นักวิทย์ฯ เจอสีใหม่ที่มนุษย์ไม่เคยเห็นมาก่อน ชื่อว่า โอโล (Olo)

เบื้องหลัง: สีที่ตาเปล่ามองไม่เห็นในโลกจริง

ทีมวิจัยใช้เลเซอร์ยิงเข้าสู่ดวงตาของอาสาสมัครอย่างแม่นยำ เพื่อกระตุ้นเฉพาะเซลล์รับแสงชนิด M cone ในจอประสาทตา ซึ่งตามธรรมชาติแล้ว การมองเห็นสีจำเป็นต้องกระตุ้นเซลล์รับแสงหลายชนิดพร้อมกัน [ S (ไวต่อสีน้ำเงิน), L (ไวต่อสีแดง) และ M (ไวต่อสีเขียว) ]  จึงไม่มีทางเห็นสีแบบเดียวที่ถูกแยกออกมาชัดเจนเช่นนี้ได้ด้วยตาเปล่า

ผลลัพธ์: การมองเห็นที่ไม่มีอยู่ในธรรมชาติ 

ผลจากการทดลองนี้ ผู้เข้าร่วมมองเห็นสีที่อธิบายว่าเป็น “สีน้ำเงินอมเขียว” แต่ก็ไม่เหมือนสีใดในวงล้อสีที่เราคุ้นเคย จนต้องตั้งชื่อใหม่ว่า “Olo”

ศาสตราจารย์ Ren Ng เปรียบเทียบว่า ประสบการณ์นี้เหมือนกับคนที่เคยเห็นแต่สีชมพูหลากเฉด แล้วจู่ ๆ ก็ได้เห็น “สีแดง” เป็นครั้งแรก มันไม่ใช่แค่สีใหม่ แต่มันเปลี่ยนวิธีที่สมองแปลสัญญาณจากดวงตา

แต่นักวิทยาศาสตร์ก็ยังไม่ลงความเห็นร่วมกัน

แม้งานวิจัยจะตีพิมพ์ในวารสาร Science Advances ไปในช่วงกลางเดือนเม.ย. 2025 ที่ผ่านมา แต่ก็ยังมีนักวิชาการบางคนเช่น ศ.จอห์น บาร์เบอร์ จาก University of London แสดงความเห็นว่า “สีโอโล” อาจเป็นเพียงการรับรู้ที่แตกต่าง ไม่ใช่สีใหม่จริง ๆ

แล้ว Olo มันจะมีประโยชน์อะไร? 

ถึงแม้เราจะมองเห็นสี Olo ได้เฉพาะในการทดลองที่ซับซ้อน แต่นี่อาจเป็นก้าวแรกในการช่วยผู้มีภาวะตาบอดสีให้สามารถรับรู้สีใหม่ ๆ ได้ในอนาคต เพราะการกระตุ้น cone เฉพาะทางอาจช่วยให้พวกเขามองเห็นสเปกตรัมของสีได้กว้างขึ้น

แล้ว สี “Olo คืออะไรกันแน่ ? 

• สี “Olo” ถูกค้นพบด้วยการยิงเลเซอร์กระตุ้นเซลล์ M cone เฉพาะจุดในจอประสาทตา
• มนุษย์ไม่สามารถมองเห็นสีนี้ในธรรมชาติโดยไม่ใช้เทคโนโลยี
• ยังมีความเห็นแตกต่างในวงวิชาการว่า Olo คือสีใหม่จริง ๆ หรือแค่การรับรู้ที่เปลี่ยนไป
• การค้นพบนี้อาจนำไปสู่การพัฒนาเทคโนโลยีช่วยผู้บกพร่องทางการมองเห็นสี

ถ้าคุณชอบเรื่อง “สิ่งที่ไม่เคยมีมนุษย์คนไหนเห็นมาก่อน” เราอาจอยู่ในยุคที่แม้แต่ “สี” ก็ยังสามารถถูกค้นพบใหม่ได้ นี่ไม่ใช่แค่เรื่องของดวงตา แต่มันเกี่ยวกับสมองของเรา ที่เพิ่งเปิดรับความเป็นไปได้ใหม่ทางการรับรู้

“ถ้าคุณเห็นสิ่งที่ไม่สามารถอธิบายได้... บางทีมันอาจเป็น Olo”