รู้จัก ยาไซทิซีน ยาเลิกบุหรี่ บรรจุบัญชียาหลักแห่งชาติแล้ว เบิกจ่ายได้ ฟรี

เมื่อวันมะเร็งโลก 4 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา อย. ช่วยเพิ่มทางเลือกสำหรับผู้มีความตั้งใจอดบุหรี่ ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งปอด มะเร็งหลอดลม โดยคัดเลือกยาเม็ดไซทิซีน (cytisine) เข้าสู่บัญชียาหลักแห่งชาติ สำหรับรักษาภาวะติดนิโคติน เนื่องจากเป็นยาที่มีความปลอดภัยสูง ผลข้างเคียงน้อย และราคาไม่แพง

โดย นายแพทย์วิทิต  สฤษฎีชัยกุล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยว่า มะเร็งปอดเป็น 1 ใน 5 ของมะเร็งที่พบบ่อยในคนไทย ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากการสูบบุหรี่ โดยผู้ที่สูบบุหรี่จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอดมากกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ 20-30 เท่า ซึ่งทำให้เกิดค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคมะเร็งที่ค่อนข้างสูงและเป็นภาระของทั้งผู้ป่วยและภาครัฐ ดังนั้น การเพิ่มการเข้าถึงยาอดบุหรี่ให้สามารถเบิกจ่ายได้ในระบบหลักประกันสุขภาพผ่านบัญชียาหลักแห่งชาติ จะเป็นการลดปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งปอดสำหรับผู้ที่ต้องการเลิกบุหรี่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้พิจารณาทบทวนรายการยากลุ่มรักษาภาวะติดนิโคตินหรือยาอดบุหรี่ พบว่า ยาแผนปัจจุบันที่ใช้อยู่บางรายการมีราคาแพง มีอาการข้างเคียงสูง ทำให้เกิดปัญหาในการเข้าถึงยาของผู้ป่วย

ดังนั้น จึงได้คัดเลือกยาเม็ดไซทิซีน (cytisine) เข้าสู่บัญชียาหลักแห่งชาติ ในบัญชียาพื้นฐาน (บัญชี ก) สำหรับรักษาภาวะติดนิโคติน เนื่องจากเป็นยาที่มีข้อมูลการใช้ในต่างประเทศมานาน มีความปลอดภัยสูง ผลข้างเคียงน้อย และราคาไม่แพง

นอกจากนี้ อย.ยังได้อนุมัติทะเบียนตำรับยา เลขทะเบียน 1A 15006/66 (NC) (ชื่อการค้า Cytisine GPO) รูปแบบยาเม็ดสำหรับกิน ผลิตโดยองค์การเภสัชกรรม พร้อมปลดจากยาควบคุมพิเศษเป็นยาอันตราย ส่งผลให้สามารถจำหน่ายยาได้ในร้านยาและสามารถเบิกจ่ายได้ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ  โดยประชาชนไม่ต้องจ่ายเงินเอง ขอให้ประชาชนมั่นใจ อย. มุ่งมั่นในการดำเนินงานให้ประชาชนเข้าถึงยาป้องกันและรักษาโรคที่มีประสิทธิภาพในราคาที่เหมาะสม

ยาไซทิซีนคืออะไร

ไซทิซีน (Cytisine) เป็นสารอัลคาลอยด์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติในพืชหลายชนิด เช่น เมล็ดจามจุรีสีทอง หรือ มะรุมป่า มีสรรพคุณเพื่อช่วยบรรเทาอาการถอนนิโคติน ทำให้เกิดความผ่อนคลาย ไม่เครียดและไม่หงุดหงิด

สำหรับในต่างประเทศไซทิซีนถูกนำมาใช้เพื่อเป็นทางเลือกสำหรับการเลิกบุหรี่ในหลากหลายประเทศแถบยุโรปตะวันออกตั้งแต่ช่วงปลายปี 1960 จนกระทั่งปัจจุบัน ในบางประเทศเช่น แคนนาดา สามารถหาซื้อยาไซทิซีนได้ตามร้านขายยาทั่วไปโดยไม่ต้องขอใบสั่งยา

วิธีการใช้ไซทิซีน

ไซทิซีนขนาด 1.5 มิลลิกรัม ในสามวันแรก จะต้องกิน 6 เม็ดต่อวัน หลังจากนั้นจึงลดขนาดลงเรื่อย ๆ เป็น 5 เม็ดต่อวัน 4 เม็ดต่อวัน 3 เม็ดต่อวัน และ 2 เม็ดต่อวัน จนกว่าจะครบ 25 วัน

ฤทธิ์ของไซทิซีน

เมื่อไซทิซีนเข้าสู่ร่างกาย จะถูกดูดซึมสู่กระแสเลือดภายใน 15 นาที มีกลไกการออกฤทธิ์คล้ายสารสื่อประสาท ออกฤทธิ์ต่อสมอง โดยจะเข้าไปทำให้ตัวรับที่จับกับนิโคตินมีปริมาณลดลง ส่งผลต่อเนื่องให้ผู้ป่วยอยากสูบบุหรี่น้อยลง และอาจรู้สึกว่าการสูบบุหรี่มีรสชาติน้อยลง หรือไม่มีรสชาติเลย

ผลข้างเคียงของการใช้ไซทิซีน

• อาการทางกระเพาะอาหารและลำไส้
• ปวดท้อง
• คลื่นไส้
• อาเจียน
• อาหารไม่ย่อย

ข้อมูลจาก : ภูฟ้าเรสท์โฮมศูนย์บําบัดยาเสพติด