องค์กรผู้ดูแลเกาะคาตาลินาในแคลิฟอร์เนีย ใช้เวลาหลายสิบปีในโครงการจำกัดประชากรควายป่าไบซัน ที่เป็นทั้งสัญลักษณ์ของเกาะและสายพันธุ์ต่างถิ่นในเวลาเดียวกัน จนตอนนี้กำลังจะเหลือเพียงลูกไบซันตัวสุดท้ายของเกาะแล้ว
ควายป่ามาได้ยังไง
ย้อนกลับไปเมื่อราว 100 ปีก่อน ฝูงควายป่าไบซันประมาณ 14 ตัว ได้ถูกนำเข้ามาสู่แคลิฟอร์เนียจากพื้นที่ห่างไกล และนำขึ้นเรือเพื่อไปยังเกาะคาตาลินา ด้วยเหตุผลเพื่อใช้ในการถ่ายทำภาพยนตร์ ก่อนที่พวกมันจะถูกปล่อยทิ้งให้หากินอยู่บนเกาะนับตั้งแต่นั้น
ต่อมาพวกมันได้ขยายพันธุ์และเพิ่มจำนวนประชากรอย่างรวดเร็ว จากหลักสิบเป็นหลักร้อย โดยคาดว่าประชากรไซันที่เคยนับได้สูงสุดอยู่ที่ราว 520 ตัว เดินเพ่นพ่านอยู่ทั่วเกาะที่มีเนื้อที่ราวๆ 35 x 12 กิโลเมตรเท่านั้น
ด้วยจำนวนที่เต็มเกาะจนหันไปทางไหนก็เจอ ได้ทำให้ควายป่าไบซันถูกยกให้เป็นสัญลักษณ์เกาะแห่งนี้ ทั้งยังเป็นจุดขายหลักสำหรับนักท่องเที่ยวจำนวนมากที่ตั้งใจมาจิบเครื่องดื่ม ชิมเบอร์เกอร์ควายป่า และเข้าร่วมทวร์สำรวจธรรมชาติ เพื่อเฝ้าดูวิถีชีวิตของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหนัก 2,000 ปอนด์เหล่านี้ ทั้งยังมีสติกเกอร์ควายป่า แก้ว และหมวกที่วางขายในร้านค้าที่ระลึก ซึ่งได้รับความนิยมอย่างมาก จนมีนักท่องเที่ยวเดินทางมาเยือนมากกว่า 4 ล้านคนต่อปี
ไม่ได้ไปต่อ เพราะเป็นสัตว์ต่างถิ่น
แม้จะได้รับความนิยมมากแค่ไหน แต่ความเป็นสัตว์ต่างถิ่นของควายป่าไบซันยังคงเป็นปัญหาต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาว การดำรงอยู่ของพวกมันคุกคามระบบนิเวศของเกาะแห่งนี้ เนื่องจากพวกมันเป็นสัตว์กินพืชขนาดใหญ่ ที่ต้องใช้เวลากินอาหารกว่า 11 ชั่วโมงต่อวันเพื่อเติมเต็มความหิวโหย ทำให้สัตว์กินพืชขนาดเล็กและพืชพื้นเมืองของเกาะได้รับความเสียหาย
เมื่อรับรู้ถึงปัญหานี้ องค์กรอนุรักษ์เกาะคาตาลินา ในฐานะตัวแทนเจ้าของและผู้ดูแลเกาะ จึงเริ่มความพยายามที่จะลดจำนวนไบซันบนเกาะมาตั้งแต่ปี 1970 เพื่อการควบคุมดูแลได้ง่ายขึ้น และตามมาด้วยโครงการฉีดวัคซีนคุมกำเนิดให้กับไบซันตัวเมียตั้งแต่ปี 2009 โดยหวังให้มีจำนวนควายป่าคงที่ราวๆ 150 ตัว
แต่ดูเหมือนโครงการดังกล่าวจะแสดงผลลัพท์เกินกว่าที่คาดคิด พวกมันไม่มีการสืบพันธุ์อีกต่อไป ทำให้หลังจากลูกไบซันตัวสุดท้ายคลอดออกมาในปี 2013 ก็เหลือจำนวนควายป่าไบซันราว 80 ตัวเท่านั้น และเมื่อวัดจากอายุไขของไบซันบนเกาะที่ยืนยาวกว่าไบซันทั่วไปราวๆ 40 ปี ก็คาดการณ์ได้ว่าทั้งชาวเกาะและนักท่องเที่ยวจะมีโอกาสได้พบเจอสัญลักษณ์ของเกาะคาตาโลนาชนิดนี้ ไปอีกราวๆ 30 ปีเท่านั้น
ก่อนหน้านี้เคยมีความคิดที่จะส่งควายป่าไบซันบางส่วนกลับคืนสู่ถิ่นกำเนิดในพื้นที่ของชนเผ่าท้องถิ่นในเซาท์ดาโกตา ซึ่งจำนวนควายป่าไบซันในบริเวณนั้นก็ใกล้สูญพันธุ์เต็มที แต่การเคลื่อนย้ายดังกล่าวถูกยับยั้งเอาไว้โดยนักชีววิทยาที่มองว่าควายป่าไบซันจากเกาะคาตาลินาไม่ใช่สายพันธุ์ไบซันบริสุทธิ์อีกต่อไป และการปล่อยให้พวกมันมีโอกาสผสมพันธุ์กันอาจนำความเสียหายมาสู่ธรรมชาติมากกว่าเดิม