พารู้จัก ! สหกรณ์สตึก จ.บุรีรัมย์ ทางเลือกปลอดภัย “โปรตีนเห็ด”

ร่างกายต้องการสารอาหาร 5 หมู่ประกอบด้วย โปรตีน : เนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่ว คาร์โบไฮเดรต : ข้าว แป้ง น้ำตาล เกลือแร่หรือแร่ธาตุ : พืชผัก วิตามิน : ผลไม้  ไขมัน : ไขมันจากพืชและสัตว์  อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่ากลุ่มโปรตีนจะเป็นกลุ่มอาหารที่มีราคาค่อนข้างแพงทั้งที่เป็นสารอาหารที่สำคัญที่สุด

การมองหาโปรตีนทางเลือกจึงเป็นโอกาสสำคัญทั้งกับผู้บริโภคทั่วไปและผู้ผลิตอาหารอย่างเกษตรกรหลายกลุ่ม นอกจากโปรตีนทางเลือกเพื่อเป้าหมายราคาย่อมเยาเข้าถึงได้ ยังมีกลุ่มผู้บริโภคที่ไม่ต้องการรับประทานเนื้อสัตว์ซึ่งมองหาโปรตีนทางเลือกเพื่อสุขภาพ

ดังนั้นจะเห็นว่าจากกระแสการตื่นตัวด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยหนึ่งที่เอื้อต่อการเติบโตของสินค้าเกษตรอินทรีย์ โดยเฉพาะความนิยมในการเลือกรับประทานอาหารที่ปลอดภัยและมีประโยชน์ ปราศจากสารเคมีเจือปน ส่งผลให้เกษตรกรเริ่มกันมาใส่ใจในกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น ซึ่งตรงกับแนวทางการดำเนินงานกรมส่งเสริมสหกรณ์ ที่ต้องการขับเคลื่อนเกษตรอินทรีย์แก่สมาชิกสหกรณ์อย่างเป็นรูปธรรม

ที่สหกรณ์นิคมแคนดง จำกัด และสหกรณ์การเกษตรคูเมือง จำกัด ภายใต้การกำกับดูแลของนิคมสหกรณ์สตึก ได้เริ่มส่งเสริมการเพาะเห็ด ให้แก่กลุ่มสมาชิกเป็นเวลาร่วม 3 เดือนแล้ว โดยได้มองเห็นถึงประโยชน์ของเห็ด ที่เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพจากธรรมชาติ ในราคาที่ไม่สูง ทั้งยังควบคุมการผลิตได้ง่ายกว่า ไม่ต้องใช้สารเคมีเช่นการปลูกพืชชนิดอื่นๆ

‘สวาท ดาวเรืองรัมย์’ สมาชิกสหกรณ์การเกษตรคูเมือง จำกัด  เล่าว่า เมื่อก่อนสหกรณ์สนับสนุนให้ปลูกพริก เพราะมีตลาดรองรับแต่ทำอยู่ได้สักพักก็มีโรคระบาดจนต้องเลิกปลูกไปในที่สุด และต่อมาสหกรณ์ก็เริ่มสนับสนุนการปลูกเห็ดด้วยการอบรมให้ความรู้  เมื่อมีความรู้ความเข้าใจแล้ว นิคมสหกรณ์สตึก ก็เข้ามาดูแลให้ทุกอย่าง ทั้งการหาปัจจัยการผลิต การส่งเสริมด้านการเงิน

ผลการปลูกครั้งแรกสามารถทำผลผลิตได้ประมาณ 10 กิโลกรัม แม้ครั้งต่อมารอบการปลูกจะได้ไม่สูงเท่าเดิมแต่พบว่าสามารถเก็บผลผลิตได้ทุกวัน และที่สำคัญผลผลิตที่ได้นี้ มาจากกระบวนการปลูกที่ปลอดสารเคมีเพราะดูแลเพียงใช้น้ำรดเห็ดทุกวัน ด้านการจำหน่ายผลผลิตก็ไม่ใช่เรื่องยากเพราะเน้นการขายทางออนไลน์ซึ่งมีตลาดรองรับอยู่แล้ว

“ผลผลิตเราเป็นสินค้าปลอดภัย เราไม่ใช้สารเคมี ใช้การดูแลเอาใจใส่และองค์ความรู้เกษตรอินทรีย์ที่สหกรณ์สตึกให้มา เรารับเอาความรู้มาแล้วก็นำมาปฎิบัติ สิ่งที่ได้คือผลผลิตที่ตลาดตอบรับ จึงไม่ยากที่จะขายและมีรายได้ทุกวัน”

‘ชวนันท์ ปะวะภูโต’ ประธานสหกรณ์การเกษตรคูเมือง จำกัด  กล่าวว่า  ทุกขั้นตอนการผลิตเห็ดต้องพิถีพิถันเช่นผู้ที่ผลิตก้อนเชื้อเห็ด จะเป็นกลุ่มกรรมการที่ผ่านการอบรมและผลิตก้อนเชื้อให้สหกรณ์ที่สามารถให้ผลผลิตได้

‘สุภาพ เกิดบุญ’ สหกรณ์จังหวัดบุรีรัมย์ เล่าว่า เกษตรกรที่สนใจและเข้าร่วมกับการทำเกษตรอินทรีย์กว่า 30 ราย ซึ่งสาเหตุที่ได้รับความสนใจเพราะเกษตรกรต้องการวิถีเกษตรที่ให้ผลผลิตที่ดี สร้างรายได้ที่ดี  ขณะเดียวกันก็สามารถลดต้นทุนการผลิตได้

“ด้านรายได้พบว่าการจำหน่ายผลผลิตเกษตรอินทรีย์ ซึ่งสหกรณ์ฯจะทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงการทำตลาด ขณะเดียวกันก็จะทำหน้าที่รวบรวมผลผลิตเพื่อนำไปจำหน่ายให้ด้วย”

จากความพยายามของนิคมสหกรณ์สตึก ผู้ผลิตเห็ดปลอดสารพิษที่สร้างความแตกต่างให้สินค้าด้วยการใช้เกษตรอินทรีย์จนเกิดเป็นโปรตีนทางเลือกที่ปลอดภัยและเข้าถึงง่ายนับเป็นความสำเร็จที่สามารถถอดรหัสเพื่อเป็นโมเดลต่อยอดการพัฒนาในพื้นที่อื่นๆต่อไป