โพลาร์ วอร์เท็กซ์ คือที่มาของอากาศเย็นลงกะทันหัน

หลายคนคงตกใจกับการที่ช่วงวันสองวันที่ผ่านมานี้ ที่ตื่นเช้ามาแล้วพบกับอากาศเย็น ๆ ซึ่งหลายคนอาจรู้สึกถึงขั้นหนาว ปรากฎการณ์แบบนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในเดือนเมษายน แต่เรื่องนี้มีคำอธิบายได้อยู่ นั่นคือปรากฎการณ์ โพลาร์ วอร์เท็กซ์ นั่นเอง

โพลาร์ วอร์เท็กซ์ คือ ลมวนของขั้วโลกเหนือ เป็นกระแสลมแรงที่หมุนทวนเข็มนาฬิกาวนอยู่รอบอาร์กติกราว 50 ก.ม. มีหน้าที่เก็บรักษากระแสลมเย็นของภูมิภาคอาร์กติกไม่ให้ไหลออกไปภูมิภาคอื่น และป้องกันไม่ให้ความร้อนไหลเข้าไปในขั่วโลกเหนือ ซึ่งกระแสลมวนขั้วโลกเหนือนี้ไม่ใช่พายุ แต่เปรียบเสมือนเป็นอาณาเขตของลมที่กั้นระหว่างอากาศเย็นของอาร์กติกและอากาศอุ่นโดยรอบ ซึ่งนั่นคือสภาพปกติของโพลาร์ วอร์เท็กซ์

แต่หากมีอะไรทำให้สมดุลของโพลาร์ วอร์เท็กซ์ เปลี่ยนแปลงไป อาทิ กระแสลมลดอ่อนลง ทิศทางลมที่เปลี่ยนไป หรือกระแสลมเกิดแตกเป็นหลายสาย จะทำให้อุณหภูมิของภูมิภาคอาร์กติกสูงขึ้น ในขณะที่ส่วนอื่นของโลกมีอุณหภูมิต่ำลงเป็นอิทธิพลจากโพลาร์ วอร์เท็กซ์ ที่แปรปรวน

การเกิดโพลาร์ วอร์เท็กซ์ เป็นผลพวงโดยตรงจากภาวะภูมิสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง (Climate Change) เนื่องจาก น้ำแข็งก้อนเล็ก ก้อนใหญ่ของอาร์กติกทำหน้าเป็นเหมือนกระจกที่สะท้อนความร้อนของแสงอาทิตย์กลับออกไป เสมือนเป็นเครื่องปรับอากาศของโลก คอยรักษาความเย็นและสมดุลของสภาพภูมิอากาศของโลกทั้งใบไว้ แต่เมื่ออุณหภูมิโลกสูงขึ้นจนทำให้น้ำแข็งละลาย ความร้อนจากดวงอาทิตย์จึงไม่ถูกสะท้อนออกไป ทว่ากลับถูกดูดด้วยน้ำทะเลสีเข้มจากมหาสมุทรที่จะยิ่งทำให้อุณหภูมิโลกสูงไวขึ้น

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง :

• ก๊าซเรือนกระจก ต้นตอสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง Climate Change
• ปี 2564 (2021) ร้อนระอุ คาดภาวะโลกร้อนจะอุณหภูมิสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง
• Red Code! อุณหภูมิโลกกำลังสูงขึ้น กทม.จะจมน้ำจริงไหม? Story of Green Ep.2

ปี 2021 ถือเป็นปีที่ร้อนที่สุดตั้งแต่เคยบันทึกประวัติสภาพภูมิอากาศ โดยเมื่อวันที่ 22 มิ.ย. 2021 เมืองนูไวซีบ (Nuwaiseeb) ของประเทศคูเวต (Kuwait) ได้บันทึกอุณหภูมิที่สูงที่สุดในโลก ซึ่งสูงถึง 53.2 องศาเซลเซียส แต่ทว่าในปีเดียวกันนั้น ช่วงวันที่ 13-17 ก.พ. 2021 รัฐเท็กซัส (Texas) ของสหรัฐอเมริกา รัฐที่ขึ้นชื่อว่าร้อนที่สุดของสหรัฐฯ เนื่องจากอยู่ใต้สุดและใกล้สุดกับเส้นศูนย์สูตร กลับถูกแช่แข็ง ซึ่งนี่ก็คือผลกระทบจากโพลาร์ วอร์เท็กซ์

สำหรับประเทศไทย ขั้วโลกเหนือที่ดูเหมือนจะเป็นดินแดนห่างไกล และคิดว่าผลกระทบจากโพลาร์ วอร์เท็กซ์ ที่เปลี่ยนไปคงไม่เกี่ยวกับเราสักเท่าไหร่ แต่ใครจะเชื่อ ว่าสิ่งนั้นได้เกิดขึ้นกับประเทศไทยเราแล้ว ที่ต้นเดือนเมษายน ฤดูร้อนบ้านเราจะมีอุณหภูมิลดต่ำลงถึง 20 องศาเซลเซียสกันได้