ทำความรู้จัก ความหมาย อาชญากรสงคราม ? ในอดีตเคยมีใครโดนลงโทษไหม

ประเด็นสงครามรัสเซีย - ยูเครน ยังคงเป็นประเด็นที่ทั่วโลกต่างจับตามองและให้ความสนใจ เพราะมันส่งผลกระทบรอบด้านในทุกๆมิติ และนอกจากนี้ยังมี สงครามวาทกรรมการพูดถึงกันระหว่าง โจ ไบเดน ผู้นำสหรัฐฯ และ วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย โดยในช่วงที่ผ่านมา โจ ไบเดน เพิ่งจะ เปิดปากพูดครั้งแรกว่า วลาดิมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย เป็นอาชญากรสงคราม หรือ War criminal  ซึ่งจากถ้อยคำเหล่านี้ น่าจะทำให้ สถานการณ์การเมืองโลก ในช่วงนี้ตึงเครียดขึ้นแน่นอน

เท่านั้นยังไม่พอ โจ ไบเดน เพิ่งเพิ่มเติมเชื้อเพลิงในกองไฟแห่งความขัดแย้ง สงครามรัสเซีย - ยูเครน เพราะเขาเพิ่งใช้คำว่า ปูติน เป็น "อันธพาล" ระหว่างในงานรับประทานอาหารที่รัฐสภาเนื่องในวันเซนต์ แพทริกด้วย 

แต่ในขณะเดียวกันทาง ทำเนียบเครมลินของรัสเซีย ก็ได้ออกมาโต้ตอบคำพูดของโจ ไบเดนด้วย  ดังนั้น คำว่า อาชญากรสงคราม หรือ War criminal จึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจมากๆ  และมีหลากหลายแง่มุมที่น่าติดตามประวัติศาสตร์ของคำคำนี้
.

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• รู้จัก เพิร์ลฮาร์เบอร์ จากภาพยนตร์ เมื่อ เซเลนสกี พูดให้โลกเห็นความรุนแรง

• ประวัติประธานาธิบดียูเครน โวโลดีมีร์ เซเลนสกี : นักแสดงตลก สู่ผู้นำยามวิกฤต

• นักวิ่งวาดรูปด้วยเส้นทาง GPS วิ่งเป็นรูป ทานตะวัน ต้านสงครามรัสเซีย - ยูเครน

• ใครคืออาชญากรรมสงคราม War criminal 
.
The guardian สื่อมวลชนอังกฤษได้ลงบทความเกี่ยวกับคำว่า อาชญากรรมสงคราม  โดยได้ให้ความหมายว่า บุคคลที่ละเมิดกฎเกณฑ์ของทั้งโลก ซึ่งว่าด้วยกฎหมายความขัดแย้งทางอาวุธ รวมถึงพฤติกรรมของประเทศต่าง ๆ ในยามสงคราม  กฎเหล่านี้ได้รับการแก้ไขและขยายการใช้ออกไปในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา โดยยึดจากอนุสัญญาเจนีวาในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และเพิ่มเติมระเบียบการในภายหลัง

กฎนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อปกป้องผู้คนที่ไม่ได้มีส่วนร่วมในการต่อสู้ และผู้ที่ไม่สามารถต่อสู้ได้อีกต่อไป รวมถึงพลเรือน เช่น แพทย์และพยาบาล กองทหารที่บาดเจ็บ และเชลยศึก 

สนธิสัญญาและระเบียบการระบุว่า ใครบ้างที่สามารถตกเป็นเป้าหมายได้ และเป็นเหยื่อจากอาวุธอะไร เนื่องจากอาวุธบางชนิดเป็นสิ่งต้องห้าม ทั้งสารเคมีหรือสารชีวภาพการกระทำที่เข้าข่ายอาชญากรสงคราม
 

