รู้จัก ไซทิซีน ยาเลิกบุหรี่ฝีมือคนไทย ตัวช่วยใหม่เพื่อนัก(ไม่อยาก)สูบ

       ขณะที่วัคซีนโควิด 19 ของไทยยังอยู่ในขั้นวิจัยและพัฒนา (โดยจุฬาฯ) ก็ได้ข่าวอัปเดตว่า มีงานวิจัยตัวใหม่ใกล้ออกสู่ตลาด นั่นคือ ไซทิซีน (Cytisine) ยาเลิกบุหรี่ที่สกัดจากสมุนไพรไทย ผลการศึกษาวิจัยร่วมกันของหลายหน่วยงานในบ้านเรา

Source : unsplash

   ที่มาของยาเลิกบุหรี่    

การศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนายาเลิกบุหรี่ชนิดใหม่ในไทยชื่อว่า ไซทิซีน เป็นสารสกัดธรรมชาติจาก เมล็ดจามจุรีสีทอง มีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการถอนนิโคติน ทำให้ผ่อนคลาย ไม่หงุดหงิดในขณะที่เข้าสู่กระบวนการเลิกบุหรี่ ซึ่งยาชนิดนี้ใช้มานานกว่า 60 ปีในยุโรปตะวันออก ถือเป็นยาเลิกบุหรี่ที่มีประสิทธิภาพดีและปลอดภัยมาก จึงเป็นยาที่องค์การอนามัยโลกให้การรับรองและสนับสนุนให้รัฐบาลทุกประเทศจัดหาไว้

เพราะการเลิกบุหรี่ไม่ใช่เรื่องง่าย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงประสานพลังกับภาคีเครือข่ายขับเคลื่อนให้สังคมไทยปลอดควันบุหรี่ ทั้งการสนับสนุนมาตรควบคุมยาสูบในทุกระดับ ส่งเสริมมาตรการสิ่งแวดล้อมปลอดบุหรี่ ให้ความรู้สร้างความตระหนักถึงอันตรายของบุหรี่ เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเลิกบุหรี่ ตลอดจนการให้บริการบำบัดการติดบุหรี่และผลิตภัณฑ์นิโคติน

"จากสถิติของเครือข่ายคลินิกให้คำปรึกษาเลิกบุหรี่เฉลี่ยใน 1 ปี มีผู้เข้ารับบริการสามารถเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ 30-40% ในขณะที่รายที่ไม่ใช้ยาสามารถเลิกได้สำเร็จเพียง 10% และในกลุ่มที่เลิกด้วยตนเอง โดยไม่ได้เข้ารับบริการเลิกบุหรี่ไม่ว่ารูปแบบใดๆ จะมีโอกาสเลิกสำเร็จเพียง 5%  เท่านั้น" รศ.นพ.สุทัศน์ รุ่งเรืองหิรัญญา อายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคระบบการหายใจ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) กล่าว

และเพื่อให้คนไทยเข้าถึงยาเลิกบุหรี่ได้ง่ายขึ้น หาซื้อได้ในราคาไม่แพง จึงนำมาสู่ความร่วมมือในการพัฒนา ไซทิซีน ยาเลิกบุหรี่ชนิดใหม่ ระหว่าง สสส. กับ

• คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว)
• ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.)
• องค์การเภสัชกรรม (อภ.)

   หาก 'หยุดสูบ' ไม่ได้ ลองใช้ 'ยาเลิกบุหรี่' มั้ย  

รศ.นพ.สุทัศน์ รุ่งเรืองหิรัญญา ในฐานะรองประธานเครือข่ายวิชาชีพแพทย์ในการควบคุมการบริโภคยาสูบ สนับสนุนโดย สสส. อธิบายเกี่ยวกับการพัฒนายาเลิกบุหรี่ ไซทิซีน ว่า ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการวิเคราะห์ข้อมูลของกลุ่มตัวอย่างที่เข้ารับบริการเลิกบุหรี่ด้วยยาชนิดนี้ 500 คน ซึ่งจะนำมาเทียบกับกลุ่มที่ใช้ยาชนิดอื่นอีก 500 คน โดยจะวิเคราะห์ข้อมูลแล้วเสร็จภายในเดือนมิถุนายนนี้ และเมื่อได้ผลการวิจัยที่เสร็จสมบูรณ์แล้ว อภ.จะขึ้นทะเบียนยากับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) จากนั้นจะผลักดันยานี้ให้เข้าสู่บัญชียาหลักแห่งชาติต่อไป 

“ยาชนิดนี้มีต้นทุนการผลิตที่ไม่แพงเมื่อเปรียบเทียบกับยาเลิกบุหรี่ชนิดอื่นๆ ที่มีจำหน่ายอยู่แล้วในประเทศไทย มั่นใจ อภ.จะสามารถกำหนดราคาขายให้มีราคาถูกเพื่อให้คนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงยาช่วยเลิกบุหรี่ที่ดีและราคาถูกได้อย่างทั่วถึง”

เมล็ดจามจุรีสีทอง (หรือที่เรียกว่า มะรุมป่า)

 ให้ ‘ไซทิซีน’ ช่วยบอก "เราเลิก...กันเถอะ"  

  ยาเลิกบุหรี่ วิธีใช้คือ ค่อยๆ ลดยา   

ไซทิซีนเป็นยาขนาด 1.5 มิลลิกรัม/เม็ด โดย 3 วันแรก จะต้องกินวันละ 6 เม็ด จากนั้นลดขนาดลงเรื่อยๆ เหลือ วันละ 5 เม็ด จากนั้นวันละ 4 เม็ด และวันละ 2 เม็ด ไปจนครบ 25 วัน 

“ขณะนี้มีงานวิจัยในต่างประเทศที่พยายามหาวิธีการกินยาชนิดนี้ให้ง่ายขึ้น โดยพบว่า อาจกินแค่ครั้งละ 2 เม็ด วันละ 3 เวลา ตลอด 25 วันไปเลยก็ได้ผลไม่ต่างกัน” 

รศ.นพ.สุทัศน์ กล่าวต่อว่า ไซทิซีน เป็นยาที่ดี ปลอดภัย มีงานวิจัยนานาชาติรองรับมากมายว่า มีประสิทธิผลดีจริง จึงเป็นที่สนใจมากของหลายๆ ประเทศ นอกจากนี้ ยังมีความพยายามนำเอายานี้ ซึ่งเดิมไม่มีเจ้าของลิขสิทธิ์ยา เข้าไปจดทะเบียนที่สหรัฐอเมริกา เพื่อหวังผลเป็น ‘เจ้าของยา’ นี้เสียเอง

เมื่อเรายังไม่มียาชนิดนี้อยู่ในระบบบัญชียาของประเทศ จึงมีความจำเป็นที่ภาครัฐต้องรีบผลักดันยานี้เข้าสู่ระบบบัญชียาโดยเร็ว เพื่อให้ยานี้เป็นสมบัติของคนไทยทุกคนต่อไป 

ไซทิซีน (Cytisine) ยาเลิกบุหรี่ที่คาดว่าจะวิจัยเสร็จสมบูรณ์ในเดือนมิถุนายนนี้

Source : WHO

   เป้าหมายของโลก - ความหวังของเรา   

เนื่องในวันที่ 31 พฤษภาคมของทุกปี เป็น วันงดสูบบุหรี่โลก โดยปีนี้ องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดคำขวัญว่า COMMIT TO QUIT และตั้งเป้าว่าจะลดคนสูบบุหรี่ทั่วโลกให้เหลือไม่เกิน 9 ล้านคน ภายในปี 2568 หรือคิดเป็น 15% ของประชากรทั่วโลก 

สำหรับประเทศไทย กระทรวงสาธารณสุข กำหนดคำขวัญว่า เลิกสูบ ลดเสี่ยง คุณทำได้ เพื่อให้คนไทยเลิกบุหรี่ได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย หรือลดอัตราการสูบบุหรี่ลง SPRiNG จึงนำแนวทางบำบัดการติดบุหรี่ ทั้งแบบใช้ยา - ไม่ใช้ยา หรือเดินทางไปยังบางสถานที่ ดังนี้

• คลินิกฟ้าใส
• ร้านยาอาสาพาเลิกบุหรี่
• ระบบบริการพยาบาลเพื่อเลิกบุหรี่แบบ One Stop Service
• การเสริมพลังชุมชนในการช่วยเลิกบุหรี่โดย อสม.
• การนวดกดจุดสะท้อนเท้าช่วยเลิกบุหรี่
• สายเลิกบุหรี่ 1600

จะเห็นว่า แนวทางเลิกสูบบุหรี่ ไม่ได้มีทางออกเพียงทางเดียว สำคัญที่สุดคือ ใจของผู้สูบเอง ว่าสะดวกแบบไหน ใจพร้อมมั้ย ตั้งใจจริงหรือไม่ และทำเพื่อตัวเองหรือเพื่อใคร