SHORT CUT
ส่องเทคโนโลยี จาก อวกาศ ช่วยตรวจสอบ เช็กฝุ่น PM 2.5 พร้อมแนวทางบรรเทา - แก้ไข เพื่อให้คนไทยไม่ต้องจมทุกข์กับฤดูฝุ่นที่เกิดขึ้น
ประเทศไทยเข้าสู่ฤดูฝุ่นอย่างเป็นทางการแล้ว เรื่องปัญหาฝุ่น PM 2.5 ไม่ใช่เรื่องที่มองข้ามได้อีกต่อไป เพราะ อากาศสะอาดนั้นเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชนทุกคน
เชื่อว่า ณ เวลานี้หลายฝ่ายมีความพยายามแก้ปัญหาเหล่านี้อยู่ ไม่ว่าจะด้วย เครื่องมือใดๆก็ตาม หลายหน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องให้ความสำคัญกับการติดตามและหาแนวทางการแก้ไขปัญหาร่วมกัน ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ที่ต้องการดึงศักยภาพจากเทคโนโลยีจากอวกาศมาแก้ปัญหา
เทคโนโลยีอวกาศมีบทบาทสำคัญในการตรวจสอบและแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 โดยมีรายละเอียดดังนี้ :
• หน่วยงานต่างๆ เช่น GISTDA ใช้เทคโนโลยีอวกาศ เช่น ดาวเทียมและระบบ Remote Sensing เพื่อตรวจสอบฝุ่น PM2.5 อย่างต่อเนื่องตลอด 24 ชั่วโมง
• ดาวเทียมหลายดวงถูกนำมาใช้ในการตรวจวัดค่าฝุ่น เช่น ดาวเทียม Himawari-8 ซึ่งบันทึกข้อมูลทุก 10 นาที ครอบคลุมพื้นที่ในทวีปเอเชียและแปซิฟิก นอกจากนี้ยังมีระบบ MODIS และ VIIRS ที่ตรวจวัดค่าฝุ่นผ่านแสงสะท้อนในชั้นบรรยากาศ
• ดาวเทียม Sentinel-5P ใช้เครื่องมือ Tropomi ในการวัดมลพิษทางอากาศอย่างละเอียด เช่น PM2.5, ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และไนโตรเจนไดออกไซด์ เพื่อสนับสนุนการเฝ้าระวังคุณภาพอากาศในระดับโลก
• ระบบ GEMS บนดาวเทียม KOMPSAT-2B ติดตามค่าฝุ่นและก๊าซในชั้นบรรยากาศ พร้อมทั้งสอบเทียบข้อมูลกับเซนเซอร์ภาคพื้นดินเพื่อความน่าเชื่อถือและความถูกต้อง
• ข้อมูลจากดาวเทียมถูกนำมาใช้ในการวิเคราะห์การกระจายตัวของฝุ่นในทุกระดับพื้นที่ ทั้งระดับประเทศ จังหวัด อำเภอ ตำบล และตำแหน่งปัจจุบันของผู้ใช้งาน
• มีการใช้แบบจำลอง WRF และ เทคโนโลยี AI/ML เช่น Random Forest Model เพื่อพัฒนาแอปพลิเคชัน “เช็คฝุ่น” ซึ่งช่วยเพิ่มความแม่นยำในการติดตามค่าฝุ่นแบบเรียลไทม์
• แอปพลิเคชัน "เช็คฝุ่น" พัฒนาโดย GISTDA และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทำงานโดยใช้ข้อมูลจากดาวเทียมมาคำนวณค่าเฉลี่ยของฝุ่นทั่วประเทศและแยกย่อยได้เป็นพื้นที่แบบเรียลไทม์
• แอปนี้แสดงค่าฝุ่น PM2.5 แบบเรียลไทม์ พร้อมระบุวันเวลา สถานที่ตามพิกัดดาวเทียม และระดับสภาพอากาศ นอกจากนี้ยังมีฟีเจอร์อื่นๆ เช่น ปริมาณฝุ่นย้อนหลัง 24 ชั่วโมง, แผนที่ฝุ่นละออง และค่าเฉลี่ยฝุ่นละอองภายในจังหวัด
• การใช้นโยบายที่อ้างอิงข้อมูลที่แม่นยำ: ข้อมูลจากดาวเทียมช่วยสนับสนุนการทำงานของรัฐบาลในการกำหนดนโยบาย เช่น การกำหนดเขตควบคุมมลพิษและการออกประกาศแจ้งเตือนพื้นที่เสี่ยง
• การพัฒนาระบบแจ้งเตือนล่วงหน้า: มีการพัฒนาระบบแจ้งเตือนผ่านแอปพลิเคชันสมาร์ตโฟนที่เชื่อมต่อข้อมูลอวกาศ เพื่อแจ้งเตือนประชาชนเมื่อค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน
•การระบุแหล่งกำเนิดฝุ่น: ข้อมูลอวกาศถูกใช้ในการระบุแหล่งกำเนิดฝุ่น เช่น การเผาในที่โล่ง เพื่อติดตั้งเทคโนโลยีลดมลพิษอย่างตรงจุด
• ความร่วมมือระดับนานาชาติ: มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างประเทศผ่านองค์กร เช่น UNEP เพื่อแก้ปัญหามลพิษข้ามพรมแดน
เทคโนโลยีอวกาศเป็นเครื่องมือสำคัญในการตรวจสอบ ติดตาม และแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 โดยการให้ข้อมูลที่แม่นยำและทันเวลา ซึ่งนำไปสู่การวางแผนนโยบายที่มีประสิทธิภาพ การแจ้งเตือนประชาชน และการพัฒนาเทคโนโลยีลดมลพิษ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง