สุภาษิตไทยว่าด้วย "การรับใช้หลายนาย" : อันตรายแอบแฝงที่กัดกินสังคมไทย
สุภาษิตไทยว่าด้วย "การรับใช้หลายนาย" อันตรายแอบแฝงที่กัดกินสังคมไทยหรือเปล่า เพราะเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ มีคำสุภาษิตให้เราเห็นมายาวนาน
SHORT CUT
- "การรับใช้หลายนาย" มีความหมายที่ไม่ค่อยจะดีเท่าไหร่นักในสังคมไทย เพราะบ่งบอกถึงความไม่ซื่อสัตย์ การเปลี่ยนข้างย้ายขั้ว บ่งบอกถึงการเป็นคนที่ไว้ใจไม่ได้
- สุภาษิตไทย จึงมีสุภาษิตออกมามากมายเตือนใจว่าการกระทำดังกล่าวเป็นสิ่งที่ไม่ดี รวมถึงเตือนให้ระวังคนที่มีพฤติกรรมรับใช้เจ้านายหลายคนเปลี่ยนไปเปลี่ยนมา
- การแก้ปัญหา การรับใช้หลายนาย คือต้องสร้างบรรทัดฐานให้สังคมตระหนักถึงเรื่องอุดมการณ์แนวคิดที่ชัดเจน และต้องมีอุดมการณ์กล้าแสดงออกในเรื่องที่เห็นต่าง
สุภาษิตไทยว่าด้วย "การรับใช้หลายนาย" อันตรายแอบแฝงที่กัดกินสังคมไทยหรือเปล่า เพราะเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ มีคำสุภาษิตให้เราเห็นมายาวนาน
"การรับใช้หลายนาย: วัฒนธรรมอันตรายที่กัดกินสังคมไทย" มีความหมายที่ไม่ค่อยจะดีเท่าไหร่นักในสังคมไทย เพราะบ่งบอกถึงความไม่ซื่อสัตย์ การเปลี่ยนข้างย้ายขั้ว บ่งบอกถึงการเป็นคนที่ไว้ใจไม่ได้
ตัวอย่างของสุภาษิตที่ชัดเจนคือ "ข้าสองเจ้าบ่าวสองนาย" คำสอนโบราณสะท้อนความจริงของการรับใช้หลายนายเป็น "สุภาษิตไทย" :เตือนใจถึงอันตรายของคนที่รับใช้หลายนาย ดังนั้น สุภาษิตไทย จึงมีสุภาษิตออกมามากมายเตือนใจว่าการกระทำดังกล่าวเป็นสิ่งที่ไม่ดี รวมถึงเตือนให้ระวังคนที่มีพฤติกรรมรับใช้เจ้านายหลายคนเปลี่ยนไปเปลี่ยนมา
การรับใช้หลายนายพบได้บ่อยในสังคมไทยทั้งในเอกชน การย้ายบริษัท และระบบราชการการย้ายสังกัด หรือเจ้านายเก่าเกษียณเจ้านายใหม่เข้ามารับตำแหน่งแทน
แต่ในทางการเมืองคนที่รับใช้หลายนายอาจเป็นเรื่องที่ไม่ดีนัก เพราะการที่คนมีอุดมการณ์แตกต่างกันแนวคิดไม่ตรงกัน รวมถึงเคยอยู่ฝั่งตรงข้ามกันกลับมาเป็นเจ้านายหรือลูกน้องกันได้นั้นถือว่าเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยจะดีสักเท่าไหร่
บุคคลในประวัติศาสตร์ที่ย้ายข้างมักถูกตีตราจากประวัติศาสตร์ชาตินิยม เช่นพระยาจักรี ที่เข้ากับฝ่ายพม่าทำให้เกิดการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 1
ซึ่งสุภาษิตคำสอนของไทย ก็มีคำมากมายที่อธิบายเรื่องของการรับใช้เจ้านายหลายคน ให้ใช้เต็มไปหมดไม่ว่าจะเป็นสุภาษิตที่ว่า
ข้าสองเจ้าบ่าวสองนาย
เป็นสุภาษิตไทยที่มาจากคำสอนโบราณจากศาสนา โดยมีเนื้อความว่า “ไม่มีใครเป็นข้าสองเจ้า บ่าวสองนายได้ เพราะว่าเขาจะชังนายข้างหนึ่ง และรักนายอีกข้างหนึ่ง หรือเขาจะนับถือนายฝ่ายหนึ่ง และดูหมิ่นนายอีกฝ่ายหนึ่ง ท่านทั้งหลายจะรับใช้พระเจ้าและเงินทองพร้อมกันไม่ได้” โดยสื่อถึงคนมีเจ้านายสองคนที่เจ้านายทั้งสองนั้นเป็นศัตรูกัน
นกสองหัว
สุภาษิตไทยนี้มีที่มาไม่แน่ชัดว่ามีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่มีนักวิชาการบางท่านสันนิษฐานว่า สมัยก่อนที่ชาวต่างชาติเข้ามาในไทย อาจจะมีคนไทยบางคนที่แสดงตนว่าอยู่ในความคุ้มครองของชาวต่างชาติด้วยการเจาะรูที่เหรียญของชาวต่างชาติชาตินั้นแล้วนำมาห้อยคอเป็นสัญลักษณ์
"ปลาสองน้ำ"
เปรียบเสมือนปลาที่อาศัยอยู่ในสองแหล่งน้ำ อาจถูกกระแสน้ำพัดไปไหนมาไหน ไม่มั่นคง
"นกสองฝูง"
เปรียบเสมือนนกที่บินไปกับสองฝูง อาจถูกฝูงใดฝูงหนึ่งรังเกียจ หรือไม่เป็นที่ยอมรับ
"จับปลาสองมือ"
เปรียบเสมือนคนที่พยายามจับปลาด้วยมือทั้งสองข้าง อาจจับปลาไม่ได้สักตัว
"ถือศีลกินเจ กินเนื้อตอนเย็น"
เปรียบเสมือนคนที่ถือศีลกินเจ แต่แอบกินเนื้อสัตว์ตอนเย็น แสดงถึงความไม่จริงใจต่อแนวคิดและอุดมการณ์ของตนเอง
"หมาหลายเจ้ากินข้าวหลายเรือน"
เป็นสุภาษิตของทางภาคเหนือที่บอกถึงสุนัขที่มีหลายเจ้านายกินข้าวหลายเรือน บ่งบอกถึงคนที่คบไม่ได้ เพราะเป็นคนหลายเจ้านาย และพร้อมจะอยู่กับฝ่ายที่มีผลประโยชน์
สำหรับสุภาษิตไทยการมีหลายเจ้านายเหล่านี้สะท้อนให้เห็นว่าสังคมไทยไม่ค่อยยอมรับกับเรื่องดังกล่าวสักเท่าไหร่ เพราะสุภาษิตส่วนใหญ่ที่ออกมาล้วนมีความหมายในแง่ลบทั้งสิ้น
แนวทางแก้ไขปัญหา "การรับใช้หลายนาย" ในสังคมไทยเป็นเรื่องที่แก้ไขได้ยากที่สุด เพราะด้วยภาวะสังคมต้องดิ้นรนในโลกทุนนิยมพอๆ กับการไม่เลือกงานไม่ยากจน การกระทำการเลือกเจ้านายจึงเป็นสิ่งที่เลือกไม่ได้
การแก้ปัญหา การรับใช้หลายนาย คือต้องสร้างบรรทัดฐานให้สังคมตระหนักถึงเรื่องอุดมการณ์แนวคิดที่ชัดเจน และต้องมีอุดมการณ์กล้าแสดงออกในเรื่องที่เห็นต่างหรือไม่เห็นด้วย จะทำให้เรากล้าออกมาแสดงออกมากขึ้นและกล้าที่จะเลือกรับใช้นายที่ตรงกับอุดมการณ์ของเรา ถึงแม้จะต้องรับใช้หลายนาย แต่สุดท้ายจะได้เจ้านายที่มีอุดมการณ์เดียวกัน
เรื่องนี้จำเป็นอย่างมากที่สังคมไทยต้องตระหนักถึง เพราะหากเราไม่ยึดถืออุดมการณ์ ศีลธรรมเราอาจเป็นคนที่อันตรายและทำ "การรับใช้หลายนาย" กลายเป็นอันตรายแอบแฝงที่กัดกินสังคมไทย จนไม่เหลือไว้ซึ่งสังคมที่ดีงามให้กับลูกหลานของเรา
อ้างอิง
Forfundeal / SilpaMag /
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
