กินเจอย่างไรให้ดีต่อสุขภาพ

เทศกาลกินเจประจำปีมาถึงแล้ว ไปไหนมาไหนก็เห็นสัญลักษณ์ธงเหลืองปลิวไสวตามร้านอาหาร เทศกาลกินเจเป็นช่วงที่คนงดบริโภคอาหารที่มีส่วนผสมของเนื้อสัตว์ หันมาทานผัก โปรตีนจากถั่วเหลือง พร้อมกับการทำบุญรักษาศีล

การกินพืช ผัก และผลไม้ ช่วยในการขับถ่าย และกระตุ้นให้การย่อยเป็นไปตามปกติ นอกจากนี้ ยังทำให้ร่างกายต้านทานต่อสารพิษต่างๆได้สูงกว่าคนปกติ และช่วยให้อวัยวะสำคัญทำงานอย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย แต่เรามักพบว่า อาหารเจส่วนใหญ่ที่ขายกันทั่วไป เป็นอาหารประเภทแป้ง ชวนให้กังวลว่าจะเสียสุขภาพหรือไม่ หรือกลัวน้ำหนักขึ้นเพราะกินแป้งมากเกินไป แต่ไม่ต้องกังวล ทำตาม 7 ข้อหลักนี้เพื่อรักษาสุขภาพในช่วงกินเจกัน

1. กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยเฉพาะโปรตีน ซึ่งสามารถหาได้จากโปรตีนที่ได้จากถั่วเมล็ดแห้ง ไม่ว่าจะเป็นเต้าหู้แผ่น น้ำเต้าหู้ รวมถึงโปรตีนเกษตร

2. ความสะอาด คนกินเจมักนิยมซื้ออาหารเจตามร้าน เพราะสะดวกสบาย ไม่ต้องปรุงอาหารเอง แต่ก็เสี่ยงเรื่องความสะอาด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การล้างผัก รวมถึงคุณภาพของเครื่องปรุงรสประเภทซอสต่างๆที่ต้องผ่านการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อ.ย.) และต้องระวังไม่ให้หมดอายุก่อนใช้

หากคุณซื้อผักมากินเอง ควรล้างผักด้วยวิธีง่ายๆแต่ได้ผล ด้วยการนำผักมาแช่น้ำที่เติมเกลือประมาณ 1-2 โต๊ะ ทิ้งไว้ 2-5 นาที แล้วล้างด้วยน้ำเปล่าอีกรอบหนึ่ง เป็นวิธีที่พอจะช่วยล้างสารพิษในผักได้ในระดับหนึ่งทีเดียว

3. เลือกประเภทของอาหารให้เหมาะสม ลดอาหารแป้ง มัน เค็ม เคี่ยว หลีกเลี่ยงอาหารที่มีส่วนผสมของแป้งหรือไขมันมากจนเกินไป โดยเฉพาะอาหารที่ทำเลียนแบบเนื้อสัตว์ เพราะมักทำมาจากแป้ง หากกินบ่อยก็ทำให้น้ำหนักขึ้นได้ง่ายๆ พร้อมทั้งหลีกเลี่ยงอาหารมัน เพราะอาหารเจมักปรุงด้วยวิธีทอดและผัดในน้ำมัน หันมากินอาหารประเภทต้ม ย่าง อบ ยำ จะดีกับสุขภาพมากกว่า

หลีกเลี่ยงอาหารรสเค็มจัดที่ใช้ซอสซีอิ๊วและเกลือแทนน้ำปลา เพราะเครื่องปรุงเหล่านี้มีปริมาณโซเดียมสูง ทำให้ไตทำงานหนักปกติ (ควรบริโภคโซเดียมไม่เกิน 2,000 มิลลิกรัมต่อวัน)

หลีกเลี่ยงอาหารเจประเภทที่ต้องปรุงด้วยวิธีการเคี่ยวนานๆ เพราะทำให้คุณค่าของสารอาหารเสียไป นอกจากนี้ หากล้างผักไม่สะอาดพอ ยังเกิดปัญหาสารพิษจากผักตกค้างในหม้อ

4. เลือกกินผักและผลไม้ถูกชนิด เลือกกินผักผลไม้สดที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง หลีกเลี่ยงการกินผักและผลไม้ดอง

5. อย่าลืมเสริมไอโอดีน การกินเจอาจทำให้ร่างกายได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอ เนื่องจากต้องงดอาหารทะเล จึงอาจต้องทดแทนด้วยการเติมเกลือไอโอดีนสักเล็กน้อยในการปรุงรส

6. กินข้าวกล้องแทนข้าวขาว เพราะข้าวกล้องมีวิตามิน แร่ธาตุ และโปรตีนมากกว่าข้าวขาว

7. ดื่มน้ำเปล่า งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และน้ำอัดลม

นอกจากเรื่องของการกินอาหารแล้ว ควรใช้ช่วงที่ร่างกายพักผ่อนจากการย่อยอาหารประเภทเนื้อสัตว์ มาผ่อนคลายทางจิตใจ ด้วยการทำใจให้เบิกบานและลองนั่งสมาธิ จะได้เป็นช่วงกินเจที่ได้พักผ่อนทั้งทางร่างกายและทางจิตใจเลยทีเดียว

ข้อมูลจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