อดีตของภูเขาไฟตองกาที่ก่อกำเนิดเกาะใหม่

16 Jan 2022

ชวนรู้จักภูเขาไฟตองกาและการระเบิดครั้งล่าสุด ก่อให้เกิดความเสียหายจากสึนามิขนาดย่อมในพื้นที่ชายฝั่งของวงแหวนแห่งไฟ เรามาดูกันว่าเกิดอะไรขึ้น และเมื่อก่อนมันเป็นอย่างไร

จากเหตุการณ์การปะทุล่าสุดของภูเขาไฟตองกา ฮังกา เมื่อวันที่ 15 ม.ค. 2565 ในบริเวณแถบมหาสมุทรแปซิฟิก เหนือนิวซีแลนด์และใกล้เคียงกับฮาวาย ทำให้เกิดคลื่นสึนามิขนาดย่อม Springnews จึงชวนมาทำความรู้จักภูเขาไฟตองกา และสรุปเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

การปะทุของภูเขาไฟเริ่มมีมาตั้งแต่ 29 ธันวาคม 2564 จนถึง 4 มกราคม 2565 และชะลอตัวการปะทุลง แต่ก็กลับมาปะทุระเบิดอีกครั้งวันที่ 15 ม.ค.เมื่อเวลา 04.10 (GMT) พร้อมกับควันขี้เถ้าที่พวยพุ่งออกมาสูงเกิน 15 กิโลเมตร รัศมีเกิน 2560 กม.

ทำให้เกิดคลื่นสึนามิอ่อนๆในออสเตรเลีย 1.2 เมตร ในญี่ปุ่น 1-3 เมตร สหรัฐฯ 80 ซ.ม. เป็นต้น

หลายประเทศใกล้เคียงมีการเตือนภัยล่าช้า และบางพื้นที่ไม่มีการเตือนภัยเลย อย่างเช่น เปรู มีรายงานคลื่นสึนามิเข้าซัดชายฝั่งกระทันหัน ทำให้มีผู้เสียชีวิต 2 ราย ซึ่งเปรูอยู่ห่างจากตองกา ฮังกาประมาณ 10,000 กิโลเมตร

แต่คลื่นสึนามิเหล่านี้ ทางกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยได้ประกาศว่า ไม่มีผลกระทบถึงประเทศไทย

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ครั้งนี้ถือว่าเป็นอันตรายพอสมควรสำหรับผู้ที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียง ศูนย์เตือนภัยสึนามิในมหาสมุทรแปซิฟิกในโฮโนลูลูกล่าวว่า จะยังคงระดับการแจ้งเตือนและข้อบังคับไว้ก่อนเพื่อดูสถาการณ์สำหรับชายฝั่งแปซิฟิกของสหรัฐฯ และแคนาดาในแปซิฟิก

ภูเขาไฟตองกา อดีตเคยปะทุและเกิดเป็นเกาะเล็กๆขึ้น และสร้างเกาะใหม่ใต้น้ำ เมื่อปี 2014-2015

ประวัติของภูเขาไฟตองกา

การปะทุใต้น้ำเริ่มขึ้นในวันที่ 19 ธันวาคม 2014 และสิ้นสุดในวันที่ 28 มกราคม 2015 กลายเป็นแอ่งเกาะเล็กๆ 2 เกาะที่รู้จักกันในชื่อ Hunga Tonga และ Hunga Ha’apai แต่ก่อนหน้านั้นมี 3 เกาะ แต่ภายหลังได้เชื่อมต่อเข้าด้วยกันกับ Hunga Ha’apai จนได้พื้นผิวดินใหม่มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.5 ถึง 2 กม.

จะเห็นได้ว่า จุดการปะทุจะอยู่ระหว่าง 2 เกาะ พอเกิดการระเบิดจะทำให้ ทั้ง 2 เกาะมารวมกันเป็นหนึ่ง

ตามตำแหน่งจากภาพดาวเทียมแล้วจะเห็นว่า จุดปะทุจะอยู่ห่างออกไปจากเกาะทั้ง 2 เป็นในน้ำ แต่พอเกิดการปะทุก็ทำให้ทั้ง 2 เกาะเข้ามารวมกันเป็นหนึ่ง และชื่อใหม่ว่า Hunga Tonga-Hunga Ha'apai

การระเบิดของภูเขาไฟทำให้ระบบนิเวศบริเวณใกล้เคียงต้องเริ่มต้นใหม่ ในช่วงที่ระเบิดนั้น แนวทางของน้ำใกล้เคียงเปลี่ยนสีอย่างเห็นได้ชัด เป็นสีเข้มขึ้น การระเบิดแต่ละครั้งของตองกา จะทำให้แผ่นดินเริ่มโผล่ขึ้นมาเหนือน้ำ

ภาพถ่ายดาวเทียม CNES Pléiades ถ่ายเมื่อวันที่ 19 มกราคม 2015 Ejecta จากปล่องใหม่เชื่อมต่อกับด้าน E ของ Hunga Ha

จากในอดีตที่พื้นที่ตรงนี้ไม่มีอะไรเลย มีเพียงแค่ภูเขาไฟใต้น้ำเล็กๆรอการปะทุ และก็ปะทุขึ้นมาเรื่อยๆในแต่ละปี ทำให้ล่าสุดกลายเป็นเกาะแห่งใหม่ ที่ไม่มีมนุษย์อยู่อาศัย แต่เป็นที่พักพิงแหล่งใหม่ของระบบนิเวศทางธรรมชาติ โดยเฉพาะนก ที่เข้ามาหากินและทำรัง

เมื่อวันที่ 13 มีนาคม 2015 Luntz (2015) รายงานว่า เมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2015 GP Orbassano และชาวตองกาอีกสองคนลงจอดบนชายหาดหนึ่งในสามแห่งของดินแดนใหม่ กับลูกชายของเขา เขาปีนขึ้นไปบนจุดสูงสุดของปล่องภูเขาไฟของเกาะ ซึ่งสูงประมาณ 250 เมตร ตามรายงานของ Luntz (2015) กระทรวงที่ดินและทรัพยากรธรรมชาติของตองกากล่าวว่าเกาะที่สร้างขึ้นใหม่นี้มีความยาว 1.3 กม. และกว้าง 800 ม.

เถ้าถ่านและพื้นผิวหินนั้นเดินยากเพราะช่องที่ถูกตัด มีนกทะเลหลายพันตัว หลายชนิด วางไข่บนเกาะ

นกวางไข่เกลื่อนเกาะ เพราะยังไม่มีนักล่าอื่นๆอาศัยอยู่บนเกาะ