กกต. เปิดคำพิพากษาศาลฯ ปัดละเว้นหน้าที่ ปมโพยเลือกสว.67

วันที่ 6 มีนาคม 2568 สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง เผยแพร่คำพิพากษาศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบกลาง กรณีการนำเอกสารหรือโพยเข้าไปในสถานที่เลือกสมาชิกวุฒิสภา ว่าศาลมีคำพิพากษาคดีหมายเลขดำที่ อท 125/2567 คดีหมายเลขแดงที่ อท 13/2568 ลงวันที่ 28 มกราคม 2568 กรณีการนำเอกสารหรือโพยเข้าไปในสถานที่เลือก สว. มีรายละเอียดดังนี้ : 

ประเด็นที่ 1 การนำเอกสารหรือโพยเข้าไปยังสถานที่เลือก สว. ได้หรือไม่

ศาลมีคำพิพากษาว่า ในเรื่องการนำโพยหรือเอกสารที่มีการจดหมายเลขของผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้ง ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 มิได้มีข้อห้ามไว้โดยตรง จึงเห็นได้ว่ากฎหมายมิได้กำหนดว่าการนำเอกสาร รวมทั้งเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้งเป็นความผิดในตัวเองนั้น เมื่อไม่มีกฎหมายกำหนดห้าม หรือกำหนดเป็นความผิดไว้ผู้สมัครย่อมมีสิทธินำเอกสารใดเข้าไปในเขตเลือกตั้งได้

ในทางกลับกัน การห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารใดเข้าไปในสถานที่เลือก คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) จึงจะกระทำมิได้ อย่างไรก็ตาม ก่อนการเลือก สว. คณะกรรมการเลือกตั้งได้ออกระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยการแนะนำตัวในการเลือกสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2567 ข้อ 7 วรรคสอง กำหนดว่า “เอกสารแนะนำตัวตามวรรคหนึ่ง จะแจกจ่ายหรือนำเข้าไปในสถานที่เลือกไม่ได้” อันหมายถึงว่าคณะกรรมการการเลือกตั้งใช้อำนาจออกระเบียบห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารแนะนำตัวเข้าไปในสถานที่เลือก สว.

แต่ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาให้เพิกถอนข้อ 7 วรรคสอง ของระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งดังกล่าว จึงไม่มีผลบังคับ ผู้สมัครมีสิทธินำเอกสารแนะนำตัวเข้าไปในสถานที่เลือก และเหตุในเบื้องต้นทำให้เห็นว่าเอกสารอื่นที่ไม่มีกฎหมายห้ามหรือกำหนดเป็นความผิดไว้ ผู้สมัครก็ย่อมนำเข้าไปในสถานที่เลือกได้ ดังนั้น เมื่อไม่มีกฎหมายกำหนดห้ามหรือกำหนดเป็นความผิดไว้ ผู้สมัครย่อมมีสิทธินำเอกสารใดเข้าในสถานที่เลือกได้ การห้ามมิให้ผู้สมัครนำเอกสารใดเข้าไปในสถานที่เลือก กกต. กระทำมิได้

ประเด็นที่ 2 และประเด็นที่ 3 โพยผิดกฎหมายหรือไม่ และ กกต. ระงับยับยั้งการเลือก สว. ที่ไม่สุจริตและเที่ยงธรรมหรือไม่

ศาลมีคำพิพากษาว่า การนำโพยหรือเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครเข้ามาในสถานที่เลือก สว. ที่ศูนย์การค้าอิมแพค เมืองทองธานี กฎหมายมิได้กำหนดว่าการนำเอกสาร รวมทั้งเอกสารที่จดหมายเลขผู้สมัครอื่นเข้าไปในเขตเลือกตั้งเป็นความผิดในตัวเอง อย่างไรก็ตาม กกต. ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมเลือก สว. ให้เป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม โดยศาลเห็นว่าก่อนที่ กกต. จะมีคำสั่งใดๆ อันจะเป็นการกระทบกระเทือนต่อสิทธิของผู้สมัคร เพื่อให้คงไว้ซึ่งความบริสุทธิ์และเที่ยงธรรมในการเลือกตั้งนั้น กกต. ต้องตั้งมั่นอยู่บนพื้นฐานของเงื่อนไขว่า “มีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่า” หรือ “มีเหตุอันควรสงสัยว่า” มิใช่ กกต. จะสามารถใช้อำนาจได้โดยไม่มีมูลฐานแห่งเหตุอันควร เพราะการใช้อำนาจต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่กฎหมายบัญญัติให้อำนาจไว้เท่านั้น

ก่อนการเลือกรอบที่ 2 ในระดับประเทศ กกต. ได้อาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 มาตรา 59 วรรคหนึ่ง ต่อมา กกต. ได้มีมติเพื่อควบคุมมิให้การเลือกมิเป็นไปโดยสุจริตและเที่ยงธรรม อันเป็นการป้องปรามเพื่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยในสถานที่เลือก นอกจากนี้ กกต. ได้มอบหมายให้ผู้อำนวยการการเลือกระดับประเทศไปดำเนินการให้เป็นไปตามที่ได้มีคำสั่งด้วยแล้ว กรณีนี้จึงไม่อาจถือได้ว่า กกต. ละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบแต่อย่างใด การมีมติของ กกต. และการดำเนินการตามมติของเลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (ผู้อำนวยการการเลือกระดับประเทศ) ที่ได้รับมอบหมายดังกล่าวก็สัมฤทธิ์ผล ดังปรากฏตามคำฟ้องว่าเมื่อมีผู้ซุกซ่อนนำโพยเข้าไป ก็ได้มีการยึดและไม่ได้ยินยอมให้มีการนำเข้าไปซึ่งเอกสารใดๆ เข้ามาในเขตเลือกตั้งในรอบที่ 2 ในการเลือกระดับประเทศ จึงเป็นการกระทำตามมติของ กกต.