SHORT CUT
พระอาทิตย์ 2 ดวง ในราชวงศ์หมิงเมื่อฮ่องเต้องค์เก่ากลับมาทวงบัลลังก์ แม้จะเป็นนักโทษแสดงว่าเขานั้นย่อมไม่ธรรมดาแน่นอน
การบริหารแผ่นดินปกติแล้วจะมีหนึ่งเดียวคือศูนย์กลางอำนาจ และบริหารสั่งการ ไม่ว่าจะเป็นโลกคอมมิวนิสต์ที่จะมีประธานประเทศคอยสั่งการ โลกประชาธิปไตยจะมีนายกรัฐมนตรีหรือประธานาธิบดี เป็นหัวหน้าทีมบริหารประจำทำเนียบรัฐบาลที่คอยออกคำสั่งเรื่องการนโยบาย
ในโลกของระบอบกษัตริย์หรือระบอบจักรพรรดิ ก็มีจะมีฮ่องเต้ กษัตริย์ จักรพรรดิ เป็นศูนย์กลางของอำนาจหนึ่งเดียวปกครองทั้งแผ่นดิน
เพราะหากยามใดมีพระอาทิตย์ 2 ดวงพร้อมกันเมื่อไหร่การบริหารจะปั่นป่วนวุ่นวายทันที เพราะอำนาจสั่งการที่ไม่ชัดเจน ทำให้ลูกน้องมีหลายมุ้งหลายขั้วอำนาจ คอยหนุนนายของตัวเองขึ้นเป็นผู้มีอำนาจภายในหนึ่งเดียวอย่างแน่นอน
ย้อนรอยมาที่ประเทศจีนสมัยราชวงศ์หมิงมีเหตุการณ์สำคัญเรียกว่าศึกถู่มู่ ฮ่องเต้ราชวงศ์หมิงได้นำทัพไปรบกับมองโกเลีย ราชวงศ์หมิงเองพ่ายแพ้ โดยจักรพรรดิเจิ้งถงหรือหมิงอิงจงต้องตกเป็นเชลยของข้าศึก ข่านแห่งมองโกเลียจึงถือโอกาสนี้รวบรวมกำลัง 40,000 นายเข้าตีนครหลวงปักกิ่งต่อ ในยามนั้นเนื่องจากสถานการณ์คับขัน อวี๋เชียน เสนาบดีกลาโหมพร้อมกับเหล่าขุนนางต่างเล็งเห็นว่าบ้านเมืองไม่ควรขาดผู้นำ จึงไปเข้าเฝ้ากราบทูลพระพันปีให้ยก จูฉีอวี้ พระอนุชาของหมิงอิงจงขึ้นเป็นจักรพรรดิเพื่อรับศึก จูฉีอวี้ขึ้นครองราชย์เป็น จักรพรรดิหมิงไต้จง
แต่หลังจากที่หมิงอิงจงไปอยู่ต่างประเทศเสียนาน ได้เดินทางกลับมาดินแดนจีนคราวนี้ก็สร้างความปั่นป่วนให้กับอำนาจในแผ่นดิน ว่าใครคือผู้มีอำนาจที่แท้จริง เหตุแห่งความวุ่นวายนี้จะดำเนินไปอย่างไร ไปชมพร้อมๆ กัน
หมิงอิงจงเป็นฮ่องเต้ลำดับที่ 6 ของราชวงศ์หมิง เมื่อเจริญพระชนมายุได้ 8 พรรษา จักรพรรดิหมิงอิงจงทรงเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติต่อจากจักรพรรดิเซวียนเต๋อ ทรงใช้พระนามศักราชว่า "เจิ้งถง" โดยมีเฉิงเซี่ยวเจาไท่หวงไท่โฮ่วเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในรัชศกเจิ้งถงปีที่ 6 (ค.ศ. 1441) จักรพรรดิหมิงอิงจงทรงได้ว่าราชการด้วยพระองค์เอง
เมื่อแรกครองราชสมบัตินั้น ราชวงศ์หมิงรุ่งเรืองถึงขีดสุดเพราะการปกครองอันชาญฉลาดในรัชกาลสมเด็จพระชนกนาถ แต่จักรพรรดิหมิงอิงจง ยังเป็นเพียงยุวกษัตริย์แวดล้อมไปด้วยขันทีพี่เลี้ยง และเมื่อเฉิงเซี่ยวเจาไท่หวงไท่โฮ่วเสด็จสวรรคต ขันที หวังเจิ้น จึงเริ่มขึ้นสู่อำนาจ กาลต่อมาได้มีอิทธิพลต่อจักรพรรดิหมิงอิงจง ทำให้พระองค์อาศัยความคิดอ่านของขันทีเป็นหลักในการว่าราชกิจ
ด้วยความเป็นฮ่องเต้หนุ่มย่อมมีความใจร้อนเป็นเรื่องธรรมดา แต่พระองค์หารู้ไม่ว่าเหตุการณ์ที่พระองค์ใจร้อนจะนำมาสู่ความวุ่นวายภายในอำนาจบริหารราชวงศ์หมิงในเวลาต่อมา
