นักทัศนมาตร หรือ ทัศนมาตรศาสตร์ ชื่อที่ใครหลายคนไม่คุ้นเคย แท้จริงแล้วเป็นอาชีพที่มีความสำคัญทางสาธารณสุขและสุขภาพ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านดูแลดวงตา ที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก ในประเทศไทยอาชีพนี้ยังถือว่ามีน้อยเมื่อเทียบกับจำนวนประชากรในประเทศ
นักทัศนมาตร (Optometrist) มีหน้าที่ตรวจวินิจฉัยและแก้ไขปัญหาของระบบการมองเห็นด้วยวิธีการทาง
ทัศนมาตรหรือใช้อุปกรณ์ เช่น กล้องโทรทัศน์ อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ ช่วยในการตรวจวัดสายตา
โดยมีหลักการทำงาน แบ่งเป็นระบบการมองเห็นออกเป็น 3 ระบบ
1.ระบบหักเหของแสง (Refraction) 2.ระบบรับรู้ (Sensory) เป็นกระบวนการรับรู้ตั้งแต่สัญญาณภาพที่เกิดขึ้นในจอตาส่งไปถึงกระบวนการทางสมอง 3.ระบบกลไก (Motor) จะเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อตา การปรับโฟกัส การสัมพันธ์กับการทำงานของตาทั้ง 2 ข้าง ในการรักษาแนวของตาข้างซ้ายและขวาให้สอดคล้องกัน
หน้าที่ของนักทัศนมาตรจะดูว่าสายตามีระบบหักเห การรับรู้ของการมองเห็น ระบบการปรับโฟกัส ระบบกล้ามเนื้อ นั้นมีความผิดปกติหรือไม่ ซึ่งจะส่งผลไปถึงสมอง และต้องดูด้วยว่าความผิดปกติทั้งหมดนี้ไม่สัมพันธ์กับการมีโรคตา จึงต้องรู้ว่ามีโรคตาหรือโรคอื่นๆที่มีผลกับตา(เช่นเบาหวาน ความดันโลหิตสูง)
เนื้อหาที่น่าสนใจ
อาชีพที่ทำงานด้านสายตานอกจาก นักทัศนมาตร จะมี
จักษุแพทย์ (Ophthalmologist) เชี่ยวชาญในการตรวจโรคที่ดวงตาทุกส่วนไม่ว่าจะเป็น เยื่อบุตาขาว กระจกตา ความลึกของช่องหน้าลูกตา ม่านตา เลนส์ตา กล้ามเนื้อตา น้ำวุ้นลูกตา จอประสาทตา และทำการรักษาโรคทางตาด้วยวิธีการใช้ยา แสงเลเซอร์ หรือผ่าตัด รวมไปถึงการติดตามผลการรักษา สั่งขนาดของเลนซ์สำหรับประกอบแว่นตา ให้คำแนะนำในการฝึกสายตาตามความจำเป็นเพื่อรักษาสายตาและการมองเห็นให้ดีขึ้น
ช่างตัดแว่น (Optician) จะมีหน้าที่ตัดแว่นหรือเลนส์ ประกอบ/ดัด ปรับแต่งแว่น ซึ่งอาจผ่านการฝึกอบรมการวัดสายตาเบื้องต้น ช่างตัดแว่นส่วนใหญ่อาศัยประสบการณ์ที่เคยมีมาเพื่อทำการตัดและประกอบแว่น
ซึ่งทั้ง3 อาชีพ ที่เกี่ยวข้องกับดวงตา ในต่างประเทศจะเรียกว่า “3 Os” เป็นการทำงานร่วมกันเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการรักษามากที่สุด
ในประเทศไทย มีนักทัศนมาตรที่มีใบประกอบวิชาชีพจำนวน 534คน ซึ่งนับว่าน้อยมาก หากเทียบกับที่องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดว่าจะต้องมีนักมาตรอย่างน้อย 1 คน ต่อประชากร 6,000-10,000 คน ดังนั้นประเทศไทยจึงควรมีนักทัศนมาตรอย่างน้อย 6,500 คน ปัจจุบัน ไทยมีจักษุแพทย์ จำนวนประมาณ 1,300 คน และช่างแว่นจำนวนประมาณ 10,000 คน โดยที่เงินเดือนของนักทัศนมาตร จะอยู่ที่ประมาณ 40,000 – 60,000 บาท ขึ้นอยู่สถานทิ่ และประสบการณ์การทำงานของแต่ละคน
นักทัศนมาตร ต้องต้องจบหลักสูตรทัศนมาตรศาสตร์บัณฑิตระดับปริญญาตรีถึง6ปี จากสถาบันอุดมศึกษาที่ได้รับการรับรองจากกรมสนับสนุนบริการสุขภาพเท่านั้น ต้องสอบใบประกอบอาชีพโรคศิลป่ะที่เรียกว่าหนังสืออนุญาตให้ทำการประกอบโรคศิลป่ะโดยอาสัยทัศนมาตรศาสตร์ จากกระทรวงสาธารณสุข รวมทั้งต้อง เข้ารับการอบรมสัมมนาเพื่อต่อหนังสืออนุญาตทุก 2 ปี โดยที่ประเทศไทย มีมหาวิทยาลัยที่ได้รับการรับรองหลักสูตรนี้ีรวม 4 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยรามคำแหง, มหาวิทยาลัยรังสิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร และล่าสุด วิทยาลัยแพทย์ศาสตร์นานาชาติจุฬาภรณ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ที่เปิดรับนักศึกษารุ่นที่ 1 หลักสูตรทัศนมาตรศาสตร์บัณฑิตหลักสูตรนานาชาติ