• การกระทำใดเป็น อาชญากรรมสงคราม War criminal 
.
กับคำถามที่ว่า การกระทำแบบใดที่จะเข้าข่าย เป็นอาชญากรรมสงครามบ้าง The guardian ระบุไว้ว่า  การละเมิดกฎอนุสัญญาการก่ออาชญากรรมสงครามอย่างร้ายแรง มีทั้งการฆ่าโดยจงใจ การทำลายล้างในวงกว้าง และการจัดสรรทรัพย์สินที่ไม่สมเหตุสมผลโดยความจำเป็นทางทหาร รวมถึงการจงใจมุ่งเป้าไปที่พลเรือน ใช้กำลังพลที่ไม่สมส่วนกัน ใช้โล่มนุษย์ และจับตัวประกัน
.
ดังนั้น ในกรณีของวลาดิเมียร์ ปูติน ผู้นำของรัสเซียในการบุกสงครามรัสเซีย - ยูเครน  ภาพของเขาในฐานะอาชญากรสงครามคือการฉีกกฎหมายที่เป็นที่ยอมรับทั่วโลก ในฐานะผู้รับผิดชอบในการบังคับบัญชา เพราะหากผู้บังคับบัญชาสั่ง มีส่วนรู้เห็น หรืออยู่ในฐานะที่รู้เกี่ยวกับอาชญากรรมและไม่ได้ดำเนินการใด ๆ เพื่อป้องกัน พวกเขาจะต้องรับผิดตามกฎหมาย
.
• วิธีตัดสินคดีอาญชากรรมสงคราม
.
ทั้งนี้ มีการแบ่งเป็น 4 วิธีในการตัดสินเรื่องคดีอาชกรรมสงคราม ในเคสของสงครามรัสเซีย - ยูเครน คือ 1. ศาลอาญาระหว่างประเทศ 2. สหประชาชาติอาจส่งปูตินไปขึ้นดำเนินการในศาลอาชญากรรมสงครามระหว่างประเทศ 3. สร้างศาลหรือศาลยุติธรรมเพื่อพิจารณาคดีกับปูตินโดยเฉพาะ 4. บางประเทศมีกฎหมายของตนเองในการดำเนินคดีกับอาชญากรสงคราม อาทิ ประเทศเยอรมนี 

• ผู้นำประเทศคนใดบ้าง ที่ถูกตัดสินเป็นอาชญากรสงคราม ? 
.
ตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ศาลในเนิร์นแบร์ก (เยอรมนี) และโตเกียว (ญี่ปุ่น)  ไปจนถึงศาลเฉพาะกิจ เมื่อเร็ว ๆ นี้ มีผู้นำระดับสูงถูกดำเนินคดีจากการกระทำของพวกเขาในประเทศต่าง ๆ รวมถึงบอสเนีย กัมพูชา และรวันดา
.
ส่วนในยุค 1990s มีอดีตผู้นำยูโกสลาเวีย อย่าง สโลโบดัน มิโลเซวิช  ถูกศาลสหประชาชาติ สั่งดำเนินคดีในกรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ โทษฐานยุยงให้เกิดความขัดแย้งนองเลือด ในขณะที่ยูโกสลาเวียล่มสลายในช่วงต้นยุค 1990s เขาเสียชีวิตในห้องขังก่อนที่ศาลจะตัดสินได้ ส่งผลให้พันธมิตรชาวเซอร์เบียบอสเนียของเขาอย่าง ราโดแวน คาราดซิก และผู้นำกองทัพบอสเนียเซิร์บ รัตโค มลาดิก. ถูกดำเนินคดี และขณะนี้ทั้งคู่ก็กำลังรับโทษจำคุกตลอดชีวิตอยู่

นอกจากนี้ เมื่อปี 2012 ยังมี ผู้นำประเทศอย่าง ชาร์ลส์ เทย์เลอร์ อดีตประธานาธิบดีไลบีเรีย  ซึ่งปัจจุบันอายุ 73 ปีแล้ว  ถูกตัดสินจำคุก 50 ปี จากความผิดฐานสนับสนุนการคุกคามประเทศเพื่อนบ้าน นั่นคือประเทศเซียร์ร่า ลีโอน ในช่วงปี 1991–2002

ขณะที่ อดีตผู้นำเผด็จการ ประเทศ ชาด ประเทศในทวีปแอฟฟริกา อีดริส เดบี ซึ่งเสียชีวิตเมื่อ 2021  เป็นอดีตผู้นำคนแรกที่ถูกศาลแอฟริกันตัดสินลงโทษในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ เขาถูกตัดสินจำคุกตลอดชีวิต