SHORT CUT
เปิดประวัติ "รัฐบาลธานินทร์ กรัยวิเชียร" และตำนาน "รัฐบาลหอย" ภายใต้บูททหารที่เปรียบเสมือนเปลือกหอยคอยคุ้มกัน
รัฐบาลธานินทร์ กรัยวิเชียร เป็นรัฐบาลที่ได้รับการแต่งตั้งหลังเหตุการณ์ 6 ตุลา 2519 โดยคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ซึ่งนำโดย พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ รัฐบาลนี้มีระยะเวลาการดำรงอยู่ค่อนข้างสั้น แต่มีนโยบายและการดำเนินงานที่ส่งผลกระทบต่อการเมืองไทยในยุคนั้นอย่างมาก รัฐบาลธานินทร์มีนโยบายขวาจัดและประกาศว่าจะใช้เวลา 12 ปีในการพัฒนาประชาธิปไตย ทำให้เกิดความไม่พอใจในหลายภาคส่วน บทความนี้จะนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับรัฐบาลธานินทร์ในด้านต่างๆ ทั้งที่มา นโยบาย การดำเนินงาน และผลกระทบ
ที่มาและการแต่งตั้ง หลังเหตุการณ์ 6 ตุลา 2519, คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดินได้ยึดอำนาจจากรัฐบาล ม.ร.ว. เสนีย์ ปราโมช โดยอ้างภัยคุกคามจากคอมมิวนิสต์ จากนั้นได้แต่งตั้ง นายธานินทร์ กรัยวิเชียร เป็นนายกรัฐมนตรี ซึ่งเป็นผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา และมีแนวคิดต่อต้านคอมมิวนิสต์อย่างชัดเจน
นโยบายและการบริหารประเทศ รัฐบาลธานินทร์มีนโยบายที่เน้นความร่วมมือกับกลุ่มประเทศอาเซียน และต่อต้านคอมมิวนิสต์ รัฐบาลนี้ยังได้สั่งให้ ม.ร.ว. เกษมสโมสร เกษมศรี เอกอัครราชทูตประจำกรุงปักกิ่ง เดินทางกลับประเทศเพื่อรับทราบแนวนโยบาย และสั่งพักราชการ นายอานันท์ ปันยารชุน ปลัดกระทรวงการต่างประเทศ นอกจากนี้ ยังมีการห้ามติดต่อกับประเทศที่ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ และปิดหนังสือพิมพ์ภาษาจีน
ความสัมพันธ์กับต่างประเทศ การขึ้นสู่อำนาจของรัฐบาลธานินทร์ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับจีนตกอยู่ในสภาวะชะงักงัน อย่างไรก็ตาม จีนยังคงต้องการปรับปรุงความสัมพันธ์กับไทยเพื่อคานอิทธิพลของสหภาพโซเวียตและเวียดนามในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ความขัดแย้งและการต่อต้าน รัฐบาลธานินทร์ได้รับฉายาว่า "รัฐบาลหอย" เนื่องจากได้รับการสนับสนุนจากกองทัพ อย่างไรก็ตาม การดำเนินนโยบายแบบขวาจัดและการประกาศว่าจะอยู่ในอำนาจ 12 ปี ทำให้เกิดความไม่พอใจในหมู่ประชาชน นอกจากนี้ยังมีความขัดแย้งภายในกองทัพ ซึ่งนำไปสู่ความพยายามในการรัฐประหารเมื่อวันที่ 26 มีนาคม 2520 โดย พลเอก ฉลาด หิรัญศิริ
การสิ้นสุดอำนาจ ในที่สุด รัฐบาลธานินทร์ก็สิ้นสุดลงด้วยการรัฐประหารเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2520 โดย พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ซึ่งได้เสนอตัวเป็นนายกรัฐมนตรีแทน
รัฐบาลธานินทร์ กรัยวิเชียร เป็นรัฐบาลที่อยู่ในช่วงเวลาที่การเมืองไทยมีความผันผวนสูง แม้จะมีระยะเวลาสั้นๆ แต่รัฐบาลนี้ได้ดำเนินนโยบายที่ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ และสร้างความขัดแย้งภายในประเทศ การสิ้นสุดของรัฐบาลธานินทร์นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองที่สำคัญ และการก้าวเข้าสู่ยุค "ประชาธิปไตยครึ่งใบ"
อ้างอิง
SilpaMag / Today / สถาบันปรีดี พนมยงค์ /