"Radio Mewat" สถานีวิทยุชุมชนที่คนอินเดียใช้สู้ Fake News
ข่าวปลอมระบาดไปทั่วโลก การจัดการของแต่ละประเทศก็แตกต่างกันไป บทความนี้จะพาไปดูการทำงานแบบ Local เพื่อแก้ปัญหาข่าวปลอมและสร้างความเข้าใจให้คนในเขต Nuh (เขต Rewat เดิม) พื้นที่ที่ได้ชื่อว่า ล้าหลังที่สุดของประเทศอินเดีย
Mewat หรือในชื่อใหม่ Nuh เป็น 1 ใน 21 เขตของรัฐ Haryana ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศอินเดียและเป็นพื้นที่ที่ห่างไกลความเจริญ เครื่องมือสื่อสารหรืออุปกรณ์กระจายข่าวสารหลักๆ คือ วิทยุชุมชน แต่ก็ยังเจอข่าวปลอมหรือ Fake News อยู่เสมอ
อยู่อย่างเรียบง่ายมากๆ ก็หนีไม่พ้น Fake News
ในเขต Mewat มีเพียง 27 ครัวเรือนที่มีโทรทัศน์ ประชาชนส่วนใหญ่ไม่มีเงินมากพอที่จะซื้อสมาร์ทโฟน ทำให้ไม่ได้รับข่าวสารอย่างทั่วถึงและทันสถานการณ์
เมื่อคนส่วนใหญ่ไม่มีทีวีและสมาร์ทโฟน สถานีวิทยุจึงเป็นช่องทางรับสารที่ได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง และเข้ามาช่วยอุดช่องโหว่เรื่องการกระจายข่าวสาร
Radio Mewat สถานีวิทยุชุมชน 90.4 MHz ซึ่งจัดตั้งมานานกว่าสิบปี ด้วยวัตถุประสงค์ที่จะกระจายข่าวสารให้ประชาชนตระหนักรู้และเข้าใจในหลากหลายแง่มุม ตั้งแต่เรื่องการดูแลสุขภาพเบื้องต้น ไปจนถึงเรื่องสิทธิและความเท่าเทียมทางเพศ จนถึงปัจจุบันก็ยังทำหน้าที่ส่งเสียงตามสายทุกวัน วันละ 2-5 ชั่วโมง และสามารถเข้าถึง 170 หมู่บ้าน จากทั้งหมด 431 หมู่บ้าน
แม้รัฐบาลออกกฎห้ามวิทยุชุมชนเผยแพร่ข่าวสถานการณ์ปัจจุบันและประเด็นทางการเมือง แต่เมื่อโรคโควิด-19 ระบาด เจ้าหน้าที่ประจำสถานีวิทยุชุมชนก็ให้ข้อมูลทุกวัน เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ การสวมแมสก์ การเว้นระยะห่าง ตลอดจนแนวโน้มของสถานการณ์การระบาด นอกจากนี้ยังต้องนำเสนอข้อมูลที่ถูกต้องเพื่อสู้กับ Fake News เช่น ฉีดวัคซีนโควิดแล้วอีกไม่นานจะเสียชีวิต ซึ่งสร้างความหวาดกลัวและทำให้ชาวอินเดียจำนวนไม่น้อยไม่ไปรับวัคซีน
จัดการข่าวปลอม ด้วยการเข้าถึงแบบ Local
ผู้ฟังสถานีวิทยุ Rewat ที่มีอยู่ราว 500,000 คน คุ้นเคยกับเสียงตามสายและเปิดรับสารต่างๆ จึงรู้เรื่องในประเทศและต่างประเทศมากขึ้น
Farheen ผู้ฟังวิทยุชุมชนที่ฝันอยากให้เสียงของเธอเป็นเสียงตามสายที่ใครๆ ก็คุ้นหู จนกระทั่งวันหนึ่ง เธอได้เป็นพรีเซนเตอร์ของสถานีวิทยุชุมชนจริงๆ และได้เดินสายไปยังชุมชนต่างๆ เพื่อให้ความรู้ความเข้าใจสารพัดประเด็น โดยจะแบ่งกลุ่มคนในพื้นที่นั้นๆ ออกเป็นกลุ่มละ 10-15 คน เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและสื่อสารอย่างทั่วถึง-เข้าถึง ยิ่งในสถานการณ์โควิดระบาด Farheen รู้ว่ายังมีคนที่ไม่ได้รับวัคซีนอีกมาก จึงเข้าไปในบางพื้นที่เพื่อพูดคุย ซักถามดูว่า ชาวชุมชนเข้าใจเรื่องใดผิดไป เหตุใดจึงไม่ไปรับวัคซีน
เดิมที เจ้าหน้าที่สถานีวิทยุจะลงพื้นที่ชุมชนอย่างสม่ำเสมอ Sohrab Khan ผู้จัดการของสถานีวิทยุ Radio Mewat บอกผ่านสื่อ The Print ว่า เป็นเรื่องท้าทายอย่างมากที่จะเปลี่ยนความคิดคน แต่เมื่อสถานีวิทยุชุมชนทำให้ผู้คนเริ่มเห็นถึงโรคระบาดที่ลุกลามรุนแรงและเข้าใจเรื่องวัคซีนโควิดว่า ไม่ได้อันตรายถึงชีวิตอย่างที่ลือกัน แต่วัคซีนเป็นเกราะสำคัญที่จะช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันและช่วยป้องกันไม่ให้ติดโควิดแล้วอาการทรุดหนักหรือเสียชีวิต ชาวชุมชนรับฟังอย่างเข้าใจและเข้ารับการฉีดวัคซีนกันมากขึ้น ความพยายามในการส่งเสียงและสารผ่านทางวิทยุอยู่หลายเดือน รวมถึงการลงพื้นที่จึงถือว่าคุ้มค่า
“นอกจากกระตุ้นให้ชาวชุมชนปฏิบัติตัวอย่างถูกต้องเหมาะสมในสถานการณ์โควิดแล้ว ยังมีสิ่งอื่นที่เราทำอีก เช่น การจ้างผู้หญิง 285 คน มาผลิตหน้ากากและจ่ายค่าจ้าง จากนั้นก็แจกจ่ายหน้ากากให้ชาวชุมชนฟรีๆ เพื่อให้มีใช้และเข้าใจถึงความสำคัญของการสวมหน้ากาก”
ที่มา