ปี ค.ศ. 1449 เมื่อหมิงอิงจงเจริญพระชนมายุได้ 21 พรรษา ได้นำทัพหลวงออกรบกับชาวมองโกล จากเผ่าหว่าล่า ณ ปราการถู่มู่ เสด็จไปครั้งนั้นมีขันที หวังเจิ้น เป็นที่ปรึกษาประจำทัพ แต่เกิดโกลาหล ทัพหลวงแตกพ่าย หวังเจิ้น ถูกฆ่าตาย และจักรพรรดิหมิงอิงจงถูกมองโกลจับเป็นเชลย เหตุการณ์ครั้งนี้เป็นที่รู้จักในชื่อ วิกฤติถู่มู่
แน่นอนว่าแผ่นดินจีนเองจะว่างฮ่องเต้หรือผู้นำฝ่ายบริหารไม่ได้การที่จักรพรรดิถูกจับเป็นเชลย ทำให้เกิดภาวะไร้ผู้นำจนแผ่นดินจีนที่อาจส่งผลให้เกิดการสั่นคลอน เพื่อระงับสถานการณ์บ้านเมือง ในวันที่ 6 กันยายน ปี ค.ศ. 1449 ซางเซิ่งไทเฮาทรงมีพระราชเสาวนีย์ให้ จูฉีอวี้ เสด็จขึ้นครองราชย์บัลลังก์ในฐานะจักรพรรดิ ทรงพระนามจักรพรรดิหมิงไต้จง ในการนี้ทรงประกาศสถาปนาจักรพรรดิหมิงอิงจงที่ถูกจับเป็นไท่ช่างหวงตี้ และฉื่ออี้ไทเฮาเป็น ไท่ช่างหวงโฮ่ว
หมิงไต้จงหรือจูฉีอวี้เกิดเมื่อ พ.ศ. 1971 เป็นพระโอรสของ ฮ่องเต้ซวนเต๋อ กับสนมอู๋ พูดง่ายๆ คือน้องคนละแม่กับหมิงอิงจง แต่ต้องอาศัยอยู่นอกวังเพราะสนมอู๋เป็นอดีตนางรับใช้เก่าของฮั่นอ๋อง ที่เคยก่อกบฏจะแย่งราชบัลลังก์จากฮ่องเต้ซวนเต๋อ จนซวนเต๋อจวนจะสิ้นพระชนม์ มีพระราชโองการเรียกตัวสนมอู๋กับจูฉีอวี้ยู่เข้าพระราชวังต้องห้าม และฝากฝังให้พระราชวงศ์ทุกพระองค์ยอมรับแม่ลูกคู่นี้ ว่าเป็นสนมและพระโอรสอย่างถูกต้อง
เมื่อพระโอรสของฮ่องเต้ซวนเต๋อ คือ จูฉีเจิน ขึ้นครองราชย์เป็นฮ่องเต้เจิ้งถงในพ.ศ. 1978 จูฉีอวี้ จึงได้รับแต่งตั้งเป็นอ๋องเฉิงอาศัยอยู่กับสนมอู๋ในวัง จนฮ่องเต้เจิ้งถงนำทัพออกไปรบกับมองโกลตามคำแนะนำของขันที หวังเจิ้น ในพ.ศ. 1992 เนื่องจากพระโอรสของฮ่องเต้เจิ้งถงยังพระเยาว์ ไม่มีองค์ชายองค์อื่นที่อาวุโสกว่า อ๋องเฉิงจึงได้เป็นผู้สำเร็จราชการแทน ภายใต้การสนับสนุนของยู่ฉวน เมื่อฮ่องเต้เจิ้งถงถูกจับเป็นองค์ประกันในวิกฤตการถู่มู่ และถูกพวกมองโกลเรียกร้องค่าไถ่มหาศาล ซุ่นไทเฮาจึงให้อ๋องเฉิงขึ้นครองราชย์เป็นฮ่องเต้ไต้จงหรือจิ้งไท่ มียู่เฉียนสนับสนุนอยู่ แต่ไทเฮาก็ให้ตั้งพระโอรสของฮ่องเต้หมิงอิงจง คือ จูเจี้ยนเซิน เป็นหว่างไท่จื่อ (องค์ชายรัชทายาท) ฮ่องเต้อิงจงที่ถูกจับเป็นเชลยจึงกลายเป็นไท่ซ่างหวง ในที่สุด
ถ้าเหตุการณ์ปกติดีฮ่องเต้ไต้จงคงจะได้ครองบัลลังก์อย่างสบายใจ และสถานการณ์การเมืองภายในราชวงศ์หมิงคงไม่เกิดเหตุอะไรให้หวาดเสียว แต่ปรากฏว่า ฮ่องเต้อิงจงกลับเสด็จกลับประเทศเสียอย่างนั้น ทำให้เกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์ 2 ดวงแข่งประชันในราชสำนักหมิงอย่างดุเดือด
แรกเดิมทีจิ้งไท่จงกะตัดไฟเสียแต่ต้นลม โดยกุมตัวอดีตฮ่องเต้ไว้ในวังที่ถูกคุมขังไม่ให้ออกไปไหนนานถึง 6 ปี ครึ่ง แต่เมื่อฮ่องเต้จิ้งไท่เริ่มประชวรบริหารราชการไม่ได้ อดีตฮ่องเต้อิงจงจึงพลิกสถานการณ์กลับจัดการยึดอำนาจน้องชายตัวดีของเขา โดยรับการสนับสนุนจากอดีตขุนนางที่ยังภักดีกับเขาสามารถยึดอำนาจคืนได้สำเร็จ
เป็นการปิดฉากรัชสมัยของหมิงไต้จงและการหวนสู่บัลลังก์ของหมิงอิงจงอีกครั้งหนึ่ง
อ้างอิง
ChinaTalks / HistoryMaps /SilpaMag
ข่าวที่เกี่ยวข้อง