นักวิทย์เผย โลกหมุนเร็วขึ้น เวลาในอนาคตอาจเปลี่ยนไป เพราะโลกร้อน?

อะไรกัน โลกหมุนเร็วขึ้นเหรอ แทบจะไม่รู้สึกเลย เพราะทุกวันนี้มนุษย์เรายังคงเข้าใจว่าใน 1 วันของเรามี 24 ชั่วโมงและเราก็ใช้ชีวิตตามเข็มนาฬิกาหลายพันปีมาตลอด แต่คิดว่าโลกของเราเป๊ะขนาดนั้นจริงเหรอ มันก็อาจเป็นไปได้ แต่บันทึกจากนักวิทยาศาสตร์ไม่ได้เป็นเช่นนั้นน่ะสิ

เรื่องนี้อาจจะอธิบายให้เข้ายากสักนิด แต่จะพยายามอธิบายให้เข้าใจง่ายที่สุดนะ

ต้องย้อนกลับมาคำถามตั้งต้นว่าดาวเคราะห์ที่เรียกว่าโลกแห่งนี้กำลังหมุนเร็วขึ้นจริงเหรอ ก็ตอบว่าจริงตามมุมมองของนักวิทยาศาสตร์ เพราะเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2022 โลกได้เสร็จสิ้นวันที่สั้นที่สุดนับตั้งแต่นักวิทยาศาสตร์เริ่มเก็บบันทึกมาตั้งแต่ปี 1960 ซึ่งผลพบว่าโลกเร็วขึ้นกว่าปกติ 1.59 มิลลิวินาที

และความเร็วภารคพื้นดินบนโลกก็มีแนวโน้มด้วยเช่นกัน ย้อนไปในปี 2020 โลกใบนี้ได้บันทึกวันที่สั้นที่สุดได้ 28 วันนับเป็นจำนวนที่เยอะสุดเป็นประวัติการณ์ แต่มันไม่ได้จบเพียงเท่านั้น โลกใบนี้ยังคงหมุนอย่างรวดเร็วอย่างต่อเนื่องในปี 2021 และ 2022 จนวันที่ 29 มิถุนายนไปจนถึง 26 กรกฎาคม 2022 ที่ผ่านมา โลกเกือบเอาชนะตัวเองได้ ด้วยความเร็วที่เร็วขึ้น 1.50 มิลลิวินาที

ยูดาห์ เลวีน (Judah Levine) ศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์ (University of Colorado-Boulder) และผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติ (NIST) ระบุว่า

เราอาจจะได้เห็นวันที่สั้นสุดเป็นประวัติการณ์มากขึ้นในขณะที่โลกยังคงหมุนเร็วขึ้นเช่นนี้ ในความเป็นจริงวันของโลกที่สั้นลงนั้นไม่มีเหตุผลที่ต้องตื่นตระหนกมากนัก เนื่องจากมันเกิดความแตกต่างของเวลาจริงเพียงเสี้ยววินาทีในหนึ่งปีเท่านั้น

แต่สิ่งที่มันแปลกคือ ในขณะที่นักวิทยาศาสตร์รู้กันดีว่าบนโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงของดินชั้นในและชั้นนอกของโลก มหาสมุทร กระแสน้ำ และสภาพอากาศที่ส่งผลต่อความเร็วของโลก แต่เรากลับไม่รู้เลยว่าอะไรเป็นตัวขับเคลื่อนความเร่งรีบในปัจจุบันเหล่านี้

ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ แม้แต่โลกของเรา

อย่างที่ทราบกันดีว่า โดยเฉลี่ยแล้ว โลกของเราหมุนรอบแกนของมันทุก ๆ 24 ชั่วโมง หรือทุก ๆ 86,400 วินาที แต่ด้วยเหตุผลหลายประการ ตั้งแต่รูปร่างที่ไม่สมบูรณ์ของดาวเคราะห์ไปจนถึงเรื่องของภายในที่ซับซ้อน จนทำให้ทุกวันนี้มีความยาวไม่เท่ากันทุกประการหากเทียบกับเมื่อก่อน

ยิ่งไปกว่านั้น วันที่ยาวนานถึง 24 ชั่วโมงนั้น เป็นเพียงมาตรฐานที่เราคาดหวังได้ในตอนนี้ การหมุนของโลกอาจช้าลงในระยะยาว เนื่องจากการดึงของดวงจันทร์สู่โลกของเรา ตัวอย่างเช่น เมื่อไม่กี่ร้อยล้านปีก่อน วันบนโลกมีเวลาเพียง 22 ชั่วโมงเท่านั้น แต่ในอีกหลายพันข้างหน้า วันของโลกก็ยาวขึ้น

แล้วอะไรกันที่ทำให้วันสั้นลง และส่งผลในระยะยาวให้ช้าลง?

 

มีสมมติฐานหนึ่งที่พอจะยกเอามาอธิบายได้ คือ “การโยกเยกของแซนด์เลอร์ (Chandler wobble)” ปรากฎการณ์นี้ถูกค้นพบในปี 1800 โดยได้อธิบายว่า โลกของเราค่อนข้างโคลงเคลงเล็กน้อย ราวกับลูกหมุนที่เคลื่อนตัวช้าลง แต่ว่าการโยกเยกนี้หายไปอย่างลึกลับในระหว่างปี 2017 ถึง 2020 ซึ่งนี่อาจเป็นเหตุผลที่โลกจบวันเร็วขึ้นเล็กน้อย

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

• พบ 'รอยเท้าผี' อายุ 10,000 ปี ที่นักล่าโบราณทิ้งไว้ในทะเลทรายยูทาห์

• ติดตามปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ ตลอดเดือนสิงหาคม ฝนดาวตกวันแม่ปีนี้ 100 ต่อ/ชม

• เผยภาพแรกสุดชัด กระจุกกาแล็กซี้ SMACS 0723 จากกล้องเจมส์ เว็บบ์

• ภาพถ่ายหลุมดำภาพแรกของโลก มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6,500 ล้านเท่า

• หอดูดาวสุริยคติเก่าแก่ที่สุดในโลกในปรู อายุ 2,300 ปี ถูกจารึกลง UNESCO แล้ว

นอกจากนี้ยังมีอีกแนวคิดหนึ่ง คือการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศอาจส่งผลต่อความเร็วในการหมุนของโลก เมื่อธารน้ำแข็งละลายลงสู่มหาสมุทรมากขึ้นเรื่อย ๆ รูปร่างของโลกก็จะเปลี่ยนไปเล็กน้อย จะแบนราบที่ขั้วโลกและนูนขึ้นที่เส้นศูนย์สูตร

แต่นักวิทย์กล่าวว่า ผลกระทบนี้ไม่สามารถอธิยายได้อย่างชัดเจนว่า ทำไมจู่ ๆ โลกถึงหมุนเร็วขึ้น เพราะธารน้ำแข็งที่กำลังละลายควรให้ผลที่ตรงข้าม กล่าวคือ ถ้าโมเมนต์ความเฉื่อยของดาวเคราะห์เพิ่มขึ้น จะทำให้โลกช้าลง

ความเป็นไปได้อย่างหนึ่งคือการแลกเปลี่ยนโมเมนตัมระหว่างโลกกับชั้นบรรยากาศ ผลรวมของทั้งสองนั้นเป็นค่าคงที่ กล่าวคือ หากชั้นบรรยากาศช้าลง โลกก็จะเร่งความเร็วขึ้น หรือในทางกลับกัน ถ้าชั้นบรรยากาศเร่งความเร็ว โลกก็จะช้าลง

สิ่งเดียวกันนี้สามารถเกิดขึ้นได้ในส่วนลึกของโลกของเรา แกนกลางลึกและเปลือกโลก ซึ่งเป็นชั้นขนาดใหญ่ที่อยู่ระหว่างแกนกลางกับพื้นผิว – สามารถเคลื่อนที่ด้วยความเร็วที่ต่างกันเล็กน้อย คาดเดาว่าอาจมีการแลกเปลี่ยนโมเมนตัมเชิงมุมระหว่างแกนลึกของโลกกับเปลือกโลก

"ผลกระทบทั้งสองนี้ … สามารถสูบความเร็วเข้าสู่พื้นผิวโลกหรือนำความเร็วออกจากพื้นผิวโลก" เลอวีนกล่าว แต่พลวัตของชั้นบรรยากาศและภายในโลกนั้นซับซ้อนมากจนเป็นไปไม่ได้ อย่างน้อยก็ในตอนนี้ ที่จะชี้ไปที่หนึ่งในปัจจัยเหล่านี้เป็นสาเหตุสำคัญของการก้าวอย่างรวดเร็วของดาวเคราะห์

ผลกระทบของเรื่องนี้ แม้จะเปลี่ยนไปเพียงเสี้ยววินาที

ธรรมชาติไม่ได้ยึดติดกับนาฬิกาหรือปฏิทินเสมอไป และผู้จับเวลาของดาวเคราะห์ก็คุ้นเคยกับการปรับแต่งเล็กน้อย ตัวอย่างเช่น ปีอธิกสุรทินเกิดขึ้นเพราะเราต้องการวันพิเศษทุกๆ สี่ปีเพื่อให้ปฏิทิน 365 วันสอดคล้องกับการปฏิวัติของโลกรอบดวงอาทิตย์ เนื่องจากวันเวลาจะนานขึ้นเมื่อเวลาผ่านไปเนื่องจากความเร็วในการหมุนของโลกช้าลง ผู้จับเวลาจึงต้องกระโดดทีละวินาทีเพื่อให้เวลาของมนุษย์เป็นไปตามระบบสุริยะ

ด้วยการเร่งความเร็วของโลก เราจะเผชิญกับความเป็นไปได้ที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เช่น การเพิ่ม “วินาทีกระโดดเชิงลบ” กล่าวอีกนัยหนึ่ง Levine กล่าวว่าหากดาวเคราะห์ยังคงหมุนเร็วเกินไป ภายในสิ้นทศวรรษนี้ ผู้ดูแลนาฬิกาอาจต้องลบหนึ่งวินาทีเต็ม ตัวอย่างเช่น พวกเขาอาจมีนาฬิกาข้ามจาก 23:59:58 น. ในวันที่ 31 ธันวาคม 2029 ถึง 00:00:00 น. ในวันที่ 1 มกราคม 2030

สรุปโดยผู้เขียน

นักวิทย์พบว่า โลกของเราหมุนเร็วขึ้น 1.50-1.59 มิลลิวินาที ภายใน 2-3 ปีที่ผ่านมา ส่วนสาเหตุความเร็วที่เพิ่มขึ้นนั้นยังไม่อาจตรวจสอบได้อย่างชัดเจนว่าเกิดจากอะไรกันแน่ แต่มีหลายทฤษฎีที่น่าเป็นไปได้ เช่น การโยกเยกของโลกที่หายไป หรือการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ น้ำแข็งละลายทำให้พื้นผิวของโลกเริ่มเปลี่ยนแปลง แต่มันควรจะส่งผลในทางตรงกันข้ามมากกว่า 5 ปีก่อนยังไม่เคยเกิดเหตุการณ์แบบนี้ แต่ 2-3 ปีที่ผ่านมานักวิทย์มั่นใจแล้วว่าโลกกำลังหมุนเร็วขึ้นจริง ๆ แม้จะเกิดขึ้นเพียงเสี้ยววินาที แต่มันก็คือการเปลี่ยนแปลง ที่เราต้องหาคำตอบให้ได้ว่าสิ่งใดทำให้โลกหมุนเร็วขึ้น

เราไม่รู้ว่าการเปลี่ยนแปลงนี้จะเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องไปจนถึงเมื่อไหร่ และมันจะสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ในอนาคตได้หรือไม่ ก็คงต้องติดตามกันต่อไป ไม่แน่ว่าในอนาคตเราอาจจะไม่ได้ใช้ชีวิต 24 ชั่วโมงต่อวันอีกแล้วก็ได้

ที่มาข้อมูล

https://www.inverse.com/science/why-is-the-earth-spinning-faster