อธิบดีกรมควบคุมโรค แจงปม เอกสารสั่งซื้อวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าหลุด

18 ก.ค. 64 จากรณีที่ เอกสารหลุด ที่เป็นการโต้ตอบระหว่างบริษัทแอสตร้าเซนเนก้า และนายอนุทิน ชาญวีรกูล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขของไทย กับ นาย นายสจอร์ด ฮับเบน รองประธานฝ่ายกิจการองค์กรทั่วโลก ของบริษัทแอสตร้าเซนเนก้า ซึ่งเป็นหนังสือลับลงวันที่ 25 มิถุนายน 2564 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• สาธิต ยันขอพูดความจริง แอสตร้าเซนเนก้า ส่งวัคซีนให้ช้า ปรับแผน จัดหาเพิ่ม

• คณะกรรมการด้านวิชาการ หนุน "ฉีดวัคซีนซิโนแวค เข็ม 1- แอสตร้าเซนเนก้า เข็ม 2

• นายกฯ รับมอบวัคซีนโควิด"แอสตร้าเซนเนก้า" 1.05 ล้านโดส จากรัฐบาลญี่ปุ่น

ด้าน นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค ระบุว่า หากดูภาพรวมของหนังสือ บริษัทแอสตร้าฯ ได้ขอบคุณ ทางรองนายกรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ที่สนับสนุนให้ไทยเป็นฐานการผลิตวัคซีนของบริษัทแอสตร้าเซนเนก้า  ทำให้สามารถผลิตวัคซีนขึ้นได้ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศอื่นนอกอาเซียนด้วย รวมถึงรายงาน ที่ทางบริษัทได้ทำมาในการจัดส่งวัคซีนให้ตั้งแต่ต้น ตามข้อกำหนดการจัดส่งวัคซีนที่ทำไว้และมีการเจรจา  ซึ่งโรงงานผลิตวัคซีนในไทยสามารถมอบวัคซีนได้ตั้งแต่ เดือนมิถุนายน และก่อนหน้านี้ทางบริษัท ก็ได้มีการหาวัคซีนให้ไทยล่วงหน้าด้วย และมีการระบุถึงจำนวนวัคซีน โดยไทยมีจองมากที่สุดในภูมิภาคอาเซียนคือ 61 ล้านโดส โดยกำลังการผลิตวัคซีนของบ.สยามไบโอไซฯ จะส่งให้ไทยได้ 1 ใน 3  โดยจะพยายามส่งให้ครบถ้วนตามสัญญา 

ถ้าสังเกตดูในหนังสือสัญญา การเจรจาตอนนั้นการผลิตวัคซีนยังไม่ได้แม้แต่ขวดเดียว  เป็นการทำสัญญาล่วงหน้า เป็นไปไม่ได้ ที่จะมีการระบุว่าเดือนไหนจะส่งจำนวนเท่าไหร่ กี่โดส  แต่ในสัญญา จะระบุเพียงเวลาที่จะส่งโดยจะแจ้งเป็นรายเดือน แต่ละเดือนที่ไทยต้องการ  ซึ่งกรมควบคุมโรคได้มีหนังสือแจ้งไปยังแอสตร้าเซนเนก้า ประเทศไทย  ในวันที่ 24 เมษายน  ซึ่งทุกเดือนจะมีการส่งไปให้บริษัท 

โดยในหนังสือ จะระบุว่าจะขอวัคซีนเดือนมิถุนายน 6 ล้านโดส  กรกฎาคม 10 ล้านโดส สิงหาคม 10 ล้านโดส กันยายน 10 ล้านโดส ตุลาคม 10 ล้านโดส พฤศจิกายน 10 ล้านโดส   ธันวาคม 5 ล้านโดส  เป็นหนังสือ ยืนยันว่า ไทยต้องการจำนวนวัคซีนจำนวนเท่าไหร่   การส่งมอบต้องขึ้นอยู่กับกำลังการผลิตของ แอสตร้าเซนาก้า ในไทยด้วย แต่สิ่งที่ขอไปไม่ได้แปลว่าไทยจะได้ตามที่ขอไป 

ส่วนกรณีในจดหมาย ที่ระบุว่า  ไทยขอให้แอสตร้า จัดส่งวัคซีนให้ 3 ล้านโดสนั้น  นพ.โอภาส  ระบุว่า ข้อมูลนี้ชุดนี้  เป็นการอ้างอิง มาจากวงประชุมแบบไม่เป็นทางการ เมื่อวันที่ 27 กันยายน 2563  เมื่อเป็นการประชุมอย่างไม่เป็นทางการ  ก็เป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูลกัน   ในเดือนกันยายน 2563 มีการสอบถามว่า ความสามารถในการผลิตและฉีดวัคซีนของไทยอยู่ที่เท่าไหร่  ซึ่ง ขณะนั้นข้อมูลที่มีอยู่ คือ การฉีดอยู่ที่ประมาณวันละ 3 ล้านโดส และ ยืนยัน กรมควบคุมโรค ยังไม่เคยบอกอย่างเป็นทางการออกมาว่าจะฉีดได้ 3 ล้านโดส   แต่ที่ผ่านมาได้มีตัวเลขประมาณการณ์ ขีดความสามารถของไทยสามารถฉีดวัคซีนอยู่ที่ 10 ล้านโดสต่อเดือน หากวัคซีนมีความเพียงพอ ส่วนการจัดส่งวัคซีน astrazeneca ให้ไทยจะมี 2 ส่วนคือ ความต้องการของประเทศไทย และอีกส่วนคือกำลังการผลิตของบริษัท ทั้งนี้ ในชุด สัญญาวัคซีนแสตร้าฯ มาจาก 3 ฝ่าย คือ กรมควบคุมโรค สถาบันวัคซีนฯ และแอสตร้าเซนเนก้าประเทศไทย  เป็นการจองวัคซีนล่วงหน้า ซึ่งแอสตร้าฯระบุไม่ได้ว่า จะมีการผลิตวัคซีนได้เท่าไหร่  ซึ่งการจัดส่งมอบวัคซีน จะมีการเจรจาวัคซีนเป็นรายเดือน 

ส่วนกรณี ที่วัคซีนแอสตร้าฯ ที่ผลิตโดยบริษัทสยามไบโอไซน์ฯ มีการจัดส่งไปยังต่างประเทศด้วยนั้น นายแพทย์ โอภาสระบุว่า พึ่งมารู้ในวันที่ 25 มิถุนายน ที่ผ่ามา แต่ก่อนหน้านั้น แอสตร้าฯ ก็ไม่ได้ระบุ ว่า วัคซีนที่ผลิตในไทยว่าจะมีการส่งให้ต่างประเทศ   แต่ในสัญญา จะระบุว่า หากจะมีการส่งออกต่างประเทศ ก็ขอให้ไทยสนับสนุนส่งออกวัคซีนไปยังต่างประเทศไม่ให้มีการขัดขวาง การส่งออกโดยไม่สมควร โดยแอสตรัาฯ ยังจัดส่งให้ไทย ให้ทุกสัปดาห์ บางสัปดาห์ก็ส่งให้ 2 ครั้ง 

ส่วนที่มีการรายงานออกมาก่อนหน้านี้ ว่าแอสตร้าเซนเนก้า จะส่งวัคซีนให้ไทย ครบถึงเดือนพฤษภาคม 2565 นายแพทย์โอภาส ระบุว่า ข้อเท็จจริงคือว่าขณะนี้การผลิตของบริษัท astrazeneca ในโรงงานผลิตในประเทศไทย พยายามจะผลิตให้ได้ประสิทธิภาพมากขึ้น   ขณะนี้กำลังการผลิต เท่าที่ไทยคำนวณ อยู่ที่ประมาณ 15 ล้านโดสต่อเดือน  ถ้าคิด คือ 1 ใน 3  จะส่งให้ไทยได้ประมาณ 5 ล้านโดสอย่างต่ำ. โดย บริษัทแอสตร้าฯ ไม่เคยระบุว่า จะส่งให้ไทยถึงพฤษภาคม 2565 

ทั้งนี้ การผลิตวัคซีน ขึ้นอยู่ในหลายปัจจัย และชีววัตถุ  ถ้าจะให้บริษัทวัคซีน ระบุชัดๆ ว่าจะได้เท่าไหร่ คงเป็นเรื่องยากที่ทางบริษัทจะรับปากได้ครบถ้วนร้อยเปอร์เซนต์ โดยในสัญญาความต้องการที่ไทยส่งไป  ยังคงยืนยัน  อยู่ที่ 61 ล้านโดส ถ้าเป็นไปได้อยากจะให้ในเดือนธันวาคมปีนี้  คงต้องมีการเจรจาเป็นรายเดือนต่อไป. 

อธิบดีกรมควบคุมโรค ระบุอีกว่า หลังจากที่วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า มีการขึ้นทะเบียน อย. ในประเทศไทยเมื่อ 20 มกราคม 2564 ซึ่งประเทศได้รับวัคซีนแอนสตร้าฯ มาแล้วทั้งหมด  8,193,500 โดส ตั้งแต่วันที่ 28 กุมภาพันธุ์ - 16 กรกฎาคม 2564 แบ่งเป็น 

28 ก.พ.64   117,300  โดส
28 พ.ค.64   242,100  โดส 
4 มิ.ย.64    1,787,100 โดส
16 มิ.ย.64    610,000  โดส
18 มิ.ย. 64   970,000  โดส
23 มิ.ย. 64  593,300   โดส
25 มิ.ย. 64    323,600 โดส
30 มิ.ย. 64    846,000 โดส 
3 ก.ค. 64    590,000  โดส
9 ก.ค. 64   555,400 โดส
12 ก.ค   1,053,090   โดส (เป็นล็อตญี่ปุ่นบริจาค)
16 ก.ค  64   505,700 โดส 

ทั้งนี้ภาพรวมในแผนการฉีดวัคซีนของไทยตามศักยภาพที่ประมาณการณ์ ไว้อย่างน้อย 10 ล้านโดสต่อเดือน  แผนในขณะนี้ยังคงเป็น 10 ล้านโดสอยู่ โดยมีวัคซีน 2 ชนิด คือ ซิโนแวค และ แอสตร้าเซนเนก้าที่จะส่งให้จังหวัดต่างๆ กำหนดให้กลุ่มเป้าหมายหลัก แต่กลุ่มเป้าหมาย ก็จะเปลี่ยนแปลงไปตามสถานการณ์.