"คนไทยอายุยืนขึ้น" เมื่อเทียบสถิติช่วง 30 ปีก่อน แต่ "ตายก่อนวัยอันควร" สูง

 สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) นำเสนอรายงานแผนการพัฒนาประชากร เพื่อการพัฒนาประเทศไทยระยะยาว ช่วงปี 2565 - 2580 พบข้อมูลน่าสนใจ และน่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง แม้ตัวเลขจะชี้ชัดว่า คนไทยมีอายุเฉลี่ยยืนยาวขึ้นเมื่อเทียบกับช่วง 30 ปีที่ผ่านมา แต่ท้ายที่สุดกลับมีสถิติการตายก่อนวัยอันควรอยู่ในระดับสูงเช่นเดียวกัน

คนไทยมีอายุยืนยาวขึ้นเมื่อเทียบกับช่วง 30 ปีก่อน

คนไทยมีอายุยืนยาวขึ้น เมื่อเทียบกับช่วง 30 ปีก่อน ซึ่งมีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 65.6 ปี สำหรับเพศชาย และ 70.9 ปี สำหรับเพศหญิง โดยข้อมูลล่าสุดในปี 2561 อายุเฉลี่ยเมื่อแรกเกิดของประชากรไทย แยกเป็นดังนี้

• เพศชาย อยู่ที่ 72.2 ปี

• เพศหญิง อยู่ที่ 78.9 ปี

อายุเฉลี่ยของการมีสุขภาพดี

• เพศชายมีค่าประมาณ 68 ปี

• เพศหญิงมีค่าประมาณ 74 ปี

ความสูญเสียปีสุขภาวะ

• เพศชายมีความสูญเสีย มากกว่าเพศหญิงถึงประมาณ 1.4 เท่า

หากพิจารณาความสูญเสียปีสุขภาวะจากการตายก่อนวัยอันควรของคนไทย พบว่า แต่ละช่วงวัยมีสาเหตุสำคัญของการสูญเสียปีสุขภาวะของคนไทย ดังนี้

สาเหตุการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

 สถานการณ์การเสียชีวิตจากการจมน้ำ ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 ของเด็กไทยอายุต่ำกว่า 15 ปี จากข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุข พบว่า ในปี 2563 ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม - 30 กันยายน 2563 มีเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี ประสบเหตุจมน้ำมากถึง 692 ราย 

นอกจากนี้ จากรายงานปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดภาระโรคของประชากรไทยปี 2557 พบว่า ปัจจัยหลักที่ก่อให้เกิดการเจ็บป่วยและเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

เพศชาย : การดื่มสุรา และสูบบุหรี่

เพศหญิง : การมีน้ำหนักเกิน หรือโรคอ้วน และภาวะความดันโลหิตสูง

พฤติกรรมทางสุขภาพที่เสี่ยงเหล่านี้ ยังทำให้เกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ได้แก่ หัวใจและหลอดเลือดสมอง โรคมะเร็ง เบาหวาน ด้วย

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• สุขภาพดีสมวัย ด้วยคอมมูนิตีที่ใช่ และได้ขยับร่างกายอย่างที่ควรจะเป็น

• ผักและผลไม้ยิ่งกินยิ่งดี ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน สุขภาพดีมีได้ทุกวัน

• 6 เทคนิค นอนหลับ อย่างไรให้สบาย สุขภาพดี

โรคอันตรายกับคนไทย

 สาเหตุการตายที่สำคัญของประชากรกว่า 75% หรือ ประมาณ 320,000 คนต่อปี มาจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ประกอบด้วย กลุ่มโรคสำคัญ 5 โรค ซึ่งได้คร่าชีวิตประชากรไทยประมาณ 75,000 คนต่อปี ได้แก่ 

• โรคมะเร็ง

• โรคหลอดเลือดสมอง 

• โรคหัวใจขาดเลือด 

• โรคเบาหวาน 

• โรคความดันโลหิตสูง 

 นอกจากนี้ การติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ ยังเป็นสาเหตุสำคัญของการตายที่เกิดจากโรคติดต่อ โดยในปี 2560 ประเทศไทยมีอัตราการเสียชีวิตของผู้ติดเชื้อจากการป่วยที่เกี่ยวเนื่องกับโรคเอดส์เท่ากับ 22.49 ต่อประชากรแสนคน หรือประมาณ 14,731 ราย เพิ่มขึ้นจาก 12,863 ราย ในปี 2559 

โดยความชุกของโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่เพิ่มขึ้น มีสาเหตุหลักมาจากปัจจัยเสี่ยง 4 เรื่อง คือ การใช้ยาสูบ การไม่ออก กำลังกาย การดื่มแอลกอฮอล์ และอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพด้วย

อุบัติเหตุทางถนน - สุขภาพจิต

 การบาดเจ็บจากอุบัติเหตุทางถนน โดยตั้งแต่ปี 2559 - 2562 พบว่า ประเทศไทยมีอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ ทางถนนที่อัตรา 23.8 – 30.2 ต่อประชากรแสนคน

 ขณะที่ผลการสำรวจสุขภาพจิต เป็นส่วนหนึ่งของการสำรวจสภาวะทางสังคมและวัฒนธรรมของ สำนักงานสถิติแห่งชาติ ประจำปี 2561 พบว่า

• ประชากร 15.8% มีสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไป

เมื่อพิจารณาจากอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จ พบว่า

• เพิ่มขึ้นจาก 6.35 รายต่อประชากรแสนคน ในปี 2559 เป็น 6.64 รายต่อประชากรแสนคน ในปี 2562

คำแนะนำช่องทางลดการสูญเสีย

 เมื่อพิจารณาถึงสถานการณ์สถานะสุขภาพของคนไทยข้างต้น พบว่า ประเทศไทยยังมีช่องว่างในการลดการสูญเสียประชากรไทยก่อนวัยอันควร โดยต้องมีการพัฒนามาตรการ ลดปัจจัยเสี่ยงทางสังคมที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ เช่น การกำหนดส่วนผสมน้ำตาลและเกลือในเครื่องดื่มและอาหาร

 การกำหนดอัตราภาษียาสูบให้ครอบคลุมทุกผลิตภัณฑ์ ยาสูบที่จะช่วยส่งผลให้เกิดการลดพฤติกรรมการบริโภค การบังคับใช้กฎหมายด้านการจำหน่ายที่ผิดกฎหมายอย่าง เอาจริงเอาจัง รวมทั้งการมีมาตรการจูงใจใหม่ๆ ในการปรับ วิถีการดำเนินชีวิตด้วย