวิตดิจิทัล = ชีวิตที่วางไม่ได้ ? 

‘ชีวิตดิจิทัล’ ที่สะดวกรวดเร็วก็ทำให้เราหลงลืมอะไรบางอย่าง กลายเป็นคนไม่มีความสุขอย่างที่เคย ก็เป็นได้ 

‘ชีวิตดิจิทัล’ ทำให้เราหลงลืมมองข้ามอะไรหลายๆ อย่างไป โดยเฉพาะความเห็นอกเห็นใจและความเคารพซึ่งกันและกันบนโลกออนไลน์ กลายคนไม่มีความสุขอย่างที่เคย การต้องเชื่อมต่อกับผู้คนตลอดเวลาอาจเป็นการบั่นทอนทั้งสุขภาพร่างกายและจิตใจ

ตัวอย่างเช่น การโดนเจ้านายตามงานนอกเวลา ซึ่งบางครั้งเราเองก็เผลอติดนิสัยคุยงานนอกเวลาเองเหมือนกัน จึงทำให้เกิดความเครียด หวาดระแวง เหนื่อยล้าอย่างเลี่ยงไม่ได้ อารมณ์ที่พรั่งพรู หัวร้อนเวลาแชต รวมถึงการส่งต่อ Fake News เกิดเป็นความเหนื่อยหน่าย ความเครียดวิตกที่ส่งผลให้ความสุขในชีวิตวิถีใหม่นี้หายไป  นี่คือผลพวงจากชีวิตที่ออนไลน์ตลอดเวลา และ ออฟไลน์ไม่ได้เลย 
 

ชีวิต offine ได้จริงๆหรือไม่ ? 

คำถามสำคัญ คือ เราสามารถ ทิ้งโลกออนไลน์ และเข้าสู่โหมด offine ได้หรือไม่ ในปี 2025 ?

คำตอบที่เรารู้ดีอยู่ในใจ คือ ไม่ใช่ทุกคนจะมีสิทธิเลือกจะหายไปจากออนไลน์ ... เพราะโลกดิจิทัล เป็นส่วนหนึ่งของชีวิตไปแล้ว และมือถือกลายเป็นอวัยวะที่ 33 ของร่างกาย 

โซเชียลมีเดียนั้น ทำให้หลายๆคน ‘อ่อนแรงเหนื่อยล้า’ จนอยากหายไปชั่วขณะ หรือ ‘ไร้ตัวตน’ อยู่บ่อยๆ เหมือนกัน

แต่ การ "offline คือ privilege"  เมื่อการพักผ่อนจากโลกออนไลน์ต้องมีต้นทุน- การออฟไลน์มีราคาที่ต้องจ่าย เสมอๆ 
 

ต้นทุนที่ต้องจ่าย: เมื่อการพักผ่อนไม่ใช่เรื่องง่าย

ผู้ที่สามารถออฟไลน์ได้อย่างแท้จริงในยุคสมัยนี้ มักเป็นผู้ที่มี ‘ต้นทุน’ ทางสังคมบางประการ เช่น ผู้บริหารระดับสูงที่มีผู้ใต้บังคับบัญชาคอยจัดการงาน หรือผู้ที่มีคนทำงานแทน การละทิ้งโซเชียลมีเดียอาจส่งผลกระทบต่อสายงานบางประเภท โดยเฉพาะงานที่ต้องติดตามกระแสสังคม ซึ่งในยุคที่กระแสส่วนใหญ่ก่อตัวจากการเคลื่อนไหวของผู้คนบนโลกออนไลน์ การตัดขาดจึงเป็นเรื่องยากยิ่ง

โดยเฉพาะผู้ที่ต้องอาศัย ‘เครดิต’ จากยอดติดตาม ยอดไลก์ หรือคอนเนกชัน เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือในการประกอบอาชีพ เช่น อินฟลูเอนเซอร์ ดารา นางแบบ เจ้าของธุรกิจส่วนตัว การปิดบัญชีโซเชียลมีเดียจึงแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย

เจน Z อยากพักบ้าง ?

ทั้งนี้ มีผลสำรวจ ระบุว่า 45% ของ Gen Z และ 39% ของ Millennials กำลังพยายามลดเวลาการใช้หน้าจอเพื่อสุขภาวะที่ดีขึ้น เพราะการรับข้อมูลและแจ้งเตือนจำนวนมหาศาลในแต่ละวันสามารถสร้างความเครียดและความวิตกกังวล จนทำให้หลายคนเริ่มหันมาหาสมดุลในชีวิตมากขึ้น

แรงจูงใจอีกประการในการลดเวลาอยู่หน้าจอก็คือ "การเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน" โดยผลสำรวจระบุว่า 43% ของ Gen Z และ 38% ของ Millennials เชื่อว่าการลดการรบกวนจากอุปกรณ์ดิจิทัลช่วยให้พวกเขามีสมาธิมากขึ้นและทำงานได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น อีกแรงผลักดันที่สำคัญคือ "การใช้เวลาคุณภาพกับครอบครัวและเพื่อนฝูง" โดย 43% ของ Millennials, 36% ของ Gen Z, 38% ของ Gen X และ 36% ของ Baby Boomers เชื่อว่าการลดเวลาอยู่หน้าจอช่วยให้พวกเขาได้เชื่อมสัมพันธ์กับคนรอบข้างแบบตัวต่อตัวได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

ดังนั้น การอยากพัก อยากออฟไลน์ ไม่ใช่เรื่องของความขี้เกียจหรอก  แต่เป็นเราแค่ไม่มีระบบรองรับให้พักจากออนไลน์เท่านั้น 

บางครั้ง การ offline เหมือนการล้างพิษให้กับสมองและจิตใจ ช่วยลดผลกระทบที่เกิดจากการเสพสื่อในโซเชียลมีเดียมากเกินไปจนสำลัก 

ในบางเวลา การ offline ได้ เราจะได้เห็นประโยชน์ คือสมองที่ปรอดโปร่ง จิตใจที่แจ่มใส รวมถึงยังลดโอกาสการเกิดอาการสมาธิสั้น และที่สำคัญที่สุดคือช่วยให้เราใช้ชีวิตได้อย่างมีสติมากขึ้น

ที่มา : securitybrief.co.uk bbc researchgate datareportal

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• เปิดเทรนด์โซเชียล "สงกรานต์ 2568" สร้างเอ็นเกจเมนต์ทะลุ 100 ล้าน
• เสียงเปิด Window 95 ทรงคุณค่าวัฒนธรรม บรรจุในหอสมุดรัฐสภาสหรัฐฯ
• AI Voice สานฝัน วัล คิลเมอร์ กลับพูดได้ ในหนังเรื่องสุดท้ายในชีวิต