"สัปเหร่อ 9 วัด" สาวใหญ่วัย 61 ปี ทำศพไม่เรียกเงินค่าจ้าง เผยประกอบอาชีพนนี้มากว่า 20 ปี สืบทอดต่อจากผู้เป็นพ่อ
วันที่ 1 พ.ย. 62 ผู้สื่อข่าวได้เดินทางไปยังบ้านหลังหนึ่งในพื้นที่หมู่ที่ 3 ต.อินทประมูล อ.โพธิ์ทอง จ.อ่างทอง หลังทราบว่าที่บ้านหลังดังกล่าวได้มีการจัดงานศพโดยมีสัปเหร่อเป็นสาวใหญ่วัย 61 ปี ซึ่งอาสาช่วยงานศพต่างๆ ในวัดเขตพื้นที่ อ.โพธิ์ทอง ถึง 9 วัด โดยไม่เรียกร้องค่าจ้างแต่อย่างใด
เมื่อไปถึงพบบ้านดังกล่าวเป็นบ้านไม้ใต้ถุนสูง บริเวณชั้นบนของบ้านได้มีการจัดเตรียมงานรดน้ำศพของหญิงอายุ 80 ปี เสียชีวิตด้วยโรคชรา โดยมีสัปเหร่อสาวใหญ่วัย 61 ปี คือนางสายัณห์ อ่อนละม้าย หรือ น้ายัณห์ กำลังตระเตรียมพิธีรดน้ำศพ ซึ่งเริ่มด้วยการจุดธูปเทียน ทำน้ำมนต์สำหรับพรมศพ แล้วก็เตรียมสายสิญจน์สำหรับมัดตราสัง ก่อนที่จะมีพิธิรดน้ำศพ
น้ายัณห์ได้ตรวจดูความเรียบร้อยของโลงเย็น ก่อนที่จะทำพิธีมัดตราสังศพ และช่วยกันกับญาติพี่น้อง นำศพลงโลงเย็น ทำการลงคาถา และยึดโยงสายสิญจน์บนโลงเย็น จากนั้นก็ได้นำโลงศพที่เตรียมไว้บรรจุศพ มาเปิดและทำพิธีพรมน้ำมนต์ ก่อนยกขึ้นตั้งและจัดหีบศพให้เรียบร้อย
จากการสอบถาม น้ายัณห์เล่าว่า ตนเป็นสัปเหร่อมานานกว่า 20 ปีแล้ว สืบทอดวิชามาจากพ่อ เวลาพ่อของตนไปช่วยงานศพ ตนก็จะติดสอยห้อยตามพ่อไปตลอด จนกระทั่งพ่อได้เสียชีวิตลง ตนก็ได้สืบทอดเจตนารมณ์ของพ่อ ประกอบกับใจรักในด้านนี้ จึงสานต่อการเป็นสัปเหร่อ
โดยตนไม่ได้คิดว่าเป็นอาชีพ เพราะปกติตนก็จะมีอาชีพจักสาน รับสานตะกร้าหวายส่งในตลาดโพธิ์ทอง พอมีงานศพก็จะมีคนมาตามไปช่วย ตนก็ไปทุกงาน ช่วยวัดที่บ้านก่อน คือวัดท่าอิฐ จากนั้นวัดอื่นๆ ก็ตามมารวม 9 วัด คือ วัดท่าอิฐ วัดน้ำอาบ วัดแม่นาง วัดท่าตลาด วัดโพธิ์เกรียบ วัดศีลขันธาราม วัดสว่าง วัดท่าโขลง และวัดกลางพุฒินิมิต
ตั้งแต่ทำมายังไม่เคยที่จะไม่ไปงานไหนเลย ถึงไม่สบาย ไปไม่ไหว ก็จะมีคนมาช่วยพยุงไป แต่พอไปถึงงาน ตนก็ไม่รู้ว่าเพราะอะไร จากที่เดินไม่ค่อยไหว กลับมีแรงทำหน้าที่สัปเหร่อจนเสร็จ พอกลับมาบ้านก็ถึงกับต้องล้มนอน
สำหรับการทำหน้าที่สัปเหร่อนั้น ไม่ได้มีขั้นตอนอะไรมากมาย แต่ต้องมีพิธีกรรมท่องคาถาตามที่พ่อตนสอนมา เมื่อมีงานศพ ตนก็ไปช่วยจัดเตรียมพิธีรดน้ำศพ มัดตราสัง นำศพลงโลง และจัดเตรียมสถานที่เสร็จเรียบร้อย ก็จะมีพิธีหลักอีกที ก็ตอนเผาศพ ซึ่งในวันนั้นก็ต้องเตรียมเมรุให้พร้อม
เมื่อเสร็จพิธีการ ก็ต้องมาทำพิธี ก่อนที่จะนำศพออกจากโลงและนำเข้าเมรุเผาศพ ซึ่งหลังนำศพเข้าเมรุแล้วก็ไม่ใช่ว่าเสร็จเรื่อง ต้องคอยดูศพว่าไหม้หมดหรือยัง ถ่านพอไหม บางศพก็อยู่ดูต่ออีก 2-3 ชั่วโมง ซึ่งเวลานั้นส่วนใหญ่ก็จะเหลือตน ผู้ช่วย และก็ศพที่เผาอยู่ ส่วนญาติก็จะมาตอนเช้า เพื่อเก็บกระดูก
ศพบางศพเผายาก บางศพก็เผาง่าย เคยเจอบางศพเป็นศพไร้ญาติ หรือไม่ค่อยมีเงิน ซึ่งนอกจากตนจะมาช่วยแล้ว ตนก็ยังประสานไปยังร้านทำศพ ร้านดอกไม้ เพื่อให้เขาช่วยเหลือ ซึ่งเมื่อตนโทรบอก ก็มีคนมาช่วยกันทั้งนั้น ไม่ว่าจะเป็นร้านโลงศพ หรือร้านดอกไม้ บางคนก็บริจาคให้ฟรี บางคนก็คิดราคาถูก ซึ่งตนก็ดีใจที่มีคนใจบุญช่วยเหลือเป็นจำนวนมาก
บางศพตนก็ช่วยบริจาคถ่านเผาให้ฟรี เพราะญาติเขาไม่มีเงิน ไม่ใช่ว่าตนรวยหรือมีเงินเยอะ เพียงแต่นึกถึงใจคนที่เขาไม่มี และก็คิดว่าเป็นการทำบุญด้วย ถึงแม้จะเหนื่อย แต่ตนก็สุขใจทุกครั้งที่ได้ทำ ซึ่งตนเคยเจอมากสุดวันหนึ่งถึง 4 ศพ
ทุกวันนี้ก็ยังเป็นห่วงว่า ต่อไปหากตนไปไม่ไหวแล้ว หรือตายไปก่อน จะมีใครที่จะมาเป็นสัปเหร่อแทนได้บ้าง ตนพยายามฝึกพยายามหัดให้คนอื่นทำ แต่ก็ยังไม่เจอใครที่จะทำจริงๆ เพราะการเป็นสัปเหร่อมันบังคับกันไม่ได้ มันต้องใจรักจริงๆ
ด้านนายปทีป พาชื่น อายุ 40 ปี เจ้าหน้าที่สมาคมกู้ภัยจังหวัดอ่างทอง และเจ้าของร้านดอกไม้ใน อ.โพธิ์ทอง กล่าวว่า ตนเห็นน้ายัณห์มาตั้งแต่เด็กๆ เมื่อก่อนน้ายัณห์จะตามพ่อเขาไป ต่อมาก็มาทำเอง ซึ่งน้ายัณห์เป็นหญิงเก่ง เป็นสัปเหร่อถึง 9 วัด ซึ่งตนก็ยังไม่เคยผู้หญิงที่ไหนทำแบบนี้
"น้ายัณห์ไม่เคยเรียกร้องค่าจ้างอะไรจากใคร นอกจากเจ้าภาพหยิบยื่นมาให้เป็นค่าน้ำมันรถบ้างเล็กๆ น้อยๆ น้ายัณห์ดูแลศพดี ทำสะอาดสะอ้าน บางงานศพที่ตนไปส่งศพ หรือไปส่งดอกไม้ ถึงแม้เขาจะมีสัปเหร่อประจำวัดอยู่แล้ว ก็ยังต้องให้ตนช่วยตามน้ายัณห์ ซึ่งน้ายัณห์เองก็ก็ลำบากใจ แต่ก็ปฏิเสธเจ้าภาพไม่ได้ บางครั้งเจอศพไร้ญาติก็มาประสานให้ตนช่วยเรื่องดอกไม้บ้าง ช่วยประสานเรี่ยไรเงินกันจัดงานศพให้บ้าง
"นอกจากนั้น เวลาน้ายัณห์ไม่สบาย แต่มีงานศพ ก็จะโทรให้ตนไปช่วยบ้าง เพราะบางครั้งต้องมีการพลิกศพ น้ายัณห์ไม่ไหว ก็ต้องไปช่วย หลายๆ ครั้งที่ในหนึ่งวัน จะเจองานศพหลายงานติดต่อกัน ซึ่งน้ายัณห์ก็จะเลื่อนเวลากันไป มากที่สุดก็เจอถึงวันละ 4 ศพเลยทีเดียว" นายปทีป กล่าว
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชาวบ้านในหมู่บ้านต่างชื่นชมในความมีน้ำใจของน้ายัณห์ ที่ช่วยเหลือโดยไม่เรียกร้องค่าจ้าง และไม่เคยปฏิเสธใคร มาช่วยงานด้วยความเต็มใจ และทำศพเรียบร้อยทุกขั้นตอน คนแถวนี้ต่างขนานนามให้ว่า "สัปเหร่อหญิงแกร่งแห่งบางพลับ"
https://youtu.be/QYVxKDxYcv0