กฎหมายความมั่นคง จีนเริ่มใช้กับฮ่องกงโดยที่ไม่เปิดรายละเอียดสู่สาธารณะ

02 Jul 2020

จีนเริ่มใช้ กฎหมายความมั่นคง ฉบับใหม่ ที่ผ่านร่างไปเมื่อเช้าวันอังคารที่ผ่านมา มีผลโดยตรงกับฮ่องกง โดยที่ยังไม่ได้เปิดเผยรายละเอียดของข้อกฎหมายสู่สาธารณะ

รัฐบาลจีนผ่านกฎหมายที่จะกระทบโดยตรงต่อ กฎหมายความมั่นคง ของฮ่องกงเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา เป็นกฎหมายที่สำนักข่าวซินหัวของจีนเคยรายงานว่า จะบัญญัติให้ความพยายามแบ่งแยกดินแดน ความพยายามบ่อนทำลายโค่นล้มรัฐบาล การก่อการร้าย และการสมรู้ร่วมคิดกับต่างประเทศหรือองค์กรภายนอกที่เป็นภัยต่อความมั่นคงแห่งชาติ เป็นข้อหาอาชญากรรม

สำนักข่าวซีเอ็นเอ็นรายงานว่า ร่างกฎหมายฉบับดังกล่าว ผ่านการเห็นชอบรัฐบาลจีนโดยไม่มีการหารือกับรัฐบาลหรือฝ่ายนิติบัญญัตของฮ่องกง ยังไม่มีการเผยแพร่สู่สาธารณชน ซึ่งหมายความว่าคนส่วนใหญ่ในฮ่องกง ยังไม่รู้รายละเอียดข้อมูลที่จะมีผลกับกฎหมายความมั่นคงฮ่องกง

ก่อนหน้านี้ ชาวฮ่องกงได้ออกมาชุมนุมหลายครั้งเพื่อต่อต้านกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดนที่มีการพิจารณาในสภาฮ่องกง จนผู้นำเกาะฮ่องกงต้องออกมาประกาศว่าได้หยุดขั้นตอนผ่านกฎหมายดังกล่าวแล้ว

กฎหมายความมั่นคง

กฎหมายฉบับนี้ ได้ทำให้ชาวฮ่องกงออกมาประท้วงเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา หลังมีการประกาศระหว่างการประชุมสภาประจำปีของจีน ว่ากำลังจะมีการเสนอกฎหมายฉบับนี้

สำนักข่าวซินหัวได้เคยรายงานว่า ร่างกฎหมายฉบับนี้ระบุว่า “เมื่อพิจารณาสถานการณ์ของฮ่องกงในปัจจุบัน ควรมีการดำเนินการในระดับรัฐเพื่อจัดทำและปรับปรุงระบบกฎหมายและกลไกการบังคับใช้ในฮ่องกง เพื่อธำรงไว้ซึ่งความมั่นคงของชาติ และเปลี่ยนแปลงสถานะ ‘ไร้การป้องกัน’ ที่มีมายาวนานในด้านความมั่นคงของประเทศ”

ผู้นำเกาะฮ่องกง แครี่ หลำ ถูกนักข่าวซักถามระหว่างการแถลงข่าวประจำสัปดาห์เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา เธอกลับต่อว่า เป็นเรื่อง “ไม่เหมาะสมสำหรับฉันที่จะแสดงความเห็น” แต่ไม่กี่ชั่วโมงหลังจากนั้น หลำได้โพสต์วิดีโอคลิปที่เธอได้ไปพูดต่อหน้าคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนสหประชาชาติ ระบุว่า กฎหมายฉบับนี้จะนำเสถียรภาพและความเจริญรุ่งเรืองกลับมาสู่ฮ่องกง

บังคับใช้แล้วตั้งแต่ 30 มิถุนายน

สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า “กฎหมายแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีนว่าด้วยการคุ้มครองความมั่นคงแห่งชาติในเขตพิเศษฮ่องกง (HKSAR) มีผลบังคับใช้เมื่อ 23.00 น. ของวันอังคาร (30 มิ.ย.) ตามเวลาท้องถิ่น” ซึ่งผู้บริหารสูงสุดของฮ่องกงได้ลงนามการบังคับใช้กฎหมายและเผยแพร่ลงบนกิจจานุเบกษาแล้ว

รายงานระบุว่า กฎหมายฉบับนี้จะมุ่งเป้าไปยังผู้กระทำผิดกลุ่มเล็กๆ เท่านั้น โดยจะปกป้องชีวิต ทรัพย์สิน สิทธิขั้นพื้นฐานตามกฎหมาย และเสรีภาพของประชาชนชาวฮ่องกงส่วนใหญ่ และชาวฮ่องกงสามารถใช้สิทธิตามกฎหมายได้โดยไม่ต้องกังวล

สำนักข่าวบีบีซีรายงานว่า เพียงไม่กี่ชั่วโมงหลังการบังคับใช้ ตำรวจฮ่องกงก็ได้จับกุมผู้กระทำผิดภายใต้กฎหมายใหม่ มีถึงราว 360 คนที่ถูกจับกุมขณะรวมตัวกันประท้วงโดยไม่ได้รับอนุญาต และมีที่ถูกจับกุมเพราะถือธงสนับสนุนการแยกตัวเป็นอิสระ

สำนักข่าวบีบีซีรายงานอีกว่า ภายใต้กฎหมายใหม่นี้ การสร้างความเกลียดชังรัฐบาลจีนละรัฐบาลฮ่องกง ถือว่ามีความผิด และการทำให้ขนส่งสาธารณะเสียหายก็จะนับเป็นการก่อการร้าย ซึ่งการทำลายทรัพย์สินราชการเกิดขึ้นมากมายในช่วงการประท้วงต่อต้านรัฐบาลปีที่ผ่านมา

ฝ่ายตรงข้ามรัฐบาล

นักเคลื่อนไหว โจชัว หว่อง ได้ประกาศลาออกจากพรรคการเมือง Demosisto ที่เขาก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2016 แต่ระบุว่าจะยังเดินหน้ารณรงค์การแบ่งแยกดินแดน หลังจากนั้น แกนนำพรรคคนอื่นๆ คือ นาธาน ลอว์ และ แอกเนส ชอว์ ก็ลาออกจากพรรคเช่นกัน และแกนนำพรรคที่เหลือจึงประกาศหยุดทำการพรรค

การเคลื่อนไหวเรื่องแบ่งแยกดินแดน และเรียกร้องประชาธิปไตย กลายเป็นเรื่องผิดกฎหมายภายใต้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ นอกจากนี้ แกนนำทั้งสามคน หว่อง ลอว์ และชอว์ ต่างพยายามขอความสนับสนุนจากประชาคมโลกให้กดดันรัฐบาลจีนเรื่องฮ่องกงด้วย ซึ่งอาจถูกนับว่าเป็นข้อหา “สมรู้ร่วมคิดกับต่างประเทศหรือองค์กรภายนอกที่เป็นภัยต่อความมั่นคงแห่งชาติ”

สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ก่อนกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่จะผ่านสภา เวนย์ ชาน จากสหภาพอิสรภาพฮ่องกง ได้โพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊ก ระบุว่าเขาได้หนีการประกันตัว และหลบหนีออกมานอกฮ่องกงแล้ว เขาถูกตั้งข้อหาที่เกี่ยวเนื่องกับการประท้วงต่อต้านรัฐบาลปีที่แล้ว

陳家駒 Wayne Chan Ka Kui
致香港人：切勿忘記，我們獨立的夢想...

“หลัง กฎหมายความมั่นคง แห่งชาติผ่าน เราคาดได้ว่าบุคคลทางการเมืองกลุ่มใหญ่จะถูกจับกุม และอาจถูกจองจำโดยไม่ได้รับการประกันตัว” ส่วนหนึ่งของข้อความบนเฟซบุ๊ก

ความเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้อย่างเป็นรูปธรรมอีกอย่าง คือข่าวรายงานโดยสำนักข่าวซีเอ็นเอ็น ว่าร้านค้าและธุรกิจต่างๆที่เคยแสดงความสนับสนุนกลุ่มผู้ประท้วงต่อต้านรัฐบาล ได้เริ่มปลดป้ายข้อความหรือโปสเตอร์ที่อาจนับเป็นสิ่งผิดกฎหมาย

สหรัฐฯ ประกาศคว่ำบาตร

สภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ได้อนุมัติการมาตรการคว่ำบาตร หลังจีนเริ่มบังคับใช้กฎหมายฉบับใหม่ ซึ่งเป็นกฎหมายที่หลายประเทศต่างวิพากษ์วิจารณ์ว่ากระทบอิสรภาพของชาวฮ่องกง แต่ก่อนมาตรการคว่ำบาตรมีผลบังคับใช้ ต้องผ่านความเห็นชอบจากวุฒิสภาก่อน ซึ่งมาตรการคว่ำบาตรนี้ จะลงโทษธนาคารที่ทำธุรกรรมกับเจ้าหน้าที่จีน

มาตรการนี้ เป็นผลเกี่ยวเนื่องมาจากกฎหมายสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตย ที่สหรัฐฯ ผ่านร่างไปปีที่แล้ว เพื่อเป็นการสนับสนุนผู้ประท้วงสนับสนุนประชาธิปไตยในฮ่องกง

ปฏิกิริยาจากประชาคมโลก

สหราชอาณาจักรส่งคืนฮ่องกงให้รัฐบาลจีนเมื่อปี 1997 ภายใต้ข้อตกลงว่าชาวฮ่องกงจะยังคงมีเสรีภาพอย่างน้อยเป็นเวลา 50 ปี ภายใต้นโยบาย “หนึ่งประเทศ สองระบบ”

หลังรัฐบาลจีนผ่านกฎหมายความมั่นคงแห่งชาตินี้ สหราชอาณาจักรได้ยื่นข้อเสนอให้ชาวฮ่องกงราว 3 ล้านคน โอกาสที่จะย้ายถิ่นฐานและสมัครรับสัญชาติอังกฤษ

ออสเตรเลียประกาศว่ากำลังพิจารณาเสนอพื้นที่ปลอดภัยให้ชาวฮ่องกง และจะมีการพิจารณาโดยคณะรัฐมนตรีเร็วๆ นี้

ด้านรัฐบาลญี่ปุ่นระบุว่า กฎหมายฉบับนี้บ่อนทำลายความเชื่อมั่นในหลักการ “หนึ่งประเทศ สองระบบ” ของจีน

รัฐบาลแคนาดาได้ประกาศเปลี่ยนคำแนะนำการเดินทางไปฮ่องกง ระบุว่ากฎหมายใหม่ได้เพิ่มความเสี่ยงที่จะถูกกักตัวโดยไม่มีข้อหา ด้วยเหตุผลความมั่นคงแห่งชาติ และมีความเป็นไปได้ที่จะถูกส่งตัวไปจีน