"จีน" มุ่งสู่! สังคมไร้เงินสด  "อาลีบาบา"หัวหอก หนุนใช้โมบายเพย์เมนต์

วันที่ 10 ก.ค.60-อาลีบาบา บริษัทอี-คอมเมิร์ซยักษ์ใหญ่ของจีนเดินหน้าจับมือรัฐบาลท้องถิ่นในประเทศ หวังสร้างจีนเป็นสังคมเงินสดใน 5 ปี ในเวลาที่บริการโมบายเพย์เมนต์กำลังได้รับความนิยมอย่างสูง โดยมีบริการอาลีเพย์ของอาลีบาบาเป็นผู้ครอบครองตลาด

ในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา บริษัท แอนท์ ไฟแนนเชียล ผู้ให้บริการทำธุรกรรมทางการเงินในระบบอิเล็กทรอนิกส์ในเครืออาลีบาบา กรุ๊ป บริษัทอี-คอมเมิร์ซยักษ์ใหญ่สัญชาติจีนของมหาเศรษฐี แจ๊ค หม่า ได้ทำข้อตกลงร่วมกับรัฐบาลในเมืองต่างๆ เพื่อเปลี่ยนเมืองเหล่านั้นให้เป็นเมืองไร้เงินสด โดยกุ้ยหยาง เมืองในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีนเป็นเมืองล่าสุดเมืองที่ 5 ต่อจากอู่ฮั่น เมืองทางตอนกลางของประเทศ เทียนจิน ซึ่งอยู่ทางภาคเหนือ ฟู่โจว เมืองทางตะวันออกเฉียงใต้ และหางโจว เมืองในภาคตะวันออกซึ่งเป็นที่ตั้งของสำนักงานใหญ่อาลีบาบา

การเป็นเมืองไร้เงินสดหมายความว่า เมืองเหล่านี้จะนำระบบดิจิตอลเพย์เมนต์เข้ามาใช้ในการทำธุรกรรมการเงินแทนเงินสด โดยประชาชนจะใช้เพียงสมาร์ทโฟนเป็นอุปกรณ์ในการจ่ายเงินซื้อสินค้าและบริการตามร้านค้าต่างๆ จ่ายค่ารถเมล์และค่าทางด่วน นอกจากนี้ การจ่ายเงินบำนาญและสวัสดิการต่างๆ ของรัฐก็จะดำเนินการผ่านระบบดิจิตอลด้วยเช่นกัน

จีนนับเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความก้าวหน้าในการใช้ระบบการชำระเงินผ่านอุปกรณ์โมบายอย่างแพร่หลายและกำลังเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยข้อมูลจากบริษัทวิจัย ฟอร์เรสเตอร์ รีเสิร์ช ระบุว่า ในปีที่ผ่านมามูลค่าการทำธุรกรรมผ่านโมบายเพย์เมนต์ในจีนเพิ่มขึ้น 3 เท่าจากปี 2558 เป็น 38 ล้านล้านหยวน หรือ 5.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งเป็นมูลค่าเกือบ 50 เท่าของการใช้งานโมบายเพย์เมนต์ในสหรัฐฯ ซึ่งอยู่ที่เพียง 1.12 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

ตลาดโมบายเพย์เมนต์ของจีนมีบริการอาลีเพย์ ของแอนท์ ไฟแนนเชียล ครอบครองตลาดมาตั้งแต่เปิดให้บริการในปี 2552 ก่อนที่ในช่วง 2-3 ที่ผ่านมาจะถูกบริการวีแชตเพย์ (หรือเทนเพย์) ของบริษัทเทนเซนต์ เจ้าของแอพพลิเคชันแชตชื่อดัง วีแชต เข้ามาแย่งชิงส่วนแบ่งตลาด โดยปัจจุบันบริการของผู้เล่นรายใหญ่ทั้ง 2 รายนี้ครองส่วนแบ่งตลาดรวมกันกว่า 90% ทำให้เป็นงานยากสำหรับผู้เล่นจากต่างชาติอย่างแอปเปิลเพย์ ในการเข้ามารุกตลาดโมบายเพย์เมนต์ในจีน

แอนท์ ไฟแนนเชียลกล่าวไว้เมื่อต้นปีนี้ว่า ตั้งเป้าที่จะผลักดันให้จีนกลายเป็นสังคมไร้เงินสดได้ภายใน 5 ปี โดยเมืองหางโจว บ้านของอาลีบาบา ได้กลายมาเป็นเมืองไร้เงินสดที่ใหญ่ที่สุดในโลก

เฉิง เหลียน นักวิชาการด้านสังคมศาสตร์จากไชน่า อะคาเดมี กล่าวว่า เหตุผลที่บริการโมบายเพย์เมนต์กลายมาเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็วในจีน เนื่องจากวัฒนธรรมของชาวจีนที่ไม่นิยมการใช้บัตรเครดิตเพราะไม่ต้องการเป็นหนี้ ขณะที่ระบบของโมบายเพย์เมนต์ผูกติดกับบัตรเดบิต นอกจากนี้ การทำธุรกรรมผ่านสมาร์ทโฟนซึ่งใช้เครือข่ายโทรศัพท์มือถือ ก็ทำให้ไม่ต้องใช้งานผ่านเครือข่ายของระบบบัตรเครดิตที่มักจะไม่มีเสถียรภาพ

อย่างไรก็ตาม ยังมีอุปสรรคบางประการในการผลักดันจีนไปสู่สังคมไร้เงินสดอย่างเต็มรูปแบบ ปัจจุบันการใช้บริการโมบายเพย์เมนต์กระจุกตัวอยู่เพียงในภาคธุรกิจและเมืองใหญ่ๆ ที่มีความเจริญทางเศรษฐกิจ แต่การพัฒนาทางเศรษฐกิจในจีนยังมีความแตกต่างกันมากระหว่างเมืองใหญ่และเมืองระดับรองลงไป ดังนั้นรูปแบบธุรกิจที่ประสบความสำเร็จในเมืองใหญ่ไม่สามารถนำไปใช้ได้กับเมืองขนาดเล็ก

นอกจากนี้ ความคิดของผู้สูงอายุจำนวนหนึ่งยังเชื่อว่าการเก็บเงินไว้กับตัวปลอดภัยกว่านำไปฝากธนาคาร ซึ่งจะเป็นอีกหนึ่งอุปสรรคต่อการเติบโตของโมบายเพย์เมนต์ และแม้จะเชื่อกันว่าสังคมไร้เงินสดช่วยกำจัดอาชญากรรมการลักขโมยและปลอมแปลงธนบัตร แต่ก็นำมาซึ่งอาชญากรรมในรูปแบบที่ไฮเทคขึ้น

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 37 ฉบับที่ 3,277 วันที่ 9 - 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2560