IBM เผย 5 แนวทาง เปลี่ยน AI จากแนวคิดให้ขับเคลื่อนองค์กรได้ดีขึ้น

ในห้วงเวลาที่ AI ไม่ได้เป็นเพียงเงาเลือนรางในโลกอนาคต แต่กลับกลายเป็นฟันเฟืองสำคัญที่ขับเคลื่อนภูมิทัศน์ธุรกิจและเศรษฐกิจโลกอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยง บริษัทที่ปรึกษาชื่อดังอย่าง PwC คาดการณ์ว่า AI จะสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับเศรษฐกิจโลกมหาศาลถึง 15.7 ล้านล้านดอลลาร์ภายในปี 2573 ตัวเลขนี้มิใช่เพียงภาพฝัน หากแต่เป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงยุคสมัยแห่งการเปลี่ยนแปลงที่ AI จะเข้ามามีบทบาทอย่างลึกซึ้ง

จูฮี แม็คคลีแลนด์ Managing Partner ของ IBM Consulting ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ได้ฉายภาพ AI เปรียบเสมือน “มีดพับสวิส” ที่อัดแน่นด้วยความสามารถอันหลากหลาย พร้อมทั้งตอกย้ำว่า AI ก็เฉกเช่น “ลูกสุนัข” ที่ต้องการการฝึกฝนดูแลอย่างต่อเนื่อง การควบคุมและกำกับดูแลจากมนุษย์จึงยังคงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้การใช้งาน AI เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุด

โดย IBM ได้สรุปแนวทางสำคัญ 5 ประการ (5 key AI shifts) สำหรับองค์กรที่ต้องการก้าวเข้าสู่ยุคเศรษฐกิจใหม่ที่ขับเคลื่อนด้วยพลังของ AI ในงานสัมมนา "กรุงเทพธุรกิจ AI Revolution 2025 : A New Paradigm of New World Economic" ณ ห้องฉัตราบอลรูม โรงแรม สยาม เคมปินสกี้ กรุงเทพฯ วันที่ 27 มีนาคม 2568 ไว้ดังนี้

จาก AI ทั่วไป สู่ AI เฉพาะทาง

ในปัจจุบัน องค์กรส่วนใหญ่ยังคงใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่มีอยู่เพียงน้อยนิด จูฮีชี้ให้เห็นว่า หัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนธุรกิจด้วย AI คือการพัฒนา AI ที่มีความเข้าใจบริบทเฉพาะของแต่ละอุตสาหกรรมอย่างลึกซึ้ง ตัวอย่างเช่น ในอุตสาหกรรมการบิน AI จะต้องมีความเข้าใจในรายละเอียดเฉพาะด้าน อาทิ การตรวจสอบการกัดกร่อนของเครื่องบิน Gartner คาดการณ์ว่าภายในปี 2570 เราจะได้เห็น AI เฉพาะทางมากถึง 50% ซึ่งเป็นการเติบโตอย่างก้าวกระโดดจากปัจจุบันที่มีอยู่เพียง 1% เท่านั้น

ยุคสมัยของ AI อัตโนมัติ (Agentic AI) 

ระบบ AI กำลังก้าวเข้าสู่ยุคที่สามารถทำงานได้โดยอัตโนมัติอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถวิเคราะห์ข้อมูล กำหนดเป้าหมาย ตัดสินใจ และดำเนินการได้ด้วยตนเอง โดยมีการแทรกแซงจากมนุษย์น้อยที่สุด Gartner คาดการณ์ว่าภายในปี 2571 จะมีการตัดสินใจอัตโนมัติถึง 15% ซึ่งเพิ่มขึ้นจาก 0% ในปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตาม แม็คคลีแลนด์ได้เตือนถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น เช่น อคติของข้อมูล การสร้างข้อมูลที่ไม่เป็นจริง (Hallucinate) หรือการใช้เครื่องมือผิดวิธี ดังนั้น การมีกรอบการกำกับดูแล AI (AI Governance Framework) ที่แข็งแกร่งจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง

AI แบบผสมผสานและโอเพ่นซอร์ส

การเปลี่ยนแปลงประการที่สามคือ การก้าวสู่แนวทาง Open และ Hybrid AI ในปี 2568 จุดสนใจจะไม่ได้อยู่ที่โมเดล AI เพียงอย่างเดียว แต่อยู่ที่ระบบ AI ทั้งระบบ องค์กรจะเริ่มหันมาใช้งานโอเพนซอร์สมากขึ้น และคุณค่าของ AI จะไม่ได้มาจากโมเดลใดโมเดลหนึ่ง แต่มาจากการบูรณาการเครื่องมือโอเพนซอร์สต่างๆ เข้าด้วยกันอย่างลงตัว

จูฮียังมองว่า ในยุค AI นี้ ไม่มีองค์กรใดสามารถเติบโตได้โดยลำพัง ความร่วมมือเชิงกลยุทธ์จะเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จ การร่วมมือ การร่วมทุน ทั้งในกลุ่มสตาร์ทอัพ นักพัฒนา และผู้นำในอุตสาหกรรมต่างๆ จะเป็นสิ่งจำเป็น ด้วยเหตุนี้ การใช้แนวทาง Hybrid-by-Design ตั้งแต่เริ่มต้น ซึ่งทำให้ระบบมัลติคลาวด์ Gen AI และสภาพแวดล้อมทางธุรกิจต่างๆ สามารถทำงานร่วมกันได้อย่างยืดหยุ่น เชื่อมโยงกัน และรองรับความซับซ้อนของธุรกิจยุคใหม่ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

ธรรมาภิบาลและความโปร่งใส

กฎหมาย EU AI Act ที่ประกาศใช้เมื่อปีที่ผ่านมา รวมถึงความเคลื่อนไหวในด้านกฎข้อบังคับในหลายประเทศ โดยเฉพาะในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และความร่วมมือในการตรวจจับอคติของ AI ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ล้วนตอกย้ำถึงความสำคัญของ AI เชิงจริยธรรม ที่ต้องเน้นความโปร่งใส ความเป็นธรรม และการใช้งาน AI ที่มีความรับผิดชอบ

แม็คคลีแลนด์กล่าวว่า “ความไว้วางใจที่ได้รับจากลูกค้าและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ถือเป็นใบอนุญาตในการทำธุรกิจ และองค์กรไม่สามารถปล่อยให้ AI เข้ามาทำลายความไว้วางใจที่สั่งสมมาได้” ในปัจจุบัน ผู้บริหารเทคโนโลยีในประเทศไทยกว่าครึ่งมองว่า ประเด็นความถูกต้องของข้อมูลและอคติของ AI เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการนำ Gen AI มาใช้ การขาดนโยบายหรือธรรมาภิบาล AI ที่เหมาะสม อาจนำไปสู่ปัญหาทางจริยธรรม การละเมิดข้อมูลส่วนบุคคล ความเสียหายต่อชื่อเสียง และผลกระทบทางการเงิน โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมที่ความโปร่งใสและความน่าเชื่อถือมีความสำคัญสูง เช่น การเงินและการดูแลสุขภาพ

คอมพิวเตอร์ควอนตัม 

IBM ถือเป็นผู้บุกเบิกในอุตสาหกรรมควอนตัมคอมพิวติ้งมาอย่างยาวนาน และมีแผนการพัฒนาที่ชัดเจน โดยตั้งเป้าที่จะพัฒนาระบบให้มีความสามารถในการแก้ไขข้อผิดพลาดขั้นสูงได้ภายในปี 2572 ปัจจุบัน คอมพิวเตอร์ควอนตัมของ IBM เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในทางวิทยาศาสตร์เพียงไม่กี่เครื่องในโลก